Domaganie się wyegzekwowania zasądzonej kwoty i poparcie żądania dwoma załącznikami nie wystarczy, aby komornik rozpoczął prowadzenie egzekucji.
Treść wniosku ma istotne znaczenie w postępowaniu egzekucyjnym, ponieważ komornik jest związany zawartym w nim żądaniem co do świadczenia, które ma być spełnione, oraz sposobu przeprowadzenia egzekucji. Dlatego pismo do komornika w sprawie ściągnięcia zadłużenia należy oznaczyć jako wniosek o egzekucję, podać organ egzekucyjny, do którego jest skierowany, i bardzo precyzyjnie go sformułować. Szczególnie istotne jest to zwłaszcza przy egzekucji pieniężnej. We wniosku trzeba przede wszystkim wskazać:
- dane wierzyciela i dłużnika (imię, nazwisko albo nazwę firmy, adres bądź siedzibę, natomiast w przypadku dłużnika można jeszcze dodatkowo podać NIP lub PESEL),
- świadczenie, które ma być spełnione (oprócz wskazania roszczenia głównego należy też podać, od kiedy zostały przyznane odsetki, które będą naliczane aż do dnia zapłaty, wysokość kosztów procesu i klauzuli, które też będzie ściągał od dłużnika komornik, a także wyegzekwowania kosztów komorniczych, które powstaną w toku egzekucji).
Wprawdzie wierzyciel nie musi już wskazywać metod przeprowadzenia egzekucji, może to jednak zrobić, podając jeden albo kilka sposobów, ma również prawo je ograniczyć we wniosku. O sposobach wykonania egzekucji decyduje teraz komornik, biorąc pod uwagę to, by były one jak najmniej uciążliwe dla dłużnika. Złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji umożliwia komornikowi prowadzenie jej według wszystkich dopuszczalnych sposobów. Zasada ta nie dotyczy tylko egzekucji z nieruchomości, ponieważ można ją prowadzić wyłącznie na wniosek wierzyciela, podobnie jak z tych składników majątku, do których stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości.
Wierzyciel ma prawo we wniosku wskazać miejsce pracy dłużnika, aby wszcząć egzekucję z jego wynagrodzenia, oraz położenie jego majątku ruchomego i nieruchomego wraz z podaniem numeru księgi wieczystej w razie wszczęcia egzekucji z jego nieruchomości, może też ograniczyć prowadzenie egzekucji tylko do rachunku bankowego albo wierzytelności, które przysługują jego dłużnikowi, podać, gdzie mają zostać przekazane wyegzekwowane kwoty, np. na konto bankowe wierzyciela.
Wniosek o wszczęcie egzekucji powinien zostać opatrzony podpisem wierzyciela lub osoby upoważnionej do jego zgłoszenia.
Ważne! Gdy komornik ma egzekwować świadczenie pieniężne w walucie obcej, to przelicza tę kwotę na złote według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia planu podziału albo wypłaty kwoty wierzycielowi. Jeżeli z tytułu wykonawczego wynika, że świadczenie ma być spełnione tylko w walucie obcej, to organ egzekucyjny nabywa ją w banku wskazanym przez dłużnika lub wierzyciela. Gdy tego nie zrobią, bank wybiera komornik. Wskazany przez wierzyciela lub komornika bank nie może być jednocześnie wierzycielem.
W trakcie postępowania egzekucyjnego wierzyciel może występować jeszcze z innymi wnioskami, np. o ustanowienie kuratora dla dłużnika, gdy miejsce jego pobytu nie jest znane. Może też zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika, gdy nie można ustalić stanu posiadania pozwalającego na zaspokojenie świadczenia.
PORADA EKSPERTA
Komornik wszczyna egzekucję na wniosek wierzyciela, a w przypadkach ściśle oznaczonych w przepisach może ją wszcząć także z urzędu, na przykład na żądanie sądu lub na wniosek prokuratora oraz organizacji społecznych, określonych zarządzeniem ministra sprawiedliwości. Wnioski o przeprowadzenie egzekucji powinny zostać złożone na piśmie lub ustnie do protokołu. Za wierzyciela wniosek może złożyć jego pełnomocnik, który legitymuje się pisemnym pełnomocnictwem w zwykłej formie (bez potwierdzenia przez notariusza).
Do wniosku należy dołączyć tytuł wykonawczy (w oryginale), zawierający określenie świadczenia oraz pełnomocnictwo (jeżeli w sprawie występuje pełnomocnik). Wierzyciel może we wniosku żądać wyegzekwowania tylko części zasądzonego roszczenia. Jest to jego prawo i tylko od niego zależy, w jakim zakresie z tego prawa skorzysta. Jeżeli tytuł wykonawczy dotyczy należności pieniężnych, wierzyciel może obok należności głównej żądać należności ubocznych, zwłaszcza odsetek i kosztów procesowych, jeżeli wynikają one z tytułu wykonawczego.
Wierzyciel może w jednym wniosku wskazać kilka sposobów egzekucji przeciwko temu samemu dłużnikowi. Jeżeli jedna część majątku dłużnika oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części.
Dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi tylko koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Dlatego w razie żądania przeprowadzenia czynności, które nie były niezbędne, wierzyciel powinien liczyć się z tym, że zamiast dłużnika to on zostanie obciążony kosztami za ich dokonanie.
Zwolnienie od kosztów sądowych, przyznane stronie przez sąd w postępowaniu rozpoznawczym lub z którego strona korzysta z mocy ustawy, rozciąga się także na postępowanie egzekucyjne. Obejmuje ono zwolnienie od obowiązku uiszczenia opłat, ryczałtu kancelaryjnego i należności na pokrycie wydatków.
Strona, która złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji, zobowiązana jest wpłacić komornikowi zaliczkę na te czynności. W miarę podejmowania przez komornika dalszych czynności zobowiązana jest uiszczać na jego żądanie dalsze zaliczki na pokrycie przewidzianych opłat, ryczałtu kancelaryjnego i wydatków związanych z podejmowanymi czynnościami. Komornik nie podejmuje czynności, dopóki strona zobowiązana do uiszczenia zaliczki nie dokona jej wpłaty. Strona wezwana przez komornika do wpłacenia zaliczki ma obowiązek jej uiszczenia w tygodniowym terminie od daty otrzymania wezwania pod rygorem zwrotu wniosku.
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1311 ze zm.). Art. 796–802 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822 ze zm.).