Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
TSUE: Jeżeli obowiązek nie wynika bezpośrednio z ustawy lub dokumentacji przetargowej, nie można nie dopuścić do przetargu oferenta, który nie dopełnił tego obowiązku. Należy wyznaczyć mu dodatkowy termin.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że taki wykonawca powinien mieć możliwość uzupełnienia braków i dopełnienia obowiązku w terminie wyznaczonym przez instytucję zamawiającą. Trybunał analizował art. 47 i 48 dyrektywy 2004/18/WE z 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych.
W listopadzie 2011 r. władze portu w Mesynie ogłosiły zamówienie na gospodarowanie odpadami i pozostałościami ładunkowymi powstałymi na pokładzie statków zawijających do portów. Wcześniej usługi te świadczyła firma CRGT. O zamówienie ubiegało się czterech oferentów, ale trzej zostali wykluczeni ze względu na brak uiszczenia organowi nadzoru zamówień publicznych odpowiedniej składki. Zamówienie zostało udzielone Pizzowi – jedynemu przedsiębiorstwu biorącemu nadal udział w przetargu.
CRGT wniosła skargę do Regionalnego Sądu Administracyjnego dla Sycylii, żądając stwierdzenia nieważności decyzji o wykluczeniu z przetargu i naprawienia wynikłej szkody. Sąd uznał, że skarga CRGT jest dopuszczalna i zasadna oraz że spółka ta została niesłusznie wykluczona z przetargu. Ponadto zaznaczył, że dokumentacja przetargowa nie przewidywała składki dla urzędu nadzoru, gdyż składka dotyczy tylko zamówień na roboty publiczne, a nie zamówień na usługi.
Pizzo wniósł odwołanie do Rady Sądownictwa Administracyjnego dla regionu Sycylia. Ta zaś zwróciła się do trybunału z pytaniem, czy możliwe jest wykluczenie z przetargu przedsiębiorstwa, które nie dokonało zapłaty pewnej kwoty w celu udziału w tym postępowaniu, przy czym obowiązek zapłaty tej kwoty nie wynikał jasno z dokumentów przetargowych. Obowiązku zapłaty nie można wywieść z dosłownego brzmienia prawa w danym państwie członkowskim, lecz da się go zrekonstruować w drodze szerokiej wykładni niektórych przepisów.
Trybunał zaznaczył, że zgodnie z zasadą równego traktowania wszystkie oferty powinny być poddane tym samym warunkom, a obowiązek przejrzystości wymaga, by w ogłoszeniu warunki były określone w sposób jasny, precyzyjny i jednoznaczny. Zasady postępowania powinny natomiast umożliwić wszystkim rozsądnie poinformowanym i wykazującym zwykłą staranność oferentom zrozumienie zakresu obowiązków, a także umożliwić instytucji zamawiającej weryfikację, czy oferty złożone przez oferentów odpowiadają kryteriom zamówienia. Zasady te wymagają, by warunki udziału w przetargu były z góry określone i podane do publicznej wiadomości. A instytucja zamawiająca powinna ściśle przestrzegać kryteriów, które sama ustaliła.
W zamówieniu na gospodarowanie odpadami w porcie w Mesynie dokumentacja przetargowa nie przewidywała jednak wyraźnie obowiązku uiszczenia składki do urzędu nadzoru pod groźbą wykluczenia z przetargu. Dyrektywa nie zezwala zaś instytucjom zamawiającym na odejście od ścisłego obowiązku przestrzegania kryteriów, które same ustaliły. Zasada równego traktowania i obowiązek przejrzystości stoją na przeszkodzie wykluczeniu wykonawcy z przetargu publicznego wskutek niedopełnienia przez niego obowiązku, który nie wynika wyraźnie z dokumentacji przetargowej lub obowiązującej krajowej ustawy, lecz z wykładni tej ustawy i tej dokumentacji, a także z mechanizmu uzupełniania przez krajowe organy administracji lub sądownictwa administracyjnego występujących w tej dokumentacji luk. Jeżeli warunek udziału w przetargu pod rygorem wykluczenia nie jest wyraźnie przewidziany w dokumentacji przetargowej i da się go zidentyfikować wyłącznie w drodze wykładni prawa krajowego, instytucja zamawiająca może wyznaczyć wykluczonemu oferentowi termin wystarczający na naprawienie tego braku.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2 czerwca 2016 r. w sprawie C-27/15 Pippo Pizzo przeciwko CRGT Srl
