Aby otrzymać zaświadczenie o uwłaszczeniu, nie trzeba dopełniać żadnych formalności. Dostaniemy je najpóźniej do końca tego roku. Na jego podstawie wnosimy opłatę przekształceniową, a sąd dokona wpisów w księdze wieczystej.
Dotychczasowy użytkownik, który chce uwłaszczyć się na gruntach samorządowych lub tych należących do Skarbu Państwa, nie musi pilnować żadnych terminów ani na razie dokonywać żadnych czynności, bo przekształcenie odbywa się automatycznie z mocy prawa. Wszystkie obowiązki póki co leżą po stronie organów reprezentujących Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego. Pierwszym z nich jest wydanie zaświadczenia potwierdzającego uwłaszczenie.
Kto wydaje zaświadczenia
W przypadku gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa organem takim jest starosta, a dla działek należących do jednostek samorządu terytorialnego odpowiednio: wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo województwa.
Zaświadczenie możemy otrzymać także od dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa lub dyrektora oddziału regionalnego Agencji Mienia Wojskowego, dyrektora Zarządu Zasobów Mieszkaniowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (w przypadku gruntów pozostających w ich władaniu).
Zaświadczenie co do zasady będzie wydawane w ciągu 12 miesięcy od daty przekształcenia, czyli od 1 stycznia tego roku. Jest jednak możliwość uzyskania go w krótszym terminie, trzeba tylko złożyć specjalny wniosek do odpowiedniego organu. Będzie on musiał przygotować je w ciągu 30 dni od złożenia wniosku, jeżeli będzie ono potrzebne właścicielowi lokalu na przykład do jego sprzedaży lub zaciągnięcia kredytu hipotecznego albo właścicielowi budynku w celu ustanawiania odrębnej własności lokalu.
Składając wniosek o wcześniejsze wydanie niniejszego dokumentu, musimy się jednak liczyć z koniecznością wniesienia opłaty w wysokości 50 zł.
Jakie informacje będą na dokumencie
Mając na względzie, iż sytuacja prawna użytkowników wieczystych jest często skomplikowana (np. ze względu na toczące się postępowania spadkowe), ustawodawca w celu maksymalnego uproszczenia i przyspieszenia postępowania całkowicie zrezygnował ze wskazania w zaświadczeniu beneficjenta przekształcenia.
– Zaświadczenie będzie zawierało jedynie oznaczenie nieruchomości gruntowej lub lokalowej zgodnie z danymi znajdującymi się w ewidencji gruntów i budynków oraz w księgach wieczystych. Uprawniona osoba, ujawniona w powyższych rejestrach, w zaświadczeniu otrzyma informację o opłacie przekształceniowej. Będzie to informacja o wysokości oraz terminach wnoszenia opłaty rocznej, jak również o możliwości i zasadach wniesienia opłaty jednorazowej – wyjaśnia Karolina Kowalska, adwokat w Kancelarii BCLA Bisiorek, Cieśliński i Wspólnicy.
Osoby, które nie zgadzają się na ustalone stawki i terminy, w ciągu dwóch miesięcy od daty doręczenia zaświadczenia mogą złożyć wniosek o ustalenie wysokości opłaty przekształceniowej lub okresu jej wnoszenia.
Dlaczego ważne jest, by dostać dokument
Zaświadczenie jest niezbędne, bo stanowi podstawę ujawnienia własności gruntu w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów i budynków, a także wpisu roszczenia o opłatę w dziale III księgi wieczystej nieruchomości w odniesieniu do każdoczesnego właściciela.
Gdy przekształcenie dotyczy udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu związanego z odrębną własnością lokalu, wpis własności i roszczenia zostanie dokonany w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości lokalowej.
Wpisy w KW z urzędu i bez opłat
Organ wydający zaświadczenie o uwłaszczeniu równolegle z prze kazaniem go beneficjentowi przekształcenia dostarczy je w terminie 14 dni również do właściwego miejscowo sądu wieczystoksięgowego, by mogło dokonać stosownych wpisów. Jakich? Wpisu prawa własności oraz wpisu roszczenia o opłatę przekształceniową w dziale III księgi wieczystej.
– Obu tych wpisów sąd wieczystoksięgowy będzie dokonywał z urzędu – tłumaczy adw. Kowalska.
Oznacza to, że beneficjent przekształcenia nie musi o nie wnosić ani dokonywać żadnych czynności notarialnych. Co więcej, za dokonanie tych wpisów nie jest pobierana żadna opłata sądowa.
Kto wnosi opłatę przekształceniową
Roszczenie o opłatę odnosi się do każdorazowego właściciela nieruchomości. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości do jej dokonywania będzie zobowiązany następny właściciel gruntu.
Szczegółowe rozwiązania zostały przewidziane dla nieruchomości lokalowej. Jeżeli przekształceniu ulegnie udział we współużytkowaniu wieczystym gruntu, który jest związany z odrębną własnością lokalu, wpisy będą dokonywane w księdze wieczystej lokalowej.
W nowo zakładanych księgach wieczystych dla lokali, które zostaną wyodrębnione po 1 stycznia 2019 r., sąd będzie dokonywał wpisu roszczenia o opłatę z urzędu. W chwili ujawnienia roszczeń o dokonanie opłat we wszystkich udziałach we współwłasności gruntu, wykreślenie wpisu z działu III księgi wieczystej gruntowej o opłatę również zostanie dokonane przez sąd z urzędu.
O tym, co dzieje się z wpisem w KW po uiszczeniu opłaty, czytaj na kolejnej stronie.
