Subskrybuj nas na Youtube
W razie całkowitego uregulowania długu wierzyciel powinien w ciągu 14 dni wystąpić do biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu z żądaniem ich usunięcia.
Czy mogę sprawdzić dane w rejestrze
Firma windykacyjna zagroziła, że jeżeli nie spłacę zaległych rachunków telefonicznych w ciągu 14 dni, wpisze mnie do rejestru dłużników. Czy mogę sprawdzić, czy widnieję w takim rejestrze?
TAK
Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go informacji gospodarczych przechowywanych przez biuro. Dostęp do informacji dotyczących dłużników będących konsumentami jest bezpłatny, o ile następuje nie częściej niż raz na 6 miesięcy. W pozostałych przypadkach pobierana jest opłata. Biura mają własne cenniki, jednak nie mogą ustalać opłat wyższych niż 0,5 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2015 r. wynosi ono 1750 zł). Aktualnie jest to więc 8,75 zł. Biura prowadzą również rejestry zapytań umożliwiające uzyskanie raportu dotyczącego osób, które pytały o dłużnika w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Każdy ma prawo do uzyskania informacji z takiego rejestru w zakresie dotyczącym ujawniania jego danych. Biuro nie może jednak przekazać danych, jeżeli pytały o niego np. sąd, komornik, policja lub urzędy skarbowe.
Podstawa prawna
Art. 23, art. 27 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1015 ze zm.).
Czy urząd musi udzielić informacji
Zamierzam złożyć pozew o zapłatę przeciwko dłużnikowi. Nie znam jednak jego aktualnego miejsca zamieszkania. Czy mogę wystąpić o udostępnienie tych danych do urzędu gminy?
TAK
Dane dotyczące miejsca zamieszkania z rejestru PESEL, rejestrów mieszkańców oraz rejestrów zamieszkania cudzoziemców muszą zostać udostępnione osobom, które wykażą w tym interes prawny. Powołując się na interes prawny wnioskodawca jest zobowiązany wskazać przepis prawa materialnego, na podstawie którego jest uprawniony do żądania udostępnienia danych osobowych innej osoby lub załączyć dokumenty potwierdzające ten interes. W sytuacji, o której pisze czytelnik, interes prawny wynika już z samego istnienia wierzytelności wnioskodawcy. Dane są udostępniane odpłatnie na wniosek złożony w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego. Dane z rejestru PESEL udostępnia minister spraw wewnętrznych i administracji, natomiast te z rejestrów mieszkańców i rejestrów zamieszkania cudzoziemców – organy gmin prowadzące te rejestry.
Podstawa prawna
Art. 46–47, art. 50 ustawy z 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz.U. z 2015 r. poz. 388 ze zm.).
Czy wierzyciel pozostanie bezkarny
Kilka miesięcy temu spłaciłem zadłużenie wobec mojego byłego dostawcy. Chciałem wziąć kredyt na rozwój firmy. Spotkałem się jednak z odmową, bo wciąż figuruję w krajowym rejestrze dłużników. Straciłem przez to kontrakt. Czy wierzyciel może pozostać w takiej sytuacji bezkarny?
NIE
Po całkowitym wykonaniu zobowiązania albo jego wygaśnięciu wierzyciel musi najpóźniej w terminie 14 dni zażądać aktualizacji informacji od biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu. W przeciwnym razie popełnia przestępstwo, za które grozi grzywna do 30 tys. zł. Taka sama kara grozi za niezaktualizowanie danych w BIG w razie stwierdzenia, że zobowiązanie nie istnieje, lub za przekazywanie do biura nieprawdziwej informacji. Na grzywnę naraża się też wierzyciel, który w przypadku trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej nie rozwiązuje umowy z biurem w terminie 14 dni od dnia jej zakończenia. Osoby, które zostały pokrzywdzone takimi zaniedbaniami ze strony wierzycieli, mogą złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do najbliższej jednostki policji lub prokuratury.
Podstawa prawna
Art. 47, art. 49 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1015 ze zm.).
Czy biuro powinno usunąć wpis
Zakład energetyczny sprzedał mój dług innej firmie. Czy w związku z tym mogę zostać wykreślony z rejestru dłużników?
TAK
Jeżeli wierzyciel sprzedaje swoją wierzytelność innej osobie, powinien zgłosić to do biura informacji gospodarczej. Wpis o dłużniku zostanie usunięty, chyba że nabywca wierzytelności złoży wniosek o aktualizację danych w rejestrze. Poza tym biuro informacji gospodarczej usuwa wpis o dłużniku, jeżeli z jego wierzycielem wygasła albo została rozwiązana umowa o udostępnienie informacji gospodarczych. Biuro z urzędu usuwa dane również w razie pozyskania uzasadnionej informacji o nieistnieniu zobowiązania, a także na podstawie uzasadnionej informacji o jego wygaśnięciu, jeżeli dane dotyczą dłużnika będącego konsumentem (np. spłata długu, zawarcie umowy o zwolnienie z długu). Niezależnie od tego informacje o dłużniku muszą zniknąć z rejestru po upływie 10 lat od daty przekazania danych o jego długu przez wierzyciela, albo jeżeli miną 3 lata od ich ostatniej aktualizacji.
