Ściągalność podatków, opłat lokalnych czy mandatów jest wciąż zbyt niska, a koszty procedur są ogromne. Obsługa wymaga sztabu ludzi, a na ponaglenia zużywane są tony papieru. A przecież można inaczej – wystarczy zmiana podejścia. Trzeba potraktować mieszkańca jak klienta, a jego należność jak opłatę za zakup. Dokładnie tak samo, jak w systemach płatności bankowych czy sklepach internetowych – „pay-by-link”. Dla gminy wysłanie linka z prośbą o płatność na e-maila oznacza prawdopodobieństwo regulowania zaległości na czas, a dla mieszkańca unikanie złego długu. Spodziewane zyski to grube miliony oraz mniej biurokracji. Na zapowiadane przez ministra Mateusza Morawieckiego udogodnienia w systemie płatności we wszystkich samorządach trzeba jeszcze poczekać. Pisaliśmy o tym w DGP nr 128/2016. Zapytaliśmy więc gminy i miasta, czy stosują już podobne rozwiązania, a jeśli nie, to czy w ogóle są zainteresowane ideą płatności cyfrowych. ©?
Oszczędności łatwo policzyć
Dla specjalistów z Centrum im. Adama Smitha sprawa jest jasna. Ustanowienie płatności „pay-by-link” za pomocą szybkich przelewów (takich jak PayU czy Przelewy 24) może przełożyć się na 66,5 mln zł należnych przychodów w samorządach rocznie. I to tylko licząc korzyści z zaoszczędzonych etatów. To z kolei umożliwia przesunięcia tych środków do obsługi pomocy społecznej, związanej np. z programem 500+. Z badań wynika, że 27 mln Polaków ma dostęp do bankowości internetowej i już teraz 66 proc. z nich płaci rachunki za pośrednictwem internetu. W dużych miastach jest to 78 proc. Można zatem z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że gdyby te osoby miały możliwość skorzystania z szybkich przelewów w kontaktach z administracją, to chętnie by to robiły, tak jak np. klienci sklepów internetowych. W nich 70–80 proc. zakupów opłacanych jest metodą „pay-by-link”. Z kalkulacji przyjętych w badaniu CAS wynika, że gdyby przelewy do urzędów odbywały się według powyższej metody, to 794 etatowych pracowników można by przesunąć do innych zadań. Przy czym w gminach zyski mogłyby być jeszcze wyższe, bo jak twierdzą eksperci, wykorzystujący do płatności łatwy w obsłudze link płacą szybciej i mają mniej zaległości.
Eksperci twierdzą, że mając na uwadze spodziewane korzyści, ew. prowizje od transakcji powinny pokryć samorządy. Radosław Ceplin z agencji Communico Arts uważa, że każda gmina, która wdrożyłaby pay-by-link, mogłaby zyskać średnio 1,5 mln zł. – Im większa gmina, tym więcej przelewów, a oszczędności byłyby ogromne – mówi. Ale wiele samorządów czeka na rozwiązania ogólnopolskie.
WAŻNE
Całkowity czas pracy potrzebnej do obsługi przelewów do samorządów w całej Polsce w ciągu roku wynosi 1 794 386 godzin. Potrzeba do tego 1134 etaty. 70 proc. tego czasu można by zaoszczędzić dzięki przelewom pay-by-link.
Za i przeciw cyfryzacji
Andrzej Sadowski, prezydent CAS, zwraca uwagę, że jeśli będziemy czekali na rozwiązania ogólnopolskie, to możemy się ich nie doczekać, a pieniądze przepłyną przez palce. – Inicjatywa powinna iść od dołu. To są realne oszczędności – mówi Sadowski. I faktycznie. W końcu wdrożenie płatności online nie jest kosztowne. Płaci się od transakcji, ale są to mikropłatności. Sadowski dodaje, że badania mają pokazywać samorządom możliwości związane z technologią, bo daje ona szanse na poprawę jakości życia mieszkańców. Na korzyści z płatności internetowych zwraca też uwagę Sylwia Bilska, dyrektor generalny PayU S.A. – Przy korzystaniu z należności typu pay-by-link odpada bardzo kłopotliwy, długotrwały i podatny na błędy proces wypełniania formularza przelewu. To wpisywanie numeru konta odbiorcy, jego danych, kwoty i tytułu transakcji. Dodatkową zaletą szybkich przelewów jest także to, że operator w czasie rzeczywistym (online) potwierdza dokonanie wpłaty. Nie trzeba czekać, aż środki fizycznie wpłyną na konto – mówi ekspertka. Robert Zydel, dyrektor biura marketingu Miasta Warszawa, zwraca uwagę, że stolica wychodzi naprzeciw potrzebom mieszkańców, oferując rozwiązania technologiczne dostępne na aplikacjach mobilnych – takie jak opłata za parkowanie i opłaty za komunikację miejską. Gmina musi nadążać za tymi nowoczesnymi rozwiązaniami i przenosić część swoich usług do internetu – dodaje stołeczny urzędnik. Ale podkreśla też, że samorząd zawsze będzie musiał utrzymywać tradycyjne kanały analogowe, ze względu na osoby starsze.
Samorządy poza płatnościami za pomocą linka stosują i chcą stosować systemy opłat w oparciu o profil zaufany e-PUAP. Sęk w tym, że profilowi nie do końca można zaufać. A to przez coraz częstsze awarie.
SONDA. Samorządy chętnie usprawnią windykację podatków, opłat lokalnych czy mandatów
MAŁGORZATA KRZESZOWSKA z Urzędu Miejskiego we Wrocławiu
Miasto Wrocław jako jedno z pierwszych w Polsce wprowadziło nowoczesne rozwiązania technologiczne mające na celu ułatwienie rozliczeń finansowych między gminą a jej „klientami”. Efektem prac nad stworzeniem narzędzia, które stanowiło pierwszy krok do rozbudowy i cyfryzacji usług publicznych było uruchomienie bezpłatnej Platformy Informacyjno-Płatniczej (PLIP). Dzięki niej mieszkańcy uzyskali możliwość łatwego dostępu do pełnej informacji o zobowiązaniach podatkowych oraz wygodnego uiszczania stosownych należności przez internet (www.wroclaw.pl/plip). System opiera się na rozwiązaniach podobnych do funkcjonowania typowych sklepów internetowych. W tym jednak przypadku do koszyka wkładamy należności publiczne, do których uiszczenia jesteśmy zobowiązani. Zastosowanie takiej metody pozwoliło na znaczne obniżenie kosztów opracowania i utrzymywania systemu. Obsługa PLIP jest intuicyjna i pozwala na łatwą identyfikację zobowiązania oraz na dokonanie płatności z wykorzystaniem pełnego wachlarