Subskrybuj nas na Youtube
Symbolami narodowymi w Polsce są: orzeł biały, biało-czerwone barwy i „Mazurek Dąbrowskiego”. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy. Natomiast biały i czerwony kolor barw powinien być ułożony w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego. Do polskich symboli przepisy zaliczają, obok flagi, godła, hymnu, także sztandary, chorągwie, bandery lub inne znaki państwowe. Jest nim także kotwica – znak Polski Walczącej.
Symbole narodowe pod szczególną ochroną prawa, przewidzianą w odrębnych przepisach, a otaczanie ich czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji. Zatem każdy może, a nawet powinien wywiesić flagę, czyli używać barw Rzeczypospolitej Polskiej dla podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt państwowych lub innych ważnych wydarzeń. Flaga może również powiewać na prywatnym domu przez cały rok, ale powinna być traktowana z szacunkiem i godnością. Nie może być porwana lub poplamiona.
Znieważenie znaku lub symbolu narodowego jest przestępstwem. Przepisy nie definiują wprost, co jest znieważeniem, ale przykładem może być szydzenie, usuwanie z miejsca, w którym zostały wystawione, deptanie, palenie, opluwanie. Ważna jest przy tym intencjonalność zachowania. Brakiem szacunku dla flagi może być upuszczenie jej na ziemię podczas wymachiwania przez pijaną osobę. Ale jeśli upadnie nam niechcący, bez zamierzonego celu, nikogo nie powinniśmy w ten sposób urazić i narazić się na karę. Ważne, by zdarzenie nie miało lekceważącego stosunku do symbolu narodowego.
Symbole narodowe jako znaki urzędowe nie podlegają prawu autorskiemu, ponieważ są wspólną własnością zbiorową. Nie mogą być jednak umieszczane na przedmiotach handlowych. Wyjątkiem jest forma stylizowana lub artystycznie przetworzona. Nie wolno zatem produkować i sprzedawać koszulek z nadrukowanym oryginalnym orłem, ale ze stylizowanym, artystycznie przetworzonym, już tak. Zawsze jednak musi temu towarzyszyć zachowanie szacunku.
Chronione są również symbole narodowe innych państw. Kary dla osób, które znieważają lub niszczą znaki państwa obcego, wystawione publicznie przez jego przedstawicielstwo lub na zarządzenie polskiej władzy, są identycznie jak w przypadku polskich symboli narodowych – grzywna, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności do roku.
Podstawa prawna
Art. 1–2 ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 625). Art. 3 ustawy z 10 czerwca 2014 r. o ochronie znaku Polski Walczącej (Dz.U. z 2014 r. poz. 1062). Art. 137 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1137).