Posłowie proponują zmianę, która pozwoli rodzicom dziecka wybrać dla niego nową rodzinę.
Biologiczni rodzice nie mogą dziś legalnie wskazać osoby, która przysposobi ich dziecko. Przed sądem opiekuńczym mają prawo jedynie wyrazić zgodę na adopcję dziecka w przyszłości, pod warunkiem, że ukończyło już sześć tygodni. Posłowie z sejmowej komisji polityki społecznej i rodziny chcą jednak umożliwić im większy wpływ na wybór rodziców adopcyjnych. W złożonym w Sejmie projekcie ustawy o zmianie kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz kodeksu postępowania cywilnego zaproponowali wprowadzenie adopcji ze wskazaniem.
– Polegałaby ona na tym, że rodzice przed sądem opiekuńczym będą mogli wskazać osobę przysposabiającą, pod warunkiem że będzie nią wyłącznie ich krewny lub powinowaty albo małżonek jednego z rodziców, który w dodatku wyrazi na to przed sądem zgodę. Postępowanie sąd będzie wszczynał na wniosek przysposabiającego, złożony za pośrednictwem ośrodka adopcyjnego. Wraz z wnioskiem do sądu powinny trafić dokumenty i opinia ośrodka o tej osobie. Projekt przewiduje, że niezwłocznie po rozprawie sąd opiekuńczy prześle odpis protokołu o wskazaniu do ośrodka adopcyjnego, aby został zarejestrowany w wojewódzkim banku danych – tłumaczy poseł (PO) Magdalena Kochan.
Jak wygląda procedura adopcyjna? >>
Dziś procedura adopcji ze wskazaniem kojarzy się najczęściej z podziemiem adopcyjnym i nielegalnym handlem dziećmi: transakcjami finansowymi między rodzicami biologicznymi i ewentualnymi kandydatami do przysposobienia, których podmiotem staje się dziecko. Strony poszukują się i umawiają najczęściej przez fora internetowe. Sytuacja nie zmieniła się nawet po wejściu w życie przepisów ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2011 r. nr 149, poz. 887 z późn. zm.). Na forach internetowych pojawiła się jedynie dodatkowa informacja o tym, że kandydaci powinni spełniać warunki formalne: mieć odbyte szkolenie i opinię kwalifikacyjną.
Jednakże stosowana przez sądy praktyka często umożliwia obejście tych warunków: w razie złożenia przez przysposabiającego wniosku o wszczęcie postępowania obarczonego brakami wyznacza się mu długie terminy do ich usunięcia, np. do uzupełnienia szkolenia. W tym czasie dziecko zaraz po urodzeniu trafia pod opiekę osoby starającej się o adopcję, wrasta w nową rodzinę, co potem przekonuje sąd do orzeczenia o przysposobieniu przez osoby już i tak faktycznie sprawujące nad nim opiekę.
Innym sposobem na obejście pośrednictwa ośrodka adopcyjnego jest skorzystanie z instytucji pieczy sprawowanej przez rodzinę zastępczą w czasie trwania postępowania przed sądem. Z uwagi na nawiązanie z dzieckiem w tym czasie silnych więzi sądy najczęściej uwzględniają ich wnioski o adopcje. W dodatku osoby takie często zostają zwolnione z obowiązku szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny.

3,7 tys. adopcji orzekły sądy w 2012 r.

Etap legislacyjny
Projekt wpłynął do laski marszałkowskiej