Likwidacja sądów rejonowych
Z początkiem 2013 r. na mocy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 października 2012 r. w sprawie zniesienia niektórych sądów rejonowych zostało zlikwidowanych 79 sądów rejonowych.
Z informacji Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że celem zmian jest przede wszystkim bardziej racjonalne i elastyczne wykorzystanie potencjału polskich sędziów.
Reorganizacja zaś ma umożliwić prezesowi sądu rejonowego sprawniejsze zarządzanie pracą podległych mu sędziów i jeśli zajdzie taka konieczność skierowanie ich do orzekania w wydziałach, w których przykładowo występują braki kadrowe.
Przeciwko likwidacji ostro protestowały środowiska sędziowskie i samorządowe, a przepisy na podstawie których została dokonana reforma zaskarżono do Trybunału Konstytucyjnego. Niektórzy z sędziów podjęli decyzję o odejściu w stan spoczynku – jednak minister sprawiedliwości Jarosław Gowin większość wniosków rozpatrzył negatywnie.
Prawo pocztowe
1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowa ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012, poz. 1529).
W związku z tym od 1 stycznia 2013 r. także inni operatory pocztowi, oprócz Poczty Polskiej, będą mogli dostarczać listy ważące do 50 gramów. Oznacza to przełamanie monopolu Poczty Polskiej i otwarcie rynku dla innych operatorów.
Jednak Poczta nie zostanie pozbawiona wszystkich przywilejów – tak jak dotychczas tylko i wyłącznie ona będzie dostarczać emerytury, przesyłki urzędowe, listy urzędowe czy deklaracje PIT.
Zameldowanie
Nowelizacja ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz 933 ze zm.), która weszła w życie 1 stycznia 2013 r. wprowadziła wiele ułatwień.
Jednym z ułatwień dla osób, które muszą wykonać obowiązek meldunkowy, będzie możliwość zameldowania i wymeldowania się w jednym urzędzie. Poza tym przy dopełnianiu obowiązku meldunkowego nie trzeba będzie podawać m.in. informacji o wykształceniu, obowiązku wojskowym i oraz przedkładać wojskowego dokumentu osobistego (książeczki wojskowej), a do urzędu nie musimy zgłaszać się osobiście – wystarczy ustanowić w tym celu pełnomocnika.
Ponadto zniknie obowiązek zameldowania na pobyt czasowy, który nie przekracza trzech miesięcy. Nie będzie obowiązku meldunkowego wczasowiczów i turystów. Nowością jest także wydłużenie z 4 do 30 dni terminu na zgłoszenie meldunku.
Ubój rytualny
Od 1 stycznia 2013 r. obwiązuje w Polsce całkowity zakaz uboju rytualnego. Tym samym traci moc rozporządzenie ministerstwa rolnictwa i rozwoju wsi zezwalające na jego wykonywanie, które zostało uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z konstytucją oraz ustawą o ochronie zwierząt.
Przepisy zawarte w tej ustawie nakazują ogłuszanie zwierząt przed ubojem i nie przewidują żadnych wyjątków od tej zasady.
Jednocześnie jednak minister rolnictwa Stanisław Kalemba przekonuje, że w interesie polskich producentów żywności jest dopuszczenie takiej formy uboju, przeciwko czemu protestują organizacje broniące praw zwierząt.
Dokumenty paszportowe
17 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1415), na podstawie której wprowadzono możliwość składania wniosków o paszport i paszport tymczasowy w dowolnym urzędzie wojewódzkim na terytorium całego kraju, bez względu na miejsce stałego pobytu wnioskodawcy.
Oprócz tego wniosek o wydanie drugiego paszportu będzie można złożyć do dowolnie wybranego urzędu wojewódzkiego, a za granicą do konsula. Co ważne - wydanie paszportu tymczasowego będzie także możliwe w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z prowadzeniem działalności zawodowej.
Ustawa o kierujących pojazdami
19 stycznia 2013 r. weszła w życie nowa ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2011 r. Nr 30, poz. 151 ze zm.).
Uległa zmianie formuła egzaminów teoretycznych na prawo jazdy: ta część egzaminu składa się z 20 pytań z wiedzy podstawowej oraz 12 pytań z wiedzy specjalistycznej o wysokim, średnim lub niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Na odpowiedź na pytanie przewidziano 15 sekund w przypadku pytań z wiedzy podstawowej oraz 50 sekund na przeczytanie i udzielenie odpowiedzi na pytania z wiedzy specjalistycznej, bez możliwość powrotu do poprzednich pytań.
Kursant zdaje pozytywnie egzamin, jeśli uzyska przynajmniej 68 punktów na 74 możliwe do zdobycia.
Ustawa wprowadziła także zmiany w przepisach dla kierowców, jednak duża część z nich została przesunięta na 2016 r. – wśród takich zmian jest np. okres próby dla początkujących kierowców czy konieczność odbywania kursu doszkalającego.
Co ważne, od 19 stycznia 2013 r. pojawiły się także nowe kategorie; został także podwyższony do 24 lat wiek wymagany do uzyskania uprawnień do prowadzenia motocykla czy autobusu.
Prawo telekomunikacyjne
Nowelizacja ustawy Prawo telekomunikacyjne, która weszła w życie 21 stycznia 2013 r. zawiera szereg przepisów dotyczących ochrony danych osobowych przetwarzanych przez przedsiębiorców świadczących usługi telekomunikacyjne.
Konsumenci np. nie będą zmuszani do podpisywania bardzo długich umów. Pierwsza umowa nie może być podpisana na dłużej niż dwa lata, a można też podpisać umowę na czas krótszy niż rok – same zaś umowy mają być przejrzyste, czytelne i zrozumiałe.
Do ważnych zmian należy także skrócenie tzw. retencji danych o wykonanych połączeniach z 24 do 12 miesięcy.