Pozew o obniżenie alimentów może wnieść osoba zobowiązana do płacenia alimentów lub jej pełnomocnik. Nie ma tu znaczenia, czy alimenty zostały ustanowione wyrokiem sądu, ugodą czy umową. Pozew należy złożyć w biurze podawczym lub przesłać pocztą listem poleconym na adres sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego, czyli np. dziecka, które jest uprawnione do otrzymywania alimentów. Prawo nie przewiduje żadnych terminów na wniesienie takiego pozwu, więc można je złożyć w dowolnym czasie w celu obniżenia wartości płaconych alimentów z powodu istotnej zmiany stosunków jakie zaszły od czasu ustanowienia aktualnej wysokości alimentów. Żądać obniżenia alimentów można też wielokrotnie, czyli każdorazowo kiedy zaszły istotne zmiany stosunków.

Istotna zmiana stosunków, która powoduje, że można ubiegać się w sądzie o obniżenie alimentów, polega np. na znacznym ograniczeniu możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji (np. z powodu długotrwałego leczenia, utraty pracy). Powodem do złożenia takiego pozwu może być także np. trwała i znaczna poprawa sytuacji materialnej dziecka, na które zasądzono alimenty.

Wzór pozwu o obniżenie alimentów

W pozwie należy podać dane adresowe powoda i pozwanego oraz podać wartość przedmiotu sporu. Od tej wartości należy opłacić wpis sądowy w wysokości 5 proc. (nie mniej niż 30 zł), a dowód uiszczenia opłaty załączyć. Wpis można opłacić w kasie sądu lub przelewem na jego rachunek bankowy.

Wartość przedmiotu sporu oblicza się w ten sposób, że różnicę między kwotą alimentów obecnych a żądaną mnożymy przez 12 miesięcy.

Przykład:

• alimenty obecne - 900 zł
• obniżenie alimentów żądane przez powoda - 500 zł
• różnica = 400 zł
• wartość przedmiotu sporu = 400 zł x 12 = 4 800 zł
• opłata sądowa (5 proc.) = 4 800 zł x 0,05 = 240 zł

Osoba wnosząc pozew, która znajduje się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej, może wnioskować w pozwie o zwolnienie z kosztów postępowania w sprawie. W takiej sytuacji należy prośbę umotywować np. niskimi zarobkami, zdarzeniem losowym i załączyć dowód w postaci np. zaświadczenia o dochodach.

W uzasadnieniu pozwu należy wskazać swoje aktualne możliwości zarobkowe i sytuację materialną oraz wykazać zmianę, jaka zaszła od chwili ustanowienia kwoty alimentów, która ma być obniżona. W uzasadnieniu wskazać należy także sytuację materialną pozwanego (np. dziecka uprawnionego do alimentów). Wskazując konkretny stan faktyczny należy każdorazowo wskazać również dowód, np. opisując swoje zarobki należy przywołać dowód w postaci zaświadczenia o zarobkach i takowe załączyć w oryginale dla sądu. Z kolei opisując wzrost wydatków należy jako dowód przedstawić np. rachunki, faktury, umowy, itp. Dowodem może być także inny dokument albo przesłuchanie świadka (lub świadków), jeśli sytuacja tego wymaga.

Pozew trzeba przygotować w minimum trzech egzemplarzach: dla sądu, odpis dla strony pozwanej i dla strony wnoszącej (powoda). Egzemplarz dla sądu musi mieć oryginały załączników (np. zaświadczeń, dokumentów, rachunków, decyzji, faktur, umów, aktów stanu cywilnego, itp.). W biurze podawczym sądu lub pocztą składamy też egzemplarz dla strony pozwanej z kompletem kopii załączników. Na egzemplarzu strony wnoszącej powód otrzyma w sądzie pieczątkę potwierdzającą wniesienie pozwu. Jeśli wysyłamy pozwy pocztą - koniecznie należy to zrobić listem poleconym i zachować dowód nadania.

Jeśli pismo jest poprawne pod kątem formalnym sąd przekaże stronie pozwanej pozew i wyznaczy termin rozprawy. Jeśli jednak będą braki formalne - wezwie do ich uzupełnienia pod rygorem pozostawienia sprawy bez rozpatrzenia.