Podstawa prawna
Art. 31 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1015 ze zm.).
Czy mogę wystąpić z wnioskiem o wykreślenie
Spłaciłem dług wobec firmy pożyczkowej, która opóźnia się ze zgłoszeniem tego do rejestru dłużników. Czy mogę samodzielnie zwrócić się o wykreślenie mnie z rejestru?
TAK
Biuro informacji gospodarczej usuwa dane o dłużniku i jego długu także na podstawie uzasadnionej informacji o wygaśnięciu zobowiązania, o ile sprawa dotyczy dłużnika będącego konsumentem. Z wnioskiem o wykreślenie może więc wystąpić sam zainteresowany, przedkładając jednocześnie dokumenty potwierdzające całkowitą spłatę świadczenia. Aktualizacja informacji w związku z całkowitym wykonaniem zobowiązania to jednak podstawowy obowiązek wierzyciela. Powinien zrobić to najpóźniej w ciągu 14 dni od uzyskania informacji o częściowej lub całkowitej spłacie długu. Tak samo jest w przypadku powzięcia wiarygodnej informacji, że przekazane do biura dane o zadłużeniu nie są prawdziwe.
Do wystąpienia do BIG może zmusić wierzyciela również dłużnik. Na jego wniosek wierzyciel powinien uzupełnić przesłane wcześniej informacje albo je uaktualnić, sprostować lub usunąć. Na taki wniosek dłużnika wierzyciel, który przekazał informacje gospodarcze do biura, musi poinformować podmiot, który otrzymał informacje gospodarcze od biura (np. bank, w którym były dłużnik stara się o kredyt), o uzupełnieniu, uaktualnieniu, sprostowaniu lub usunięciu danych dłużnika.
Podstawa prawna
Art. 29–30 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1015 ze zm.).
Czy mogę zgłosić niesolidnego dłużnika
Pożyczyłem kilka tysięcy złotych znajomemu. Już dawno minął termin spłaty, jednak nie otrzymałem zwrotu pieniędzy. Czy zanim pozwę go do sądu, mogę zgłosić sprawę do oficjalnego rejestru dłużników?
NIE
Wniosek o taki wpis mogą co prawda złożyć nie tylko banki i firmy, ale także osoby fizyczne. W rozumieniu przepisów regulujących działalność biur informacji gospodarczych są one także uznawane za wierzycieli. Przekazanie informacji o dłużniku i jego długu jest możliwe dopiero po zawarciu umowy z biurem informacji gospodarczej prowadzącym taki rejestr. Wierzyciel może przekazać do biura informacje o zobowiązaniu dłużnika pod trzema warunkami. Wierzytelność musi najpierw zostać stwierdzona tytułem wykonawczym (np. wyrokiem sądowym zaopatrzonym w klauzulę wykonalności). Następnie musi upłynąć co najmniej 14 dni od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych pisma z ostrzeżeniem o zamiarze przekazania danych do biura z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura. Jeżeli dłużnik nie wskazał adresu do doręczeń, pismo musi zostać wysłane na adres miejsca zamieszkania, siedziby lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Ponadto wierzyciel musi przekazać do biura informację określającą dane organu orzekającego, datę wydania i sygnaturę tytułu wykonawczego stwierdzającego dług.
Podstawa prawna
Art. 2 ust. 2 pkt 4, 12, 16 ust. 1 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1015 ze zm.).
Czy mogę zażądać odszkodowania
Jedna z konkurencyjnych firm kupiła mój rzekomy dług i spowodowała wpisanie mnie do rejestru dłużników. Zobowiązanie zostało jednak dawno spłacone. Okazało się, że wskutek tego straciłem kilku ważnych klientów. Czy mogę wytoczyć mu proces o naruszenie dóbr osobistych i żądać odszkodowania?
TAK
Zamieszczenie w rejestrze prowadzonym przez biuro informacji gospodarczej danych o wymagalnym zobowiązaniu dłużnika jest działaniem zgodnym z prawem tylko wtedy, gdy zobowiązanie to rzeczywiście istnieje i jest wymagalne. To, że ustawa o udostępnieniu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych przyznaje dłużnikom szczególne i inne od ogólnych środki ochrony prawnej, nie wyłącza ochrony zainteresowanej osoby na podstawie art. 24 kodeksu cywilnego. W procesie o ochronę dóbr osobistych powód winien udowodnić wyłącznie fakt, że jego dobra osobiste zostały naruszone przez pozwanego. Na pozwanym spoczywa ciężar dowodu okoliczności, że naruszenie nie było bezprawne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 21 maja 2010 r., sygn. akt I ACa 430/2010, LEX nr 677943).
Podstawa prawna
Art. 24 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).