Subskrybuj nas na Youtube
Niedawno wprowadzono zakaz palenia elektronicznych papierosów przez nieletnich, podobnie jak ich sprzedaży. Czy obecnie straż miejska dostała większe uprawnienia do kontrolowania młodzieży, np. w galeriach handlowych? Jakie jeszcze ważne zmiany wprowadziła nowelizacja przepisów?
Nowe przepisy zrównały elektroniczne papierosy, czyli wyroby wytwarzające parę zawierającą nikotynę, z klasycznymi. Osoby niepełnoletnie nie mogą już kupować e-papierosów lub pojemników zapasowych (z płynem zawierającym nikotynę). W razie wątpliwości co do wieku osoby kupującej, podobnie jak przy sprzedaży klasycznych papierosów bądź alkoholu, sprzedawca ma prawo zażądać dokumentu potwierdzającego wiek. Jeśli młody człowiek dokumentu nie okaże, nie kupi e-papierosów ani zapasowych pojemników. Nie wolno ich także używać w miejscach, w których obowiązuje zakaz palenia. Nie skorzystamy już z e-papierosa w miejscach publicznych, m.in. na przystankach komunikacji miejskiej, w szkole, w klubie ani w pociągu. Takie m.in. zmiany wprowadziła ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wdraża ona postanowienia przyjętej w 2014 r. dyrektywy tytoniowej ograniczającej dostęp i zwiększającej nadzór nad obrotem papierosami elektronicznymi. Reguluje też na nowo przepisy dotyczące produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych, takich jak: papierosy, tytoń cięty do samodzielnego skręcania papierosów, tytoń fajkowy, cygara, cygaretki, wyroby tytoniowe bezdymne, papierosy elektroniczne i wyroby ziołowe do palenia. W państwach członkowskich UE dyrektywa obowiązuje od 20 maja 2016 r., w Polsce – od 8 września 2016 r, czyli jak widać – trochę później.
Nowela wprowadza także zmiany dotyczące klasycznych wyrobów tytoniowych. Z opakowań znikają informacje na temat poziomu np. substancji smolistych i tlenków węgla. W zamian powinny znaleźć się np.: „palenie zabija – rzuć teraz” oraz „dym tytoniowy zawiera ponad 70 substancji powodujących raka”.
Zakres kontroli straży miejskiej nie zmienił się i jest taki jak dotychczas. Jeśli więc młoda osoba, tak samo jak dorosły, będzie paliła w miejscach ustawowo zabronionych, np. na ulicy bądź na przystanku, na peronie, straż ma prawo interweniować, również ukarać mandatem do 500 złotych. Ale to, jaką karę nałoży funkcjonariusz, zależy wyłącznie od niego. Strażnicy raczej nie kontrolują galerii handlowych, ale interweniują, gdy dostają informacje o paleniu w pobliżu szkół.
Najważniejsze zmiany
Najistotniejsze regulacje, które wynikają bezpośrednio z tzw. nowej dyrektywy tytoniowej, to wprowadzenie:
● obowiązku umieszczania na opakowaniach wyrobów tytoniowych ostrzeżeń zdrowotnych, które powinny zajmować 65 proc. zewnętrznego obszaru opakowania;
● oznakowania jednostkowych opakowań wyrobów tytoniowych w sposób umożliwiający rejestrowanie ich przemieszczeń;
● odpowiednich wymagań technicznych dla producentów lub importerów papierosów elektronicznych albo pojemników zapasowych;
a także zakazów:
● reklamowania i promocji e-papierosów lub pojemników zapasowych;
● sprzedaży na odległość wyrobów tytoniowych, elektronicznych papierosów oraz pojemników z płynem zawierającym nikotynę do ponownego ich napełniania;
● wprowadzania do obrotu papierosów posiadających charakterystyczny aromat (wyjątkiem są papierosy mentolowe, na które ustanowiono okres przejściowy do 2020 r.).
Za nieprzestrzeganie tych przepisów grozi grzywna do 200 000 zł lub kara ograniczenia wolności albo obie kary łącznie.
OPINIA EKSPERTA
Milena Kruszewska, rzecznik prasowy ministra zdrowia
Przepisy znowelizowanej ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych przewidują również karę grzywny od 1000 do 100 000 zł za nieprzestrzeganie przez producentów lub importerów wyrobów tytoniowych realizacji obowiązków sprawozdawczych, m.in w odniesieniu do dodatków znajdujących się w wykazie priorytetowym Komisji Europejskiej, a także w odniesieniu do obowiązku zgłoszenia przez producentów lub importerów (najpóźniej sześć miesięcy przed zamierzonym wprowadzeniem do obrotu krajowego) danych dotyczących składników zawartych w nowatorskich wyrobach tytoniowych oraz papierosach elektronicznych lub pojemnikach zapasowych zawierających płyn z nikotyną do ponownego ich napełniania.
Podczas prac nad nowelizacją ustawy wprowadzono także istotne regulacje niezwiązane bezpośrednio z wdrażanymi przepisami dyrektywy, za złamanie których podmiot podlega karze grzywny do 2000 zł, tj.:
● zakaz sprzedaży papierosów elektronicznych młodzieży poniżej 18. roku życia;
● obowiązek wprowadzenia w miejscach sprzedaży ostrzeżeń tekstowych dotyczących zakazu sprzedaży elektronicznych papierosów osobom poniżej 18. roku życia;
● zakaz sprzedaży papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych na terenie placówek wykonujących działalność leczniczą, szkół i placówek oświatowo-wychowawczych oraz obiektów sportowo-rekreacyjnych, a także w automatach.
Znowelizowana ustawa wprowadziła również ograniczenie dotyczące miejsc, w których można palić papierosy elektroniczne. Zakazy są analogiczne jak w przypadku palenia wyrobów tytoniowych. Za ich nieprzestrzeganie grozi kara grzywny do 500 zł.
Wszystkie zakazy i ograniczenia, które wprowadzono na mocy znowelizowanej ustawy, zostały jednoznacznie poparte przez członków Komitetu Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk, Biuro Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce, członków zarządu Polskiego Towarzystwa Kardio-Torakochirurgów oraz przedstawicieli Rady do spraw Zdrowia Publicznego. Eksperci medyczni są jednomyślni: palenie tytoniu powoduje poważne zagrożenie dla zdrowia. Palacze są szczególnie narażeni na choroby układu oddechowego i układu krążenia oraz zachorowania na nowotwory. Wprowadzenie omówionych powyżej obostrzeń i kar jest więc w pełni uzasadnione ze względu na negatywne skutki, jakie palenie papierosów powoduje dla zdrowia Polaków – w tym najmłodszych, którzy wdychając biernie dym lub sięgając po wyroby tytoniowe, nie mają świadomości, jak głębokie i poważne konsekwencje może to mieć w przyszłości dla ich zdrowia.