Koniec użytkowania wieczystego: Bonifikaty a śmierć współwłaściciela

Z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształciło się z ustawy w prawo własności tych gruntów. Dotychczasowi użytkownicy wieczyści stali się niejako automatycznie właścicielami gruntu. Do takiego przekształcenia nie jest wymagane żadne dodatkowe działanie czy wniosek po stronie dotychczasowego użytkownika gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe.

Prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe, które obecnie ulega przekształceniu we własność, to prawo, którym można było rozporządzać i które było dziedziczne.

- Nabycie przekształconego z użytkowania wieczystego prawa własności do gruntu przez spadkobiercę następuje zatem w dniu, w którym utracił życie dotychczasowy użytkownik wieczysty gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe a obecnie po 1 stycznia 2019 r. właściciel gruntu. Jeżeli spadkodawca, będący dotychczasowym użytkownikiem wieczystym gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe zmarł przed 1 stycznia 2019 r. to spadkobierca staje się z mocy prawa podmiotem wszystkich praw i obowiązków majątkowych spadkodawcy, a zatem nabywa również wszelkie uprawnienia przysługujące spadkodawcy, w tym przekształcone obecnie we własność prawo użytkowania wieczystego – wyjaśnia Patrycja Gorgoń-Wróbel, radca prawny w BWHS Bartkowiak Wojciechowski Hałupczak Springer.

To ile wynosić będzie opłata przekształceniowa w konkretnym wypadku wynikać ma z zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie. Zaświadczenie to ma stanowić podstawę ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów i budynków. Zasadą jest, że właściwy organ z urzędu - nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia przekształcenia prawa użytkowania wieczystego wyda takie zaświadczenie i wyśle na adres, który współużytkownicy wieczyści wskazali w ewidencji gruntów i budynków. Zaświadczenie zawierać ma oznaczenie nieruchomości gruntowej lub lokalowej, według ewidencji gruntów i budynków oraz ksiąg wieczystych prowadzonych dla tych nieruchomości.

Warto zaznaczyć, że od zaświadczenie o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego we własność będzie można się odwołać.

- Jeżeli nie będziemy się zgadzać z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, można będzie złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia zaświadczenia, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia tej opłaty w drodze decyzji. Do czasu jednak zakończenia postępowania ustalającego wysokość i okres wnoszenia opłaty, opłata wnoszona jest w wysokości wskazanej w zaświadczeniu – tłumaczy Patrycja Gorgoń-Wróbel.

Jak skorzystać z bonifikaty?

Właściciel gruntu w każdym czasie trwania obowiązku wnoszenia opłaty przekształceniowej może zgłosić właściwemu organowi na piśmie zamiar jednorazowego jej wniesienia w kwocie pozostającej do spłaty. Stosowny wniosek o bonifikatę z tytułu jednorazowej spłaty należności za przekształcenie użytkowania wieczystego we własność można będzie prawdopodobnie w praktyce złożyć dopiero po otrzymaniu zaświadczenia określającego wysokość opłaty przekształceniowej.

Po zgłoszeniu chęci dokonania jednorazowej zapłaty opłaty przekształceniowej właściwy organ poinformuje właściciela gruntu na piśmie o wysokości opłaty jednorazowej, w terminie 14 dni od dnia otrzymanie zgłoszenia. Jeżeli właściciel nie będzie się zgadzać z wysokością opłaty jednorazowej, będzie uprawniony do złożenia do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosku o ustalenie wysokości opłaty jednorazowej w drodze decyzji.

Do wymagań formalnych przy złożeniu wniosku o zamiar jednorazowego wniesienia opłaty przekształceniowej i uzyskania stosownej bonifikaty, będą miały zastosowanie zasady jak przy dotychczasowych wnioskach o udzielenie bonifikaty przy użytkowaniu wieczystym.

- W wypadku, gdy użytkowanie wieczyste przekształcone w prawo własności do gruntu jest przedmiotem majątku wspólnego, wniosek dotyczący zamiaru jednorazowego wniesienia opłaty przekształceniowej i udzielenie w związku z tym bonifikaty, będzie mógł być złożony przez jednego współmałżonka. Czynność ta bowiem zmierza do nabycia ulgi, a więc korzyści dla majątku wspólnego – zaznacza Patrycja Gorgoń-Wróbel.