Gdy komornik zajmie wierzytelności z rachunku bankowego, bank blokuje egzekwowaną kwotę na każdym rachunku dłużnika, nawet gdy ma ich kilka. W efekcie zablokowana kwota często wielokrotnie przekracza wysokość zadłużenia.
„Im (dłużnik – red.) ma więcej rachunków bankowych, tym bardziej traci, bo do wyższej kwoty nie ma dostępu” – zauważyła rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz, apelując do prezesa Krajowej Rady Komorniczej, aby zajął stanowisko w sprawie usprawnienia czynności organów egzekucyjnych ściągających niezapłacone wierzytelności z rachunków bankowych.

Brak wskazania numeru to kilka zajętych kont

RPO zwróciła uwagę, że na podstawie art. 889 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego zawiadomienie o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego jest skuteczne, nawet gdy nie wskazuje się w nim numeru konta. Blokowane są wówczas kwoty na wszystkich rachunkach dłużnika w banku, do którego zostało skierowane zajęcie. W razie wskazania konkretnego numeru zajęciu ulega zaś jedynie ten rachunek. Te wywody poparł prezes Związku Banków Polskich, tłumacząc, że bank w takim przypadku nie ma obowiązku zajmować pieniędzy z innych kont dłużnika, nawet gdy środki zgromadzone na wskazanym rachunku nie wystarczą na zaspokojenie wierzyciela. Przy okazji prezes ZBP poskarżył się, że do banków nie wpływają informacje o uchyleniu zajęcia. „Zwolnienie blokady na rachunkach bankowych nie następuje automatycznie po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, ale trwa jeszcze nawet do miesiąca” – wskazują dłużnicy w skargach do RPO.
Komornicy dyskryminowani ze względu na wiek

Zobacz również
Zarzutów pod adresem organów egzekucyjnych nie podzielił jednak Rafał Fronczek, prezes KRK. Jego zdaniem blokowanie wszystkich rachunków bankowych nie wynika z wadliwego działania komorników, lecz ze sposobu formułowania wniosku o wszczęcie egzekucji i określenia sposobów egzekucji przez wierzycieli. Albo nie znają oni numeru konta dłużnika, albo informują o tym, że ma ich kilka. Komornik zaś jest związany wnioskiem.

Właściciel rachunków ma narzędzia obrony

– Dłużnicy nie są bezradni w razie zajęcia rachunku ponad potrzebę. Jeżeli egzekucja z jednej części ich majątku wystarcza na pokrycie roszczeń wierzyciela, to mogą domagać się zawieszenia egzekucji z pozostałej części. Taki środek obrony przewidziany jest w art. 799 par. 2 k.p.c. – tłumaczy Rafał Fronczek.
Komornik nie zabierze wszystkiego
Komornik nie zabierze wszystkiego

Zobacz również
Z kolei winy za zbyt długie blokady kont dopatruje się on w braku przepisów, które zobowiązywałyby komornika do uchylenia zajęcia rachunku bankowego.
– Komornicy w interesie i dla wygody dłużnika zawiadamiają jednak banki o uchyleniu zajęcia, ale dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o umorzeniu postępowania lub po uprawomocnieniu się postanowienia o kosztach, w przypadku zakończenia egzekucji poprzez wyegzekwowanie należności. Informacje do banku trafiają z opóźnieniem tylko wtedy, gdy strony skarżą wskazane orzeczenia – zapewnia prezes KRK.
Art. 799 par. 2 k.p.c. przewiduje, że jeżeli egzekucja z jednej części majątku dłużnika wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku