Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Co najmniej od marca 2015 r. mąż bez mojej wiedzy i zgody zaciąga kredyty oraz pożyczki, których nie spłaca. Od tego czasu prowadzimy oddzielne gospodarstwa domowe, mąż jednak nie płaci przypadającej na niego części rachunków. Mniej więcej od dwóch miesięcy odbieram różne wezwania do zapłaty i telefony od zniecierpliwionych wierzycieli. Nie wiem, jaka jest łączna wysokość długu oraz ilu jest wierzycieli, ponieważ mąż lekceważy moje prośby o udzielenie na ten temat jakichkolwiek informacji. Zniszczył też niektóre umowy, licząc na to, że to załatwi problem. Ja pracuję na podstawie umowy-zlecenia i zarabiam ok. 800 zł. Mąż jest na rencie. Naszym jedynym wspólnym majątkiem jest dom. Nie mamy intercyzy. Nie mamy również dzieci. Czy jest jakiś sposób, abym nie odpowiadała za te i ewentualne przyszłe długi męża – pyta pani Renata.
Wyjściem dla naszej czytelniczki jest wniesienie do sądu pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Z ważnych powodów może tego żądać każdy z małżonków. Zasadą jest ustanawianie przez sąd rozdzielności majątkowej z dniem mieszczącym się między datą wniesienia pozwu a dniem wydania wyroku. Może to nastąpić tylko w czasie trwania małżeństwa, gdy między małżonkami istnieje wspólność majątkowa lub rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków, a oni sami nie są w stanie porozumieć się w kwestii umownego ustanowienia rozdzielności. W wyjątkowych jednak przypadkach dopuszczalne jest ustanowienie rozdzielności z datą wcześniejszą niż dzień wytoczenia powództwa, zwłaszcza jeżeli małżonkowie byli wówczas w separacji faktycznej.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy, poza jednym przykładem (życie w rozłączeniu), nie wymienia przyczyn, które pozwalają na wcześniejsze niż data wytoczenia powództwa ustanowienie rozdzielności. Trzeba ich więc szukać w orzecznictwie i doktrynie. Generalnie są to sytuacje powstałe na skutek zachowań jednego z małżonków polegających na trwonieniu majątku wspólnego na skutek hulaszczego trybu życia, alkoholizmu, rażącej niegospodarności, uchylaniu się od pomnażania i utrzymywania substancji majątku wspólnego albo też zatrzymaniu tego majątku wyłącznie dla siebie i niedopuszczeniu żony/męża do korzystania z niego. Istotne jest przy tym, że z powództwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej może również wystąpić małżonek, który jest wyłącznie winny separacji.
O ustanowieniu rozdzielności majątkowej ze skutkiem wstecznym sąd nie może orzec przy całkowitym pominięciu zagrożeń dla interesów osób trzecich, czyli wierzycieli. Tak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 11 stycznia 1995 r. (sygn. akt: II CRN 148/94). Z kolei w wyroku z 24 maja 1994 r. (sygn. akt: I CRN 61/94) SN wyraził pogląd, że rodzina korzystająca z dochodów związanych z działalnością gospodarczą jednego z małżonków musi też ponosić ujemne skutki takiej działalności. Stąd niepowodzenia współmałżonka w działalności gospodarczej i zamiar uniemożliwienia wierzycielom egzekucji ze składników majątku wspólnego nie mogą stanowić ważnego powodu do ustanowienia rozdzielności majątkowej w rozumieniu art. 52 par. 1 k.r.o.
Ważnych powodów nie stanowią również okoliczności niezawinione przez małżonka bądź niezależne od jego woli, np. długotrwała choroba.
Pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej zawsze kieruje się do Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego współmałżonka, a gdy i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.
W sprawach o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej między małżonkami występuje prokurator, stąd należy załączyć do pozwu dwa jego odpisy: jeden dla pozwanego, drugi właśnie dla prokuratora. Dla prokuratora należy załączać również odpisy dalszych pism procesowych.
Opłata od pozwu jest stała i wynosi 200 zł.
Podstawa prawna
Art. 52 par. 1 i 2 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 583). Art. 17 pkt 4, art. 41, art. 755 par. 1 w zw. z art. 730 oraz art. 7301 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 539). Art. 27 pkt 6, art. 95 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 ze zm.).
