Subskrybuj nas na Youtube
Komornik rozpoczyna egzekucję należności pieniężnych zazwyczaj od zablokowania niewypłaconego jeszcze pracownikowi wynagrodzenia za pracę.
Co zajmuje komornik? Chodzi nie tylko o wynagrodzenie zasadnicze, ale także premie i nagrody, udział w zyskach, udział w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach związanych ze stosunkiem pracy. Zajęte mogą być nie tylko kwoty otrzymywane z tytułu wykonywania umowy o pracę, ale także z tytułu umowy zlecenia, mianowania czy powołania.
Na jakiej podstawie działa komornik? Komornik przeprowadza postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego wydanego przez sąd, a złożonego przez wierzyciela wraz z wnioskiem o wszczęcie egzekucji. Komornik jest związany treścią tego wniosku, a to oznacza, że nie może przeprowadzić egzekucji ze składników majątku czy wobec osób niewymienionych we wniosku i tytule wykonawczym.
Windykacja: Krótsza droga do uzyskania informacji o majątku dłużnika>>
Jak zaczyna się egzekucja? Rozpoczynając egzekucję, komornik musi więc najpierw doręczyć wezwanie dłużnikowi zajętej wierzytelności. Zostaje on w nim poinformowany, że do czasu pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia (obejmuje to również świadczenia związane ze stosunkiem pracy) poza częścią, która jest wolna od zajęcia. Zakaz ten obowiązuje do chwili pełnej spłaty zadłużenia (lub jej części, jeśli o to wnioskował dłużnik) wraz z odsetkami i kosztami postępowania.
Jakie obowiązki ma pracodawca? Jednocześnie informacja o egzekucji dociera do zakładu pracy lub innego podmiotu, na rzecz którego dłużnik świadczy usługi albo wykonuje zlecenia. Komornik przesyła więc pracodawcy dłużnika zawiadomienie wzywające do wpłacania wynagrodzenia zatrudnionego (poza częścią wolną od zajęcia) bezpośrednio wierzycielowi lub wyjątkowo komornikowi. Z chwilą, gdy pracodawca otrzymuje zawiadomienie, może wypłacać pracownikowi tylko część wynagrodzenia wolną od zajęcia. Jeśli nie wykona wniosku komornika, naraża się na karę grzywny nawet w wysokości 2 tysięcy złotych (na podstawie kodeksu cywilnego).
Skąd komornik wie, ile zarabia pracownik? Pracodawca musi również udzielić komornikowi wszystkich informacji dotyczących stanu majątkowego dłużnika - chodzi nie tylko o wysokość wynagrodzenia pracownika, ale także jego rachunki bankowe czy inne źródła dochodu znane pracodawcy. Pracodawca w razie potrzeby ma także obowiązek udzielić informacji na temat byłych pracowników.
Dokonując zajęcia wynagrodzenia za pracę, komornik wzywa ponadto pracodawcę, aby w ciągu tygodnia:
- przedstawił za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów;
- podał, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi;
- w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę złożył oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli.
Pracodawca nie musi przy tym informować pracownika, jakie informacje przekazał komornikowi. Ma prawo tak postąpić, bowiem - jak tłumaczy GIODO - komornik jest organem państwowym, a nie odbiorcą danych w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych i dlatego pracodawca (administrator danych) nie ma obowiązku informowania pracownika (dłużnika) o udostępnieniu danych.
To pracodawca przy tym wylicza, jaka cześć wynagrodzenia ma być potrącona zadłużonemu pracownikowi. W przypadku egzekucji z wynagrodzenia za pracę - umowa o pracę - komornik może potrącić maksymalnie 50 proc. wielkości wynagrodzenia, przy czym zajęciu nie podlega minimalne wynagrodzenie za pracę (zobacz, ile wyniesie płaca minimalna 2017 roku), po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Wyjątkowo, w przypadku zaspokojenia świadczeń alimentacyjnych, egzekucji podlega 60 proc. wynagrodzenia - bez znaczenia, jaka jest wysokość wynagrodzenia.
Jeżeli pracownik zatrudniony jest na część etatu, to kwota wolna od potrąceń ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu.
Ile wynoszą kwoty wolne od zajęć w 2016 roku, dowiesz się tutaj>>
Przy umowach cywilnoprawnych komornik może potrącić całą kwotę, chyba że umowa zlecenia czy o dzieło jest jedynym źródłem dochodu dłużnika, została zawarta na dłuższy czas, a wynagrodzenie jest wypłacane w stałych okresach - wtedy obowiązują limity jak w przypadku etatu.