Przedstawienie sumy pieniężnej, o którą toczyć będzie się postępowanie stanowi wymóg formalny pisma procesowego. Na jej podstawie określa się nie tylko właściwość sądu, lecz również tryb, w którym będzie toczył się proces. Wartość będzie miała również znaczenie przy opłatach sądowych takich jak wpis. Dowiedz się, jak wyliczyć prawidłowo wartość przedmiotu sporu.

Czym jest wartość przedmiotu sporu?

Jest to suma pieniędzy, o którą toczy się postępowanie przed sądem. Jeśli proces dotyczy próby wyegzekwowania zapłaty konkretnej wartości pieniężnej, określenie wartości przedmiotu sporu nie sprawi nam raczej problemu. Będzie to bowiem, ta konkretna kwota. Sytuacja będzie wyglądać analogicznie, gdy postępowanie dotyczy roszczenia o zapłatę w zamian z przedmiot (np. bezpodstawne wzbogacenie). Sprawa ulegnie natomiast skomplikowaniu, gdy będziemy domagać się wydania rzeczy w naturze lub ustalenia (czy rozwiązania) stosunku prawnego.

Do sądów trafiły pierwsze pozwy o kilometrówki
Do sądów trafiły pierwsze pozwy o kilometrówki

Zobacz również

Podczas ustalania wartości przedmiotu sporu należy trzymać się przede wszystkich niżej wymienionych reguł ogólnych:

• jeśli w pozwie dochodzimy kilku roszczeń, jako wartość przedmiotu sporu należy podawać ich sumę;
• wartość przedmiotu sporu obejmuje jedynie należność główną;
• nie wliczamy należności pobocznych tzn. odsetek czy kosztów sądowych;
• należy zadbać nie tylko o prawidłowe wyliczenie wartości przedmiotu sporu, lecz również odpowiednie jej podanie – określona ma zostać w polskich złotych zaokrąglając do ją w górę do pełnego złotego;
• w przypadku, gdy dochodzimy kwoty wyrażonej w walucie obcej, konieczne jest podanie jej równowartości w złotych.



Nie do wszystkich jednak postępowań zastosować dadzą się tylko reguły ogólne. Poszczególne zasady będą zależne od materii zagadnienia:

• w przypadku dochodzenia praw do świadczeń powtarzających się, wartość przedmiotu sporu stanowić będzie sumę świadczeń za jeden rok. Jeśli trwają one krócej, wartość przedmiotu sporu będzie obejmować cały czas ich trwania;

• jeśli chodzi o sprawy dotyczące istnienia lub rozwiązania umowy najmu lub dzierżawy, o wydanie lub odebranie przedmiotu najmu lub dzierżawy, wartość przedmiotu sporu stanowić będzie:
- przy umowach zawartych na czas oznaczony - sumę czynszu za czas sporny, lecz nie więcej niż z a rok (jeśli świadczenia trwały krócej niż rok – za cały okres ich trwania),
- przy umowach zawartych na czas nie oznaczony - sumę czynszu za okres trzech miesięcy.

• w sprawach dotyczących roszczeń kwestii nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowić będzie:
- przy umowach na czas określony - sumę wynagrodzeń za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok,
- przy umowach na czas nieokreślony - za czas jednego roku.

• wartość przedmiotu sporu w sprawach o wydanie nieruchomości posiadanej bez tytułu prawnego lub na podstawie innego tytułu niż najem i dzierżawa, obliczana będzie odpowiednio do rodzaju nieruchomości oraz sposobu z niej korzystania, poprzez podanie przez powoda sumy odpowiadającej trzymiesięcznemu czynszowi najmu lub dzierżawy należnemu od konkretnej nieruchomości.

Skutki

Po pierwsze od wartości przedmiotu sporu będzie zależeć właściwość rzeczowa sądu. Do kwoty 75 tys. zł,a w sprawach gospodarczych 100.000 zł, pozew rozpatrywać będzie sąd rejonowy. Sprawy, w których wartość przedmiotu sporu przewyższać będzie podane sumy podlegać będą jurysdykcji sądu okręgowego (I instancja).

Kolejny aspekt zależny od wartości przedmiotu sporu to wpis sądowy. Takim mianem określa się opłatę, która uiszczana jest, gdy kierujemy sprawę do sądu. Jej wysokość stanowi procent wartości przedmiotu sporu.

Sprawy sądowe mogą być rozpatrywane w kilku trybach. Wybór jednego z nich uzależniony jest między innymi również od wartości przedmiotu sporu. Sprawy, które należą do właściwości sądów rejonowych rozpatrywane mogą być w postępowaniu zwykłym jeśli wartość przedmiotu sporu jest większa niż 10 tys. zł. bądź uproszczonym, gdy nie przekracza ona tej sumy.