Nowe zasady dotyczące solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wobec podwykonawców obowiązują od niedawna. Czego powinni dopilnować w obecnej sytuacji podwykonawcy, żeby skorzystać z ustawowych gwarancji zapłaty?
Przed wykonaniem prac podwykonawcy powinni upewnić się, że zostali zgłoszeni inwestorowi przez wykonawcę oraz że zgłoszenie to jest prawidłowe, czyli ma formę pisemną. W razie wątpliwości podwykonawcy mogą sami zgłosić inwestorowi fakt powierzenia im danego zakresu robót. Powinni oni przystąpić do wykonywania robót dopiero po bezskutecznym upływie terminu na zgłoszenie sprzeciwu przez inwestora. Jeżeli podwykonawcy tego nie dopilnują, to ryzykują, że inwestor nie będzie ponosił wobec nich odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia. Gdy konieczne będzie niezwłoczne przystąpienie do realizacji robót, podwykonawcy powinni dążyć do zabezpieczenia przez wykonawcę ich roszczeń o zapłatę wynagrodzenia.
W interesie inwestora leży sprawdzenie kondycji finansowej wykonawcy oraz jego renomy na rynku. Terminowe regulowanie płatności przez wykonawcę wobec podwykonawców powinno gwarantować, że ci ostatni nie będą dochodzić należności od inwestora. Poprzez odpowiednie postanowienia umów inwestor powinien dokonywać płatności na rzecz wykonawcy po zweryfikowaniu, że nie ma on zaległości finansowych wobec podwykonawców. W umowach warto zatem przewidzieć rozwiązania prawne zabezpieczające przed takimi niepożądanymi sytuacjami.
Wielu przedsiębiorców pyta, czy przewidziano limit odpowiedzialności inwestora wobec podwykonawców. Otóż odpowiedzialność inwestora za zapłatę wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy ograniczona jest do wysokości wynagrodzenia uzgodnionego między inwestorem a wykonawcą za dany zakres prac. Jeżeli wykonawca uzgodni z podwykonawcą wynagrodzenie w wysokości przewyższającej kwotę wynagrodzenia wykonawcy za dany zakres robót zgodnie z umową z inwestorem, to inwestor będzie odpowiadał tylko do wysokości kwoty ustalonej w umowie z wykonawcą.
Lidia Dziurzyńska-Leipert, radca prawny i partner w kancelarii CMS