Obywatel może powiadomić policję o przestępstwie jako świadek anonimowy.
W mojej dzielnicy mieszka wielu chuliganów – skarży się pani Zofia. – Nieraz słyszę, jak kogoś biją lub okradają. Sąsiadka, która zgłosiła sprawę na policję, jest obecnie obiektem agresywnych zachowań. Pewnie funkcjonariusze powiedzieli tym bandytom, jak się nazywa. Czy mogę zgłosić sprawę organom ścigania bez ujawniania swoich danych – pyta czytelniczka.
Zdarza się, że jesteśmy świadkami sytuacji, w których konieczne jest zawiadomienie policji. Dzieje się tak nie tylko wtedy, gdy sami stajemy się ofiarami przestępstwa, ale kiedy krzywdzone są osoby trzecie. Zgłoszenie naruszenia prawa może pomóc nie tylko wytropić groźnych przestępców, ale i zapobiec popełnieniu czynu zabronionego. Jak najbardziej możliwe jest bowiem zawiadomienie o podjęciu przygotowań do realizacji przestępstwa. Przed współpracą z organami ścigania obywateli powstrzymuje głównie obawa o własne bezpieczeństwo. Sprawca przestępstwa czy wykroczenia może bowiem pałać żądzą zemsty.
Istnieje społeczny obowiązek zawiadomienia prokuratury lub policji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu. Mało tego, przepisy zobowiązują do przedsięwzięcia niezbędnych czynności prowadzących do zachowania dowodów przestępstwa.
Nie ma żadnych przeszkód, aby przestępstwo zostało zgłoszone anonimowo – czy to drogą pocztową, czy telefonicznie. Organy ścigania mają wówczas obowiązek podjęcia stosownych działań. Istnieje jednak ryzyko, że przekazane informacje nie będą wystarczające dla schwytania sprawców. Ponadto ten, kto powiadomi policję lub prokuraturę, nie podając swoich danych, nie może liczyć na uzyskanie wiadomości o ewentualnych postępach w śledztwie lub dochodzeniu.
Czytelniczka może jednak skorzystać z instytucji świadka anonimowego. Aby to zrobić, wraz z zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa należy zwrócić się do prokuratora z wnioskiem o utajnienie tożsamości. Wówczas informacje o danych osobowych pani Zofii będą posiadać jedynie organy ścigania i sąd. W tym przypadku ani podejrzany, ani jego późniejszy obrońca nie będą mogli uczestniczyć w ewentualnym przesłuchaniu czytelniczki. Akta sprawy zostaną udostępnione wtedy z zastrzeżeniem tożsamości świadka.
Ważne
W celu zapewnienia sobie pełni bezpieczeństwa warto także wnieść o zastrzeżenie adresu do wyłącznej wiadomości organów ścigania oraz sądu. Można również wskazać inne miejsce do doręczeń, np. zakład pracy lub siedzibę pełnomocnika
Podstawa prawna
Art. 184 par. 1–4 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 1997 r. nr 89, poz. 555 ze zm.).