Głównym celem unijnych regulacji przyjętych w maju 2014 r. i mających obowiązywać od 18 stycznia 2017 r. jest umożliwienie wierzycielom uzyskania zabezpieczenia na rachunku bankowym dłużnika na wspólnych zasadach dla wszystkich państw UE - niezależnie od tego, w którym z nich rachunek jest prowadzony.
Zabezpieczenie takie ma zapewnić instytucja nazwana europejskim nakazem zabezpieczenia na rachunku bankowym. Wydanie takiego nakazu będzie skutkować blokadą rachunku dłużnika. Oznacza to, że taki nakaz wydany w jednym z państw UE będzie automatycznie uznawany i wykonywany w innych państwach UE bez konieczności wszczynania odrębnych postępowań.
Jak ocenia resort sprawiedliwości nakaz ten najbardziej efektywny powinien być przed wydaniem orzeczenia sądowego, gdyż "jego zastosowanie w tym momencie będzie najskuteczniej zabezpieczało przed wyprowadzeniem środków przez dłużnika". Dodatkowym zabezpieczeniem ma być fakt, iż europejski nakaz będzie wydawany w postępowaniu niejawnym, bez uprzedniego wysłuchania, a nawet powiadomienia dłużnika.
W Polsce analogicznym środkiem do takiego europejskiego nakazu jest zajęcie rachunku bankowego w trybie postępowania zabezpieczającego - wskazało MS.
"Mimo że rozporządzenia Unii Europejskiej co do zasady stosuje się bezpośredni w państwach członkowskich, to jednak zachodzi konieczność zmiany niektórych przepisów prawa polskiego, jak również wprowadzenie nowych regulacji, bez czego prawidłowe wykonywanie rozporządzenia nie byłoby możliwe" - zaznaczył resort sprawiedliwości.
Dlatego MS przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego w tej kwestii. Po zmianie w kodeksie pojawić się ma nowa grupa artykułów odnoszących się do europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym i szczegółowo precyzujących ten mechanizm w warunkach naszego prawa cywilnego.
Na mocy planowanej nowelizacji ustalona ma zostać m.in. właściwość sądów oraz powierzone komornikom czynności w zakresie wykonywania europejskiego nakazu. Ponadto dla zapewnienia jego skuteczności konieczne będą zmiany odpowiednich przepisów z Prawa bankowego oraz z ustaw: o komornikach sądowych i egzekucji, a także o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Nowe przepisy miałyby wejść w życie 18 stycznia przyszłego roku, czyli wówczas gdy stosowane zacznie być rozporządzenie UE. (PAP)