Subskrybuj nas na Youtube
Do tej pory funkcjonowały dwa rejestry informatyczne związane ze spadkami i dziedziczeniem. Teraz dołączył do nich trzeci.
Rejestr Aktów Poświadczenia Dziedziczenia (RAPD)
Funkcjonował od 1 marca 2009 r., obecnie jego zawartość przejął Rejestr Spadkowy. Gdy wszyscy spadkobiercy złożyli zgodne oświadczenia w kancelarii notarialnej, rejent sporządzał protokół dziedziczenia, a następnie na jego podstawie akt poświadczenia dziedziczenia. Potem rejestrował go w Rejestrze Aktów Poświadczenia Dziedziczenia i akt nabierał mocy prawnej takiej, jaką ma prawomocne postanowienie spadkowe. Do rejestru nie była wpisywana treść aktu poświadczenia dziedziczenia. Aby znaleźć wpis, należało podać PESEL spadkodawcy lub imię, nazwisko i miejscowość, w której mieszkał albo zmarł.
Opłaty za dokonanie poświadczenia dziedziczenia: 150 zł (w tym 100 zł protokół i 50 zł akt poświadczenia) plus 23 proc. VAT.
Notarialny Rejestr Testamentów (NORT)
Istnieje od 5 października 2011 r. Prowadzony jest w formie elektronicznej. Ułatwia odnalezienie testamentu po śmierci spadkodawcy zmniejszając ryzyko nieujawnienia go. Aby uzyskać informacje, należy okazać akt zgonu testatora i skorzystać z pośrednictwa rejenta z dowolnej kancelarii, który sporządza protokół poszukiwań. Nie udziela się z niego informacji o sporządzonych lub złożonych na przechowanie testamentach osób żyjących. Gwarantuje to testatorowi, że bez jego zgody za jego życia nikt nie dowie się, że go sporządził. Rejestr ma charakter dobrowolny, bo tylko na żądanie testatora notariusz spisujący testament zamieszcza w nim informację o dokumencie oraz o tym, kto go sporządził i gdzie zdeponował (nie ma natomiast treści testamentu). Do rejestru wprowadzane są też informacje o testamentach sporządzonych własnoręcznie, pod warunkiem że testator wyraził taką chęć i złożył dokument w depozycie notarialnym. Testator ma prawo usunąć wpis z rejestru, bez uzasadniania dlaczego taką decyzję podjął.
Opłaty: wpis testamentu do NORT jest bezpłatny. Opłata za wyszukanie dokumentu od 100 zł do 150 zł.
Rejestr Spadkowy
Istnieje od 8 września 2016 r. Wpisu do rejestru dokonuje: rejent (akt poświadczenia dziedziczenia albo europejskie poświadczenie spadkowe) lub prezes sądu albo wyznaczona przez niego osoba (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, postanowienie uchylające lub zmieniające postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, europejskie poświadczenie spadkowe)
Niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz wpisuje go do Rejestru Spadkowego, wprowadzając dane wynikające z aktu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Wpis opatruje bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Z chwilą dokonania wpisu otrzymuje potwierdzenie zarejestrowania i numer wpisu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego
Opłatę za wpis w Rejestrze Spadkowym ponoszą spadkobiercy, pobiera ją od nich notariusz lub sąd, a wynosi ona 5 zł. Następnie zostaje przekazana do Krajowej Rady Notarialnej. Notariusz uzależnia dokonanie czynności od uiszczenia opłaty, natomiast w sądzie wnioskodawca wnosi ją wraz z pismem wszczynającym postępowanie o wydanie orzeczenia podlegającego wpisowi do Rejestru Spadkowego. Nieuiszczenie jej traktowane jest jako brak formalny i sąd wzywa stronę pod rygorem zwrotu pisma do wniesienia opłaty w ciągu tygodnia.
Uwaga
Można poszukiwać testamentów również za granicą, m.in. we Francji, w Belgii, Holandii, Rumunii, Estonii, Bułgarii i na Litwie, ponieważ NORT został połączony z Europejską Siecią Rejestrów Testamentów. Umożliwia to wymianę danych pomiędzy rejestrami testamentów działającymi w tych krajach