W celu zabezpieczenia powództwa o wyłączenie wspólnika ze spółki sąd może zawiesić go w korzystaniu z przysługujących mu uprawnień. Przewidują to przepisy kodeksu spółek handlowych. Na czym polega takie zabezpieczenie i jakie są jego skutki?
Sąd udziela zabezpieczenia na wniosek wspólnika lub wspólników występujących z powództwem. W zabezpieczeniu sąd musi zdecydować, czy zawieszenie wspólnika dotyczy niektórych, czy też wszystkich jego uprawnień. Przykładowo sąd może ograniczyć zabezpieczenie tylko do zawieszenia prawa do indywidualnej kontroli lub zawieszenia prawa głosu. Może jednak postanowić o zawieszeniu wspólnika w wykonywaniu wszelkich jego praw w spółce.
W przypadku zawieszenia prawa głosu wspólnika powstaje pytanie o skuteczność uchwał podjętych w czasie istnienia takiego zabezpieczenia. Niewątpliwie w czasie trwania zabezpieczenia uchwały mogą być podejmowane przez pozostałych wspólników.
W przeciwnym razie – czyli w przypadku przyjęcia, że w czasie trwania zabezpieczenia nie można podejmować uchwał – zabezpieczenie odnosiłoby zgoła odwrotny skutek, gdyż to pozostali wspólnicy nie mogliby wykonywać prawa głosu.
Analogicznie zawieszenie w prawach głosu nie powinno negatywnie rzutować na możliwość osiągnięcia kworum lub uzyskania ewentualnej kwalifikowanej większości głosów wymaganej do podjęcia danych uchwał.
Przykładowo gdy umowa spółki wymagałaby obecności 80 proc. kapitału, zaś zawieszony w prawach wspólnik posiadałby udziały reprezentujące 30 proc. kapitału lub w sytuacji, w której umowa spółki przewidywałaby wymóg jednomyślności dla podjęcia danej uchwały, zawieszonego w prawach wspólnika należy uważać za nieistniejącego dla stwierdzenia kworum lub osiągnięcia wymogu jednomyślności.
Nie można jednak wykluczyć ryzyka, że w przypadku uchylenia zabezpieczenia lub oddalenia powództwa o wyłączenie wspólnika taki wspólnik może próbować zaskarżyć uchwały podjęte w czasie zawieszenia jego praw, twierdząc, że był on bezzasadnie niedopuszczony do udziału w zgromadzeniu (art. 250 pkt 3 k.s.h.).