"Zależy nam na tym, by propagować polubowną formę rozwiązywania sporów przez samych ich uczestników. Mediacja jest szybsza i tańsza od procedur sądowych. Porozumienie daje też stronom pewność, że rozwiązanie ich sporu jest ostateczne" - powiedział wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak.
Jak dodał resort sprawiedliwości, "inicjatywie przyświeca prosta idea: warto rozmawiać, bo czasami zwykła rozmowa może zdziałać cuda; nie wszystkie sprawy muszą trafiać do sądu".
Mediacja to pozasądowy proces dochodzenia do porozumienia w sytuacji konfliktu - przy udziale osoby trzeciej, neutralnej i bezstronnej - mediatora. Mediacja wraz z innymi metodami polubownego rozwiązywania sporów może skutecznie odciążać sądy, a także wpływać na skrócenie postępowań. Niestety nadal - jak zgodnie wskazują prawnicy - spośród wszystkich spraw trafiających do sądów, do mediacji kierowany jest tylko niewielki odsetek.
Tradycyjnie w akcję - jak co roku - włączyły się m.in. sądy, prokuratury, prawnicze samorządy zawodowe, policja, Służba Więzienna, placówki oświatowe i organizacje pozarządowe skupiające mediatorów. Zorganizowane zostały dyżury ekspertów i prawników. W kraju odbywają się też warsztaty, seminaria i konferencje naukowe poświęcone tematyce mediacji.
Szczegółowe informacje o mediacjach oraz o dyżurach mediatorów i wydarzeniach odbywających się w województwach - w tym w poszczególnych miastach powiatowych - znajdują się na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości oraz stronie mediacja.gov.pl. Koncepcja tegorocznych obchodów opiera się bowiem przede wszystkim na propagowaniu inicjatyw oddolnych - zaznacza MS.
Tradycja Międzynarodowego Dnia Mediacji istnieje na świecie od 2005 roku. Święto przypadające w każdy trzeci czwartek października zainicjowane zostało przez Association for Conflict Resolution - Amerykańskie Stowarzyszenie Profesjonalistów w Rozwiązywaniu Konfliktów.
Mediacja jako forma polubownego rozwiązania konfliktu może być stosowana w każdym sporze, w którym skłócone strony wyrażają gotowość do dyskusji o dzielących je kwestiach z udziałem osoby trzeciej. Przepisy dotyczące mediacji w sprawach cywilnych obowiązują w Polsce od końca 2005 r. Ugoda zawarta przed mediatorem ma, po jej zatwierdzeniu przez sąd, moc prawną ugody zawartej przed sądem.
W polskim prawie karnym mediacje stosowane są od 1998 r. Kodeks postępowania karnego pozwala sądowi, a w postępowaniu przygotowawczym prokuratorom, na skierowanie - za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego - sprawy do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. W polskim prawie istnieje też możliwość skorzystania z mediacji w sprawach rodzinnych, nieletnich i gospodarczych.
Jak wskazywał w zeszłorocznym raporcie poświęconym tej tematyce resort sprawiedliwości poziom wykorzystania mediacji jest niski zarówno w sądach, jak i w prokuraturach. Wniosek taki - jak dodawał - odnosi się do wszystkich obszarów prawa. Odsetek spraw z zakresu prawa gospodarczego kierowanych przez sądy rejonowe do mediacji w 2014 r. stanowił 0,25 proc. wszystkich prowadzonych postępowań sądowych (sądy okręgowe – 2,1 proc.), z zakresu prawa rodzinnego – 0,17 proc., z zakresu prawa cywilnego – zaledwie 0,023 proc. (w sądach okręgowych – 0,68 proc.), z zakresu prawa pracy – 0,21 proc., a z zakresu prawa karnego – 0,16 proc.
Sąd Okręgowy w Warszawie, dokąd trafia duża część spraw gospodarczych spośród wpływających do polskich sądów, informował w kwietniu, że wzrasta skuteczność mediacji w tej kategorii spraw, choć nadal daleko nam do innych krajów europejskich. Przez 10 lat liczba spraw gospodarczych przekazanych do mediacji wzrosła dziesięciokrotnie.