Wierzycielem jest podmiot, który posiada w stosunku do dłużnika wierzytelności, które mogą być zaspokojone z masy upadłości. Istotne jest, żeby roszczenie wierzyciela składającego wniosek o ogłoszenie upadłości istniało w chwili jej ogłoszenia, choćby było jeszcze niewymagalne. Wierzytelności przyszłe, uzależnione od spełnienia warunku czy terminu, nie dają prawa do żądania ogłoszenia upadłości dłużnika.
Wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika nie musi być poprzedzony sądowym dochodzeniem wierzytelności. Wystarczą obawy, że dłużnik nie jest wypłacalny lub posiada wielu wierzycieli. Istotne jest również to, że wierzyciel zostanie zaspokojony w większym rozmiarze w postępowaniu upadłościowym. Jednak wierzyciel – składając wniosek o upadłość – powinien uprawdopodobnić swoją wierzytelność. Ponadto może – choć nie musi – wnosić o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, wskazując wstępne propozycje układowe. Stosunkowo niewysokie koszty związane ze złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości (opłata wynosi 1 tys. zł) mogą się okazać iluzoryczne, ponieważ sąd może wezwać wnioskodawcę do uiszczenia zaliczki na koszty postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości, pod rygorem odrzucenia wniosku.
Złożenie wniosku o upadłość w sytuacji, gdy nie ma wątpliwości, że dłużnik jest wypłacalny, a działanie wierzyciela ma na celu jego wyeliminowanie z rynku czy doprowadzenie do utraty dobrego imienia, traktowane jest jak działanie w złej wierze. Wówczas sąd, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, obciąża wierzyciela kosztami postępowania i może mu nakazać złożenie publicznego oświadczenia odpowiedniej treści i w określonej formie. Wierzyciel działający w złej wierze musi się też liczyć z obowiązkiem wyrównania dłużnikowi szkody spowodowanej złożeniem wspomnianego wniosku.

Agata Okorowska, radca prawny z Kancelarii Prawnej Law-Taxes.pl we Wrocławiu