Opłatę za dokonanie wpisu do księgi wieczystej uiszcza wnioskodawca. Zasada ta obowiązuje nawet jeśli wpis ma dotyczyć praw innych osób. Otrzymanie zwrotu kosztów postępowania jest możliwe ale trzeba się spieszyć i postępować zgodnie z procedurą.

Sprawa dotyczyła dwóch spadkobierców, którzy postanowili umową darowizny z czerwca 2013r. przenieść na osobę trzecią część spadku, który stanowiła nieruchomość. Jednym z postanowień umowy było nałożenie na obdarowaną kosztów związanych z jej zawarciem. W celu dopełnienia formalności strony zgłosiły się do sądu z wnioskiem o założenie dla przedmiotowej nieruchomości księgi wieczystej i wpisanie do niej wszystkich współwłaścicieli. Zgodnie z art. 42 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 poz. 1025 - dalej ksc) od czynności tej została pobrana opłata sądowa, która w całości uiściła obdarowana.

Kobieta uznała jednak, że poniesione przez nią koszty powinny być podzielone pomiędzy wszystkich współwłaścicieli, wpisanych do księgi wieczystej. Aby dochodzić zwrotu części należności złożyła pozew o zapłatę odpowiedniej części wraz z odsetkami. Swoje stanowisko argumentowała tym, że niesłusznie jako jedyna poniosła wszystkie koszty związane z założeniem księgi wieczystej oraz postępowaniem wieczystoksięgowym.

Strona pozwana zwracała uwagę na treść umowy darowizny, która jej zdaniem definitywnie wskazuje, że to na obdarowanej spoczywają wszystkie koszty problematycznego postępowania.

Sejm przyjął nowelizację ws. dalszej informatyzacji ksiąg wieczystych

Zobacz również

Sąd analizując sprawę zwrócił uwagę na treść art. 42 ksc, na nocy którego „opłatę od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej pobiera się od osoby, która wystąpiła z takim wnioskiem, także wówczas, gdy na jego podstawie mają być ujawnione prawa osób, które nie są wnioskodawcami. Tak więc zgodnie z ust. 2 przepisu, nie ma podstaw do konstruowania wspólnej opłaty od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej w sytuacji, kiedy na podstawie tego wniosku ujawnione mają być prawa osób niebędących wnioskodawcami”.
Ponadto przypomniał, że orzeczenia w imieniu sąd wieczystoksięgowego w sprawach o wpis prawa do księgi wieczystej wydaje referendarz sądowy. Aby je zaskarżyć należy wystąpić ze skargą na orzeczenie referendarza sądowego do sądu w terminie tygodnia. Z kolei apelację od wpisu można złożyć w ciągu dwóch tygodni od doręczenia zawiadomienia o wpisie - art. 626 (10) §3 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014r., poz. 101).

Sąd ustalił, że zawiadomienia zostały doręczone prawidłowo, a żaden ze współwłaścicieli nie zgłosił zastrzeżeń, co do dokonanego wpisu. Rozstrzygnięcie kończące postępowanie wieczystoksięgowe ma „charakter całościowy i kompletny” i jest wiążące zarówno dla stron, jak i sądu.

Żądanie powoda o zwrot kosztów uznano za zdarzenie o charakterze procesowym i incydentalnym. Sąd powołując się na orzecznictwo Sądy Najwyższego wskazał, że niedopuszczalnym jest dochodzenia zwrotu poniesionych kosztów, w drodze odrębnego postępowania. Z uwagi na powyższe „w sprawie rozpoznawanej na rozprawie wniosek o zasądzenie kosztów powinien być złożony do czasu wydania (podpisania sentencji) orzeczenia kończącego postępowanie” – czego strona powodowa nie uczyniła. Dlatego też sąd postanowił pozew odrzucić.

Postanowienie Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim, sygn. akt: I C 1893/14