Tydzień z komentarzami: Nowe prawo wodne

Nowe prawo wodne, czyli ustawa z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. poz. 1566; dalej: u.p.w.) próbuje kompleksowo regulować kwestię danin publicznych związanych z korzystaniem z wód - choć nie zawsze konsekwentnie, o czym poniżej. W odróżnieniu od obecnie obowiązującego stanu prawnego opłaty za pobór wód i wprowadzanie ścieków do wód i ziemi nie będą już ujęte w ustawie z 27 kwietnia 2017 r.

– Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 519 ze zm.; dalej: u.p.o.ś.), ale zostaną przeniesione do prawa wodnego. W zasadzie – do niego wracają. Jest to bowiem regres w stosunku do poprzedniego zamysłu ustawodawcy, który w 2001 r. planował stworzyć jak najbardziej ogólną regulację, mającą mieć walor konstytucji dla zagadnień ochrony środowiska. Obecnie mamy do czynienia ze zjawiskiem dekodyfikacji i każda z ustaw z obszaru ochrony środowiska stara się samodzielnie regulować wszelkie zagadnienia, przez co przyczynia się do hiperinflacji systemu prawa.

Opłaty za korzystanie ze środowiska, w szczególności za gospodarowanie wodami, są ponoszone co do zasady z dołu. Co więcej, zgodnie z art. 533 ust. 4 u.p.w. do opłat za korzystanie ze środowiska należnych za okres do 31 grudnia 2017 r. oraz wpływów z tych opłat stosuje się przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że opłaty za 2017 r. powinny być uiszczone do 31 marca 2018 r. według dotychczasowych przepisów.

Opłaty podwyższone w prawie wodnym w 2018

Niniejsza część komentarza jest poświęcona niesankcyjnym instrumentom ekonomicznym w gospodarowaniu wodami. Przepisy regulujące nakładanie danin publicznych powinny określać ich niezbędne elementy, w szczególności:

1) podmioty daniny (podmiot obciążony i beneficjenta daniny),

2) jej przedmiot, sposób i termin zapłaty,

3) stawki,

4) zwolnienia, ulgi i zwyżki.

Regulacja tych elementów powinna odpowiedzieć na pytania: kto, za co i w jakiej wysokości ma uiścić daninę, jak również w jakich okolicznościach można skorzystać z dobrodziejstwa ulg w ich zapłacie. My wybraliśmy z nowego prawa wodnego te przepisy, które odpowiadają na powyższe pytania. Przy czym warto podkreślić, że ustawodawca skonstruował przepisy w taki sposób, że podmiot danin określa na końcu ustawy, dopiero w art. 298 u.p.w., a więc po regulacjach dotyczących innych elementów opłat.

UWAGA!

Nowe prawo wodne to rozbudowany akt prawny regulujący prawa i obowiązki nie tylko przedsiębiorców, lecz także jednostek samorządu terytorialnego, szeroko pojętej administracji i zwykłych obywateli. Ten komentarz adresowany jest jednak do przedsiębiorców. Dlatego znajduje się w nim wyciąg najważniejszych przepisów ich dotyczących. Komentowane przepisy pogrupowaliśmy w zagadnienia. Ustawa zacznie obowiązywać za kilka tygodni, ale z nowymi obowiązkami trzeba się zapoznać już teraz.

TYDZIEŃ Z KOMENTARZAMI – BAZA PUBLIKACJI

W tygodniku Firma i Prawo komentowaliśmy ustawy:

● z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej

● z 5 lipca 2001 r. o cenach

● z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych

● z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze

● z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych

● z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych

● z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym

● z 12 grudnia 2012 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów

● z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

● z 14 grudnia 2012 r. o odpadach