Subskrybuj nas na Youtube
Pani Krystyna prowadzi firmę odzieżową. Od pewnego czasu ma poważne problemy finansowe, bo odbiorcy nie płacą za dostarczony towar. W związku z tym czytelniczka nie spłaca w terminie m.in. zaciągniętych kredytów. Nachodzi ją windykator – puka do drzwi o różnych porach, zostawia karteczki u jej rodziców, wykonuje zastraszające telefony. – Tłumaczę, że dług spłacę w pierwszym realnym terminie, jak tylko otrzymam pieniądze za swój towar. Niestety nie wiem, kiedy to nastąpi. Czy windykator postępuje zgodnie z prawem? Co mogę zrobić w tej sytuacji – pyta przerażona kobieta
Z informacji podanych przez panią Krystynę wynika, że windykator stosuje wobec niej niedozwolone formy działania. Z całą pewnością za niezgodne z prawem należy uznać zachowania, które polegają na wykonywaniu zastraszających telefonów. W konkretnych przypadkach mogą nawet nosić znamiona przestępstwa, o którym jest mowa w kodeksie karnym – karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 podlega ten, kto stosuje przemoc lub groźbę bezprawną w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności. Niedopuszczalne jest także nachodzenie dłużnika w jego miejscu zamieszkania lub w pracy, jak również wpływanie na niego przez nękanie członków rodziny albo rozpytywanie o jego osobę i problemy sąsiadów.
Windykator ma natomiast uprawnienia do skierowania w stosunku do dłużnika wezwania do zapłaty, prowadzenia rozmów zmierzających do spłaty zadłużenia oraz tych, których celem jest rozłożenie należności na raty lub ewentualne przesunięcia terminu spłaty zadłużenia. Jeżeli windykator został należycie umocowany przez wierzyciela, będzie mógł wystąpić na drogę sądową w celu przymusowego dochodzenia należnego świadczenia.
Obecne regulacje prawne zapewniają jednak ochronę osób, które znalazły się w takiej samej bądź podobnej sytuacji jak pani Krystyna.
W pierwszej kolejności można rozważyć wystąpienie na drogę sądową z powództwem o naruszenie dóbr osobistych. Zasady te określa kodeks cywilny. Dobra osobiste człowieka, w szczególności jego zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska pozostają pod ochroną prawa cywilnego, niezależenie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Wymienione dobra osobiste mają jedynie charakter przykładowy, co pozwala żądać ochrony również innych.
Każda osoba, której dobra osobiste zostały naruszone cudzym działaniem, może domagać się zaniechania tego działania pod warunkiem, że jest ono bezprawne. Pani Krystyna może zatem wymagać, aby windykator nie tylko zaprzestał swojego postępowania, ale również dopełnił czynności potrzebnych do naprawienia skutków takiego postępowania. Na zasadach przewidzianych w przepisach prawa cywilnego może również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Pozew o naruszenie dóbr osobistych należy skierować do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego. Z kolei powództwo przeciwko osobie prawnej lub też innemu podmiotowi niebędącemu osobą fizyczną, która narusza nasze dobra osobiste, wytacza się według miejsca ich siedziby.
Od pozwu o ochronę dóbr osobistych pobiera się opłatę stałą w wysokości 600 zł. ©?
PORADA EKSPERTA
Natalia Drzazgowska-Kanarek adwokat, Kancelaria Adwokacka adw. Janusz Kanarek
W sytuacji pani Krystyny zasadne byłoby również rozważenie możliwości wystąpienia na drogę postępowania karnego, bowiem zachowania windykatora przyjmują postać uporczywego nękania, co wzbudza obawę zagrożenia i w sposób rażący narusza prywatność czytelniczki. Ponadto zachowania te mają charakter długotrwały, więc należy rozważyć zgłoszenie zawiadomienia do prokuratury o popełnieniu występku. Przestępstwo uporczywego nękania jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3.
Również i w tym postępowaniu pani Krystyna będzie mogła żądać orzeczenia obowiązku naprawienia wyrządzonej jej szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Ściganie przestępstwa uporczywego nękania, określanego również jako stalking następuje tylko na wniosek pokrzywdzonego. Koniecznym zatem do zainicjowania takiego postępowania jest złożenie takiego wniosku przez panią Krystynę. Wniosek o ściganie jest natomiast wolny od opłat.
Niezależnie od podjęcia powyższych działań, czytelniczka może także złożyć zawiadomienie o niedozwolonych praktykach windykatora do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta.
Podstawa prawna
Art. 23, art. 24 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121). Art. 17 k.p.c., art. 29 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 101). Art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. nr 90, poz. 594 ze zm.). Art. 190a par. 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553 ze zm.).