Taki wniosek płynie z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który wczoraj uznał, że wyłączenie możliwości wniesienia skargi na przewlekłość postępowania klauzulowego byłoby niezgodnym z ustawą zasadniczą zamknięciem drogi sądowej.
W środę TK pochylał się nad art. 1 ust. 2 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (t.j. Dz.U. z 2018 poz. 75; dalej jako: u.s.n.p.). Chodziło o to, że przepis ten wyłącza możliwość złożenia skargi na przewlekłość postępowania w sprawie nadania klauzuli wykonalności (tzw. postępowania klauzulowego).
TK po rozpoznaniu sprawy uznał, że zaskarżona regulacja w powyższym zakresie jest niezgodna z konstytucją. Zdaniem trybunału jest to równoznaczne z zamknięciem drogi sądowej przez uniemożliwienie przeciwdziałania przewlekłości postępowania klauzulowego oraz wykluczenie rekompensaty za nieuzasadnioną zwłokę w rozpoznaniu sprawy. Wyrok nie powoduje jednak uchylenia całego przepisu, ale jedynie jego wskazanego zakresu. Pozwala też wznowić sprawy umorzone na podstawie tej części przepisu.
Sędzia sprawozdawca Andrzej Zielonacki w ustnych motywach rozstrzygnięcia podkreślił, że w orzecznictwie TK konsekwentnie przyjmuje się, że nadanie klauzuli wykonalności jest orzeczeniem sądowym. Stanowi część postępowania egzekucyjnego i jako takie może być przedmiotem skargi na przewlekłość. Podkreślono także, że podobnie sprawę tę interpretuje Europejski Trybunał Praw Człowieka. Aby prawo do sądu nie miało charakteru fasadowego, strona musi mieć możliwość działań mobilizujących sąd do sprawnego postępowania.
Stanisław Rymar, przewodniczący składu, złożył jednak zdanie odrębne. Jego zdaniem skarga w ogóle nie była dopuszczalna, gdyż dotyczyła nie przepisu ani jego części, lecz wykładni prawa. Brak możliwości wniesienia skargi na przewlekłość nie wynika bowiem wprost z zaskarżonego przepisu, ale z jego interpretacji. Rolą TK nie jest zaś dokonywanie wykładni prawa.

orzecznictwo

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 3 lipca 2019 r., sygn. akt SK 14/18