Subskrybuj nas na Youtube
Istotna nowość dotyczy procedury uzyskiwania praw ochronnych na znaki towarowe. W kwietniu 2016 r. Urząd Patentowy RP przejdzie z dotychczas obowiązującego systemu badawczego na system sprzeciwowy.
/>
/>
Dotyczy to zarówno krajowych znaków zgłaszanych w Urzędzie Patentowym RP, jak i międzynarodowych znaków rejestrowanych z wyznaczeniem naszego kraju.
Te zmiany do ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 1913 r. poz. 1410 ze zm.; dalej: p.w.p.) wprowadziła nowelizacja z 11 września 2015 r. (Dz.U. poz. 1615).
Inna redakcja podstaw odmowy
Pod rządem znowelizowanych przepisów niezwykle doniosłego znaczenia nabiera prawidłowa systematyka przeszkód do uzyskania i utrzymania ochrony na znak towarowy w Polsce. Dotyczy to zarówno krajowych znaków zgłaszanych w Urzędzie Patentowym RP, jak i międzynarodowych znaków rejestrowanych z wyznaczeniem naszego kraju.
Chodzi tutaj o przeszkody materialnoprawne, które decydują o braku zdolności ochronnej oznaczenia będącego przedmiotem krajowego albo międzynarodowego zgłoszenia. Powszechnie w obrocie przeszkody te określa się mianem „przeszkód rejestracji” czy też „podstaw odmowy rejestracji” znaków towarowych.
Trzeba jednak zauważyć dla porządku, że w kontekście polskich przepisów o takich przeszkodach należałoby raczej mówić jako o „podstawach odmowy” („przyczynach odmowy”, „podstawach prawnych odmowy”) udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy albo uznania ochrony międzynarodowego znaku.
Względne na sprzeciw, bezwzględne z urzędu
Tradycyjnie podstawy odmowy rejestracji znaków towarowych dzieli się na bezwzględne i względne. Rozróżnienie opiera się na odmienności interesów, których ochronie służy dana przeszkoda rejestracji:
●status bezwzględnych przypisuje się tym podstawom odmowy, które mają na uwadze interes publiczny;
●względnymi są zaś pozostałe podstawy odmowy ustanawiane dla zabezpieczenia interesów indywidualnych (praw podmiotowych).
W prawie unijnym (wcześniej – wspólnotowym) ów podział pozostaje zasadniczym elementem tego prawa niemal od trzech dziesięcioleci. Technika legislacyjna polskich przepisów przed nowelizacją nie uwzględniała tej tradycji. Zmianę w tym zakresie wymusiła dopiero konieczność dostosowania systematyki podstaw odmowy rejestracji znaków towarowych do nowego toku postępowania w zakresie zgłoszeń znaków krajowych i międzynarodowych.
Nowelizacja dokonuje fundamentalnego przekształcenia tego postępowania. Zamiast badania z urzędu przez Urząd Patentowy RP wszelkich przeszkód rejestracji znaku towarowego, jak dotychczas, wprowadzono takie badanie w odniesieniu jedynie do tych z nich, które są bezwzględne. W konsekwencji krajowe i międzynarodowe znaki towarowe, pod kątem przeszkód względnych, będą badane przez ten organ w toku postępowania zgłoszeniowego wyłącznie w razie wniesienia sprzeciwu przez uprawniony podmiot.
Tak więc obecnie podział podstaw odmowy rejestracji znaku towarowego na bezwzględne i względne nie ma już tylko teoretycznego i materialnoprawnego sensu, ale nabiera w nowych przepisach zasadniczego znaczenia procesowego, ponieważ te dwie grupy przeszkód podlegają badaniu w różnych trybach.
WAŻNE
W nowym systemie sprzeciwowym Urząd Patentowy RP będzie przeprowadzał jedynie badanie formalnoprawne i sprawdzał wyłącznie bezwzględne przesłanki udzielenia ochrony. Nie będzie już odmawiał z urzędu udzielenia prawa ochronnego na zgłoszony znak towarowy z powodu kolizji z prawami wcześniejszymi.
patrz infografika
Zła wiara godzi w interes publiczny
Nie ma zatem wątpliwości, że kierunek, w którym w omawianym zakresie zmierza nowelizacja, zasługuje na aprobatę. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że nie wszystkie podstawowe zagadnienia, jakie generuje podział przeszkód rejestracji na bezwzględne i względne, zostały wystarczająco przemyślane.
W tym kontekście warto odnotować, że wśród bezwzględnych podstaw odmowy udzielenia prawa ochronnego wymieniono przypadek zgłoszenia znaku towarowego w złej wierze – art. 1291 ust. 1 pkt 6 p.w.p. Wydaje się, że ta przeszkoda rejestracji powinna być uregulowana odrębnie lub przynajmniej redakcyjnie wyeksponowana w ramach całego art. 1291 p.w.p. Ma ona charakter specyficzny. Niekiedy w piśmiennictwie nawet odmawia się jej charakteru bezwzględnego.
Takie stanowisko idzie jednak za daleko. Zgłoszenie znaku towarowego w złej wierze to sytuacja, gdy zostaje ono dokonane z naruszeniem zasad uczciwości (dobrych obyczajów). Z takiej perspektywy zachowanie to godzi w interes publiczny, w imię którego znakowi towarowemu tak zgłoszonemu odmawia się ochrony.
Prawdą jest jednak również, że za przypadki zgłoszenia znaku towarowego w złej wierze uznaje się te, które godzą w interesy co najmniej dające się zindywidualizować. Najczęściej chodzi tu o sytuacje zawłaszczenia cudzego znaku towarowego wskutek nadużycia zaufania kontrahenta albo w celu przejęcia rynku czy też uzyskania nieuzasadnionych korzyści.
Z takiego punktu widzenia odmowa rejestracji znaku towarowego z powodu jego zgłoszenia w złej wierze ma charakter względny, bo służy ochronie interesu indywidualnego (np. praw z wcześniejszego używania znaku towarowego). Ta okoliczność jednak nie podważa zasadności kwalifikacji tej przeszkody jako bezwzględnej, lecz powinna skutkować wyłączeniem możliwości jej badania z urzędu przez organ patentowy. Powinien być to wyjątek pośród bezwzględnych podstaw odmowy rejestracji. Zamyka drogę do takiej wykładni umiejscowienie przypadku zgłoszenia znaku towarowego w złej wierze w katalogu bezwzględnych przeszkód.