Prowadzę usługi przewozu taksówką. Zostałem ukarany przez Inspekcję Transportu Drogowego za wykonywanie transportu drogowego bez wymaganej licencji karą 8 tys. zł. Nie zgadzam się z karą, bo przewoziłem pasażera na terenie sąsiedniego miasta (tj. z jednej z ulicy na drugą w tym mieście). To częsty klient, zadzwonił do mnie, bo załatwiał coś w sąsiednim mieście, i poprosił o kurs. Tymczasem ITD uznało, że nie miałem prawa przewozić pasażera tylko w obrębie tego sąsiedniego miasta, a więc całkowicie poza moją gminą. Dodam, że moja licencja jest tylko na obszar mojej gminy. Wiem, że jest wyjątek w ustawie o transporcie drogowym, który mówi, że można przewozić pasażera na innym obszarze w przypadku złożenia zamówienia przez klienta z innego obszaru. Czy decyzja o karze jest prawidłowa?
EKSPERT RADZI
Tak. Licencja taksówkowa dotyczy określonego podmiotu (przedsiębiorcy), jak i przedmiotu (określonego pojazdu i obszaru).
Wymogi wobec osoby
Szczegółowo stanowi o tym art. 6 ust. 1 ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1414 ze zm.; dalej: u.t.d.), zgodnie z którym licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób taksówką udziela się przedsiębiorcy, jeżeli:
1) spełnia wymagania określone w art. 5c ust. 1 pkt 1 i 5 u.t.d.,
2) zatrudnieni przez niego kierowcy oraz sam przedsiębiorca osobiście wykonujący przewozy:
b) nie byli skazani za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, a ponadto nie wydano im prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania zawodu kierowcy,
c) mają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie transportu drogowego taksówką, potwierdzonego zdanym egzaminem w przypadku, o którym mowa w art. 5c ust. 3a u.t.d.,
d) spełniają wymagania określone w art. 39a ust. 1 pkt 1–4 u.t.d.
Zgodnie z ust. 4 ww. artykułu, ww. licencja udzielana jest na określony pojazd i obszar obejmujący:
1) gminę,
2) gminy sąsiadujące – po uprzednim zawarciu przez nie porozumienia,
3) miasto stołeczne Warszawę.
Obszar określony
Wykonywanie transportu drogowego taksówką na podstawie wymaganej licencji oznacza w tym kontekście korzystanie z licencji przez uprawniony podmiot, na obszarze określonym w licencji i wymienionym w niej pojazdem. Czyli przedsiębiorca ma ustawowe uprawnienie do wykonywania transportu drogowego taksówką, lecz ograniczone do oznaczonego indywidualnie w licencji pojazdu i obszaru.
W przypadku gdy transport drogowy taksówką jest wykonywany na obszarze niewymienionym w licencji, a zatem sprzecznie z treścią udzielonej licencji, dochodzi do wykonywania wspomnianego transportu bez wymaganej licencji.
Istotny wymóg
Z podanego stanu faktycznego wynika, że czytelnik wykonywał przewóz osoby z jednej ulicy na drugą, a obie ulice znajdowały się w obrębie jednego miasta (gminy), przy czym nie posiadał on licencji wydanej przez tamtejszy organ, a jedynie licencję wydaną przez swoją gminę.
Czytelnik powołał się przy tym na wyjątek z ww. ustawy, pozwalający jego zdaniem na wyjątkowe świadczenie przewozu poza gminą, która wydała mu licencję.
Odnosząc się do argumentów czytelnika – niestety, również nie mamy dobrych wieści. Zacznijmy od przytoczenia treści art. 6 ust. 5 u.t.d., w którym wskazano wyjątek. Przepis ten brzmi: „dopuszcza się wykonywanie przewozu z obszaru określonego w licencji poza ten obszar, lecz bez prawa świadczenia usług przewozowych poza obszarem określonym w tej licencji, z wyjątkiem przewozu wykonywanego w drodze powrotnej lub w przypadku złożenia zamówienia przez klienta z innego obszaru”.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 października 2015 r. (sygn. akt II GSK 1852/14): „Ostatnie zdanie cytowanego przepisu dotyczy sytuacji, w której pasażer złożył zamówienie z poza obszaru objętego licencją dla danego przewoźnika w celu przywiezienia tego pasażera z poza obszaru wskazanego w licencji na ten obszar”. NSA wyraźnie podkreśla, że przewóz musi co najmniej zaczynać się lub kończyć w gminie, która wydała licencję przewoźnikowi. Jednak taksówkarz w ramach posiadanej licencji nie ma uprawnienia do dokonywania przewozów pasażerów na terenie innego miasta, czyli początek i koniec kursu nie może się znajdować na terenie innej gminy, tj. tej, która nie wydała licencji, a taka sytuacja miała miejsce w podanej sytuacji.
NSA podkreślił: „Mając na uwadze powyższe ograniczenia przewoźnik, otrzymując zlecenie z poza obszaru objętego posiadaną licencją, powinien przede wszystkim dowiedzieć się od pasażera, dokąd chce on zostać przewieziony, czy z miejsca zamówienia kursu na obszar objęty licencją przewoźnika, w takim przypadku przewóz może być wykonany, czy ma to być kurs po obszarze nieobjętym licencją przewoźnika i wówczas zlecenie nie może być przyjęte”.
Linia utrwalona
Potwierdzenie takiej wykładni przepisów znajdziemy także w wyroku NSA z 30 września 2014 r. (sygn. akt II GSK 1167/13), w którym podkreślono, że ustawodawca dopuszcza w drodze wyjątku wykonywanie przewozu jedynie wówczas, gdy kurs co najmniej zaczyna się lub kończy w gminie, na której udzielono licencji. W ramach posiadanego zezwolenia brak jest więc podstaw do wykonywania przewozu pasażerów poza obszarem objętym licencją, w sytuacji gdy początek i koniec kursu znajduje się poza tym obszarem.
Podsumowując: powyższe prowadzi do wniosku, że przedsiębiorca wykonywał przewóz z naruszeniem ww. przepisów ustawy o transporcie drogowym. Istotne było bowiem to, że początek i koniec przewozu znajdował się na terenie innej gminy (miasta), co uniemożliwia skorzystanie z wyjątku określonego w art. 6 ust. 5 wspomnianej ustawy. Oznacza to, że decyzja ITD była prawidłowa, a ewentualne odwołanie do właściwego organu nie przyniesie pożądanego rezultatu.
WAŻNE Jeśli transport drogowy taksówką jest wykonywany na obszarze niewymienionym w licencji, czyli sprzecznie z jej treścią – jest to jednoznaczne z jazdą bez wymaganej licencji.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1, ust. 4–5 ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1414 ze zm.).