Od 1 października 2024 roku, czyli od dziś, osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunowie mają do dyspozycji coraz więcej form wsparcia finansowego, które właśnie powiększył się o nowe świadczenie. Jakie? Oto szczegóły.
Wśród świadczeń przysługujących osobom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności znajduje się świadczenie pielęgnacyjne. Należy podkreślić, że od 1 stycznia 2024 roku obowiązują nowe regulacje dotyczące przyznawania tego świadczenia. Aby skorzystać z przysługujących świadczeń, dziecko musi posiadać orzeczenie dokumentujące znaczną lub umiarkowaną niepełnosprawność, która uniemożliwia mu samodzielną egzystencję i wymaga ciągłej opieki.
Co się zmieniło w świadczeniu pielęgnacyjnym w 2024 roku?
Od 1 stycznia 2024 roku świadczenie pielęgnacyjne wzrosło do 2988 zł miesięcznie. Zmieniły się także zasady przyznawania tego świadczenia. Teraz mogą je otrzymać opiekunowie osób niepełnosprawnych do 18. roku życia, niezależnie od swojego statusu zawodowego. Krąg osób uprawnionych został poszerzony i obejmuje m.in. rodziców, małżonków, opiekunów faktycznych oraz instytucje opiekuńcze. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje także osobom sprawującym opiekę nad dziećmi do 18. roku życia, które same pobierają emeryturę, rentę lub inne świadczenie tego rodzaju.
Ponadto nowe przepisy wprowadzone od początku 2024 roku dają opiekunom pełną swobodę w łączeniu pracy zawodowej z opieką nad osobą niepełnosprawną. Oznacza to, że niezależnie od tego, czy opiekun jest zatrudniony na umowę o pracę, prowadzi własną działalność gospodarczą, czy też wykonuje pracę dorywczą, ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Nie ma również żadnych ograniczeń co do wysokości zarobków czy ilości godzin pracy.
Nowe przepisy dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego, obowiązujące od 1 stycznia 2024 roku, są korzystne również dla rolników. Oznacza to, że rolnicy, ich małżonkowie oraz osoby zamieszkałe w gospodarstwie rolnym mogą otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne, niezależnie od tego, czy prowadzą gospodarstwo samodzielnie, czy wspólnie z innymi członkami rodziny.
Zgodnie z nowymi regulacjami, w sytuacji gdy osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne opiekuje się więcej niż jednym dzieckiem do 18. roku życia posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności, wysokość świadczenia ulega zwiększeniu o 100 proc. na każde kolejne dziecko. Aby skorzystać z tego świadczenia, opiekun zobowiązany jest złożyć stosowny wniosek. Należy zaznaczyć, że przepis ten nie dotyczy dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych, terapeutycznych oraz ośrodków preadopcyjnych. W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje opiekunowi do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu śmierci.
Zasiłek pielęgnacyjny 2024
Zasiłek pielęgnacyjny, którego wysokość wynosi obecnie 215,84 zł miesięcznie, ma na celu częściowe pokrycie kosztów związanych z zapewnieniem opieki osobom niezdolnym do samodzielnego życia. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobom spełniającym określone kryteria, tj.: dzieciom niepełnosprawnym, osobom dorosłym z orzeczeniem o znacznym lub (w określonych przypadkach) umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz osobom, które ukończyły 75. rok życia.
Dodatek do rehabilitacji dziecka
Osoby uprawnione do zasiłku rodzinnego mogą dodatkowo otrzymać świadczenie z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka. Wysokość tego świadczenia wynosi 90 zł miesięcznie dla dzieci do lat 5 oraz 110 zł miesięcznie dla dzieci w wieku od 5 do 24 lat. Uprawnienie do dodatku z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje: rodzicom dziecka, opiekunowi faktycznemu lub prawnemu dziecka oraz osobie pełnoletniej uczącej się, spełniającej określone warunki. Świadczenie ma na celu pokrycie dodatkowych kosztów związanych z rehabilitacją lub edukacją dziecka, które: nie ukończyło 16 lat i posiada orzeczenie o niepełnosprawności, lub ma powyżej 16 lat, ale nie więcej niż 24 lata, i posiada orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
"Babciowe"
Rząd przyjął projekt ustawy "Aktywny rodzic", który ma wspierać rodziców łączących pracę zawodową z wychowaniem dzieci. Zgodnie z propozycją rządu, rodzice będą mogli skorzystać z nowego świadczenia już od 1 października. Świadczenie "Aktywny rodzic" zostało podzielone na trzy odrębne formy wsparcia: świadczenie "aktywni rodzice w pracy", świadczenie "aktywnie w żłobku" oraz świadczenie "aktywnie w domu".
Wysokość świadczenia "babciowego" wynosi 1500 zł miesięcznie na jedno dziecko. W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności, świadczenie to zostanie zwiększone do 1900 zł miesięcznie. Świadczenie będzie przysługiwać przez okres dwóch lat, począwszy od 12. miesiąca życia dziecka. Sposób wykorzystania środków będzie pozostawiony do decyzji rodziców.
Świadczenie "aktywnie w żłobku" zastąpi dotychczasowe dofinansowanie do opłat za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Będzie ono przysługiwać rodzicom dzieci do lat 3 uczęszczających do takich instytucji, w wysokości do 1500 zł miesięcznie na dziecko zdrowe lub do 1900 zł na dziecko niepełnosprawne, jednak nie więcej niż wynosi faktyczna opłata za pobyt.
Specjalny zasiłek opiekuńczy
W związku z wejściem w życie nowej ustawy z dnia 1 stycznia 2024 roku, uległa zmianie dotychczasowa ustawa o świadczeniach rodzinnych. W konsekwencji, z dniem wejścia w życie nowej ustawy, zniesiono przepisy dotyczące specjalnego zasiłku opiekuńczego, który od 2013 roku wynosił 620 złotych miesięcznie.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podkreśla, że mimo zniesienia specjalnego zasiłku opiekuńczego, osoby, które nabyły do niego prawo przed 1 stycznia 2024 roku, zachowują prawo do jego pobierania na dotychczasowych zasadach. Analogiczna ochrona przysługuje osobom pobierającym świadczenie pielęgnacyjne. Nowe przepisy dotyczące świadczenia wspierającego gwarantują pełną ochronę praw nabytych przez osoby, które przed wejściem w życie tych przepisów, czyli przed 1 stycznia 2024 roku, rozpoczęły pobieranie świadczeń opiekuńczych, w tym specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Ministerstwo Rodziny wyjaśniło, że osoby opiekujące się innymi, które już dostawały pieniądze (świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy) przed 1 stycznia 2024 roku, będą mogły je dalej otrzymywać na tych samych zasadach. Nawet jeśli osoba, którą opiekują się, będzie miała nowe orzeczenie o niepełnosprawności, to nic się nie zmieni. Ważne jest, tylko żeby złożyć odpowiednie wnioski w określonym czasie.
Osoby korzystające z ochrony praw nabytych zachowają prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na dotychczasowych zasadach również po zakończeniu bieżącego okresu zasiłkowego, pod warunkiem złożenia odpowiedniego wniosku w terminie do 3 miesięcy od końca każdego kolejnego roku kalendarzowego. Ministerstwo informuje, że zasiłek przysługuje osobom prawnie zobowiązanym do alimentacji oraz małżonkom, którzy nie pracują lub zrezygnowali z pracy, aby zapewnić stałą opiekę osobie posiadającej orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, wymagającej ciągłej pomocy innej osoby.
