Partner mojej siostry nadużywa alkoholu i zachowuje się wtedy agresywnie w stosunku do niej i do dzieci. Ostatnio widziałam u niej ślady po pobiciu. Obiecała, że jeśli się to powtórzy, zgłosi sprawę na policję, uważam jednak, że powinna już teraz udokumentować to, że stała się ofiarą domowej przemocy. Czy może od swojego lekarza rodzinnego uzyskać zaświadczenie potwierdzające ten fakt – pyta pani Weronika.
Osoby, które doświadczają przemocy w rodzinie, mogą skorzystać z różnych form pomocy. Jedną z nich jest możliwość przeprowadzenia badania lekarskiego, które ma ustalić przyczyny i rodzaj uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy. Po jego zakończeniu wydawane jest bezpłatnie zaświadczenie lekarskie. Może je wystawić każdy lekarz, który powinien przy tym mieć niezbędny do tego druk (wzór określa rozporządzenie ministra zdrowia). Nie ma prawa wymagać dostarczenia druku od osoby, wobec której jest stosowana przemoc. Lekarz, który wypełnia dokument, może mieć podpisany kontrakt z NFZ lub prowadzić prywatną praktykę. W obu przypadkach zaświadczenie jest tak samo ważne.
W zaświadczeniu powinny się znaleźć m.in. dane osoby pokrzywdzonej domową przemocą, lekarza, który przeprowadza badanie, oraz ewentualnie innych osób obecnych w trakcie wizyty. Najważniejszym jego elementem jest opinia o stanie zdrowia uwzględniająca rodzaje stwierdzonych uszkodzeń ciała oraz możliwych przyczyn i czasu ich powstania.
Uwaga! Zaświadczenie lekarskie nie jest tożsame z obdukcją. Do wydania tego dokumentu uprawniony jest tylko biegły – lekarz medycyny sądowej. Za obdukcję trzeba zapłacić, chyba że jej przeprowadzenie zleci prokuratura lub sąd. Zaświadczenie lekarskie może jednak być wykorzystane w trakcie postępowania karnego o stosowanie przemocy w rodzinie, a zawarty w nim materiał może stanowić podstawę do wykonania obdukcji w trakcie postępowania.
Co dalej z wiceministrem Królikowskim? "Przekroczył granicę zaangażowania ideowego"
Co dalej z wiceministrem Królikowskim? "Przekroczył granicę zaangażowania ideowego"

Zobacz również
Oprócz zaświadczenia lekarskiego ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie przewiduje też, że krzywdzona osoba ma prawo do poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego, a także interwencji kryzysowej. Może mieć zapewnioną ochronę przed dalszym krzywdzeniem poprzez zakazanie sprawcy przemocy kontaktowania się i zbliżania do niej lub bezpieczne schronienie w specjalistycznym ośrodku wsparcia. Jeśli nie ma tytułu prawnego do zajmowanego wspólnie ze sprawcą przemocy lokalu, powinna uzyskać pomoc w uzyskaniu mieszkania. W każdej gminie działa też zespół interdyscyplinarny, który składa się z przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, policji, służby zdrowia, oświaty, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych oraz organizacji pozarządowych. Ich działanie polega nie tylko na koordynowaniu lokalnego programu przeciwdziałania przemocy, ale też podejmowaniu interwencji w rodzinach, w których dochodzi do krzywdzenia. Jest ona prowadzona w oparciu o specjalną procedurę Niebieskie karty.
Wszystkie wymienione formy pomocy mogą być zastosowane wobec osób, które doświadczyły przemocy ze strony członka rodziny. Natomiast w każdej sytuacji, w której do niej dochodzi, osoba jej doświadczająca powinna wezwać policję, aby podjęła interwencję i w ostateczności, gdy sprawca stanowi zagrożenie dla otoczenia, zatrzymała go. Kolejnym krokiem jest złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Wówczas gdy podejrzenie jest uzasadnione, prokuratura może wszcząć postępowanie przygotowawcze. Jego celem jest sprawdzenie, czy faktycznie doszło do przestępstwa, wyjaśnienie okoliczności sprawy, zebranie i zabezpieczenie dowodów. W uzasadnionych przypadkach może zostać zastosowany wobec sprawcy dozór policyjny lub tymczasowe aresztowanie.
Konwencja o przeciwdziałaniu przemocy trafi do Sejmu

Zobacz również

Lekarz wyda zaświadczenie na podstawie badania, które ustali przyczyny i rodzaj uszkodzeń ciała

Tak wygląda procedura Niebieskie karty krok po kroku

● Przedstawiciel policji, pomocy społecznej, służby zdrowia, oświaty, organizacji pozarządowej lub członek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych po uzyskaniu informacji o przemocy w rodzinie (również w trakcie działań służbowych) wypełnia formularz A Niebieska Karta.

● Osoba dotknięta przemocą w rodzinie otrzymuje formularz B karty, zawierający informacje o przysługujących jej uprawnieniach oraz o instytucjach i miejscach, w których może otrzymać wsparcie.

● Formularz A jest niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni, przekazywany do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.

● Przewodniczący w ciągu 3 dni przekazuje druk pozostałym członkom lub grupie roboczej, która się będzie nim zajmować.

● Podczas spotkania z osobą doświadczającą przemocy wypełniany jest formularz C karty, następnie opracowuje się indywidualny plan pomocy.

● Na odrębne posiedzenie wzywany jest sprawca przemocy i wypełniany jest druk D karty.

● Procedura jest kończona, gdy plan wsparcia zostanie zrealizowany oraz ustała przemoc domowa.

Podstawa prawna

Art. 3 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. nr 180, poz. 1493 ze zm.). Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie wzoru zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2010 r. nr 201, poz. 1334).