Do systemu nieodpłatnej przedsądowej pomocy prawnej włączeni zostaną aplikanci. W jego ramach nie będzie jednak funkcjonowała infolinia, gdzie każdy obywatel mógłby dowiedzieć się o obowiązujących przepisach. To najważniejsze ustalenia ostatniego posiedzenia podkomisji nadzwyczajnej powołanej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnej informacji prawnej oraz edukacji prawnej społeczeństwa (druk nr 3338). W czwartek gremium przyjęło sprawozdanie ze swoich prac.

Wprowadzenie do systemu aplikantów to wynik starań przedstawicieli samorządów prawniczych, którzy apelowali o zmianę w art. 5 projektu. Jego nowe brzmienie stanowić ma o tym, iż „nieodpłatnej pomocy prawnej udziela osobiście adwokat lub radca prawny, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach z ich upoważnienia aplikant adwokacki lub radcowski”.
Podczas posiedzenia wrócono również do kwestii konieczności wprowadzenia ustawą instytucji nieodpłatnej informacji prawnej. Ta miałaby polegać na przekazywaniu za pośrednictwem infolinii informacji „o obowiązujących aktach normatywnych regulujących przedstawiony problem prawny lub o sposobach uzyskania pomocy w jego rozwiązaniu”.

- Zastanawiam się nad sensem udzielania jakichkolwiek informacji przez telefon, skoro mamy potwierdzenie z Ministerstwa Sprawiedliwości, że idzie z dwoma projektami informatycznymi. Wejdą one w życie wraz z ustawą, nad którą pracujemy i wyczerpują to, czym miała zajmować się informacja prawna – mówił Robert Maciaszek, przewodniczący podkomisji przedstawiając poprawkę mającą na celu usunięcie z projektu rozdziału III.

Posłowie przychylili się do tej propozycji. Dzięki zmianie o 30 mln zł zmniejszony zostanie też zaplanowany limit wydatków związanych z wejściem w życie systemu – z 1,079 mld zł do 1,047 mld zł do 2025 r.

W projekcie pozostawione zostały natomiast przepisy dotyczące edukacji prawnej społeczeństwa (rozdział IV). Poszerzono jednak grono podmiotów, które mogłyby wykonywać zadania z nią związane, a polegające np. na akcjach upowszechniania wiedzy o prawach i obowiązkach obywatelskich. Prowadzić je będą podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. nr 96, poz. 873), a więc organizacje pozarządowe, uniwersytety prowadzące wydziały prawa, oraz samorządy zawodowe – adwokackie, radcowskie, notarialne, komornicze i doradców podatkowych.

Etap legislacyjny: projekt po pierwszym czytaniu w Sejmie