Wbrew obawom mieszkańców funkcjonariusze policji stoją na straży ich praw także na terenie leżącym we władaniu wspólnoty mieszkaniowej. Jak wyjaśnia nadkomisarz Mariusz Góra z Zespołu Prasowego Komendy Głównej Policji: „Głównym źródłem zadań i uprawnień Policji jest ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 nr 287 poz. 1687 z zm. – dalej ustawa). Zgodnie z artykułem 1 ustęp 2 do podstawowych zadań Policji należy między innymi ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra, wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców”.
Zgodnie z art. 15 ustawy funkcjonariusze mają prawo między innymi do:
• legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości,
• zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,
• zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które na podstawie zezwolenia właściwego organu opuściły areszt śledczy albo zakład karny i w wyznaczonym terminie nie powróciły do niego;
• zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia,
• pobierania od osób odcisków linii papilarnych lub wymazu ze śluzówki policzków,
• przeszukiwania osób i pomieszczeń w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw,
• obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu z pomieszczeń przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, policyjnych izb dziecka, pokoi przejściowych oraz tymczasowych pomieszczeń przejściowych,
• dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary,
• obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w przypadku czynności operacyjno-rozpoznawczych i administracyjno-porządkowych podejmowanych na podstawie ustawy – także i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom,
• żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i przedsiębiorcy są obowiązani, w zakresie swojego działania, do udzielenia tej pomocy, w zakresie obowiązujących przepisów prawa.
- Uprawnienia te stanowią podstawę do podjęcia przez policjantów działań, także w sytuacji, gdy zostali wezwani na interwencję do zdarzenia na terenie wspólnoty mieszkaniowej – wyjaśnia nadkomisarz.
Mężczyzna podkreśla, że „ustawa nie zawęża miejsc podejmowania działań przez funkcjonariuszy Policji jedynie do miejsc publicznych, co w konsekwencji nakłada na nich obowiązek reakcji w każdym przypadku powzięcia informacji o zachowaniu niezgodnym z prawem”.
- Policja jest zobligowana do podjęcia działań w zakresie wyegzekwowania poszanowania prawa, zebrania materiału dowodowego, ustalenia świadków zdarzenia, ścigania i ukarania sprawcy przestępstwa czy wykroczenia – wyjaśnił.