Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Pani Sabina wróciła do kraju po kilku latach pobytu za granicą. Podczas tej nieobecności zmarł jej ojciec. Rodzeństwo poinformowało ją, że przeprowadziło już postępowanie spadkowe, odziedziczony majątek podzieliło pomiędzy siebie i sprzedało. We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku brat wskazał tylko spadkobierców ustawowych mieszkających w kraju. Tłumaczy, że stało się tak dlatego, ponieważ nikt nie znał zagranicznego adresu siostry. – Ojciec nie sporządził testamentu, więc powinnam dziedziczyć po nim z mocy ustawy. Czy mogę odzyskać swoją część spadku – pyta czytelniczka.
Tak. Pani Sabina powinna złożyć w tzw. sądzie spadku wniosek o zmianę postanowienia spadkowego, w którym zostało stwierdzone nabycie spadku po jej ojcu przez spadkobierców ustawowych wskazanych we wniosku przez brata, nie uwzględniając jej, ponieważ została w nim pominięta. Tym sądem jest sąd właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, a gdy nie da się go ustalić – właściwy dla miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy albo jego część. Pani Sabina uzyska w nim informację o sygnaturze akt sprawy spadkowej, na którą musi się powołać we wniosku o zmianę postanowienia. Do wniosku powinna dołączyć swój akt urodzenia potwierdzający to, że jest córką zmarłego (czyli ma prawo do dziedziczenia po nim z mocy ustawy). Dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu w sprawie zmiany postanowienia spadkowego będzie mogła wystąpić z roszczeniami finansowymi wobec pozostałych spadkobierców. Jeśli nie będą chcieli rozliczyć się z nią dobrowolnie, powinna wnieść przeciwko nim pozwy o zapłatę.
Skoro spadkodawca nie powołał spadkobierców w testamencie, to prawo do spadku mają osoby dziedziczące po nim z mocy ustawy: wdowa i dzieci. Z kręgu spadkobierców ustawowych nikt nie może zostać wykluczony tylko dlatego, że w momencie otwarcia spadku (czyli w dniu śmierci spadkodawcy) mieszkał za granicą, a rodzina nie znała jego aktualnego adresu. Wnioskodawca we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku powinien jako uczestników postępowania wskazać wszystkich spadkobierców ustawowych, bez względu na to, w jakim kraju mieszkają, oraz – o ile je zna – ich aktualne adresy. Sąd musi bowiem powiadomić o terminie rozpoznawania sprawy uczestników i wnioskodawcę, aby mogli stawić się na rozprawie.
Jeśli aktualne adresy wszystkich spadkobierców ustawowych nie są znane, sąd wzywa ich przez ogłoszenie zamieszczone w gazecie o zasięgu ogólnokrajowym i podane publicznie do wiadomości w miejscu ostatniego zamieszkania spadkodawcy w sposób w tym miejscu przyjęty. W ogłoszeniu podaje dane spadkodawcy (imię, nazwisko, zawód, ostatnie miejsce zamieszkania), datę jego śmierci i wskazuje majątek, jaki pozostawił. Wzywa też wszystkich spadkobierców aby w ciągu sześciu miesięcy od dnia wskazanego w ogłoszeniu zgłosili się i udowodnili swoje prawa, bo mogą zostać pominięci w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku. Osoby te powinny więc zgłosić swoje żądanie do sądu i podać aktualny adres. Skoro w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po ojcu czytelniczki nie były prowadzone takie poszukiwania, to jej wniosek o zmianę postanowienia spadkowego jest uzasadniony.
Podstawa prawna
Art. 672–675 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.). Art. 931 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).
