Zakaz wytwarzania produktów chronionych znakiem towarowym może się odnosić nie tylko do przedsiębiorcy, lecz także do osób trzecich, powiązanych z nim kapitałowo lub osobowo.
TEZANakładając na przedsiębiorcę zakaz produkowania, wprowadzania do obrotu i reklamowania napojów, sąd może wskazać, że złamaniem zakazu będzie również dokonywanie tego przez podmioty powiązane z przedsiębiorcą. Nie oznacza to nałożenia obowiązków na podmioty trzecie niebędące stroną toczącego się postępowania i nie może być odbierane jako utrudnianie im prowadzenia działalności gospodarczej.
STAN FAKTYCZNYJedna z firm uznała, że druga naśladuje opakowania napojów witaminowych wprowadzanych przez nią do obrotu. Kierując sprawę do sądu, uprawniony wniósł o zabezpieczenie roszczenia. Sąd okręgowy uwzględnił wniosek, jednak nie w całości. Nie udzielono zabezpieczenia polegającego m.in. na objęciu zakazem wytwarzania, wprowadzania do obrotu i reklamowania opakowań osób powiązanych z przedsiębiorcą dokonującym naruszeń. Sąd uznał, że nie może kierować nakazów do osób trzecich (wymagałoby to skierowania wniosku przeciwko nim), co nie stoi na przeszkodzie zasądzeniu w przyszłości odszkodowania od przedsiębiorcy za pomaganie innym podmiotom w naruszaniu praw powoda lub korzystanie z ich działań. Postanowienie zaskarżono.
UZASADNIENIESąd apelacyjny uznał, że nie ma przeciwwskazań do ukształtowania zakazu w taki sposób, o jaki wnioskowano. Podkreślił, że wnioskodawca, domagając się udzielenia zabezpieczenia przyszłego roszczenia, przedłożył nie tylko dokumenty na okoliczność rejestracji własnego znaku towarowego, lecz także raport z badań porównawczych opakowań napojów wnioskodawcy i obowiązanego, prywatną opinię dotyczącą podobieństw opakowań oraz materiał z badań rynku. Sąd uznał, że fakty, w oparciu o które wnioskodawca zamierza wystąpić z roszczeniami określonymi w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. nr 153 poz. 1503 ze zm.), zostały wystarczająco uwiarygodnione. Uznał również, że uprawdopodobniony został interes prawny wnioskodawcy w domaganiu się zabezpieczenia. Interes ten najczęściej określa się jako obiektywną w świetle przepisów, czyli wywołaną rzeczywistą koniecznością ochrony określonej sfery prawnej, potrzebę uzyskania orzeczenia sądowego odpowiedniej treści (art. 7301 kodeksu postępowania cywilnego). Ponieważ celem zabezpieczenia jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej podmiotom potrzebującym, interes prawny istnieje w przypadku, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia uprawnionemu „należytej ochrony prawnej”, zanim zostanie osiągnięty cel postępowania w sprawie, w związku z którym następuje udzielenie zabezpieczenia. Z kolei „należyta ochrona prawna” polega na usunięciu naruszenia albo zagrożenia naruszenia praw uprawnionego.
Sąd wyjaśnił również, dlaczego postanowił uwzględnić wniosek o określenie, że równoznaczne z naruszeniem przez obowiązanego ustanowionego zakazu jest produkowanie, wprowadzanie do obrotu i reklamowanie napojów dokonywane także przez podmioty powiązane osobowo lub kapitałowo z obowiązanym, a także przez małżonków, krewnych i powinowatych wspólników obowiązanego. Jego zdaniem wniosek ten nie oznacza nałożenia obowiązków (zakazu wprowadzania do obrotu i reklamowania) na podmioty trzecie, które nie są stronami postępowania. Jest on skierowany do obowiązanego, co wynika bezsprzecznie z treści wniosku, który ma na celu jedynie ustalenie, że równoznaczne z naruszeniem przez obowiązanego wprowadzonego zakazu jest wprowadzanie do obrotu i reklamowanie napojów w kwestionowanych opakowaniach, dokonywane przez podmioty powiązane z obowiązanym. Takie ustalenie nie jest równoznaczne z nałożeniem na podmioty inne, niż strony postępowania, obowiązków lub ograniczeń w działalności gospodarczej, nie jest ono nawet do nich skierowane. Zapobiegnie to natomiast udzielaniu przez obowiązanego zgody na wprowadzanie do obrotu objętych zakazem opakowań, pośrednio lub bezpośrednio.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 10 maja 2016 r., sygn. akt I ACz 747/16
KOMENTARZ EKSPERTA
/>
Sąd był uprawniony do zastosowania tak szerokiego zakresu zabezpieczenia, gdyż odpowiednie przepisy zezwalają mu na to, a to z uwagi na otwarty katalog sposobu zabezpieczenia roszczeń. Sąd ma możliwość udzielenia zabezpieczenia w każdy sposób, jaki uzna za odpowiedni dla określonego stanu faktycznego. Tak ukształtowany zakres i sposób zabezpieczenia chroni działalność uprawnionego w przypadku prób ominięcia ograniczeń ustalonych przez sąd, kiedy obowiązany mógłby za pomocą spokrewnionych lub zaprzyjaźnionych osób działać w dalszym ciągu na szkodę uprawnionego. Z punktu widzenia skuteczności takiego zabezpieczenia ma tutaj znaczenie kumulacja wszystkich rodzajów zabezpieczeń, wskazanych zarówno w k.p.c., jak i ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Bardzo często dochodzi do sytuacji, gdy sąd stosuje zabezpieczenia, które później czynią zadość roszczeniom wobec obowiązanego. Właściwy ich dobór pozwala na realną ochronę interesu uprawnionego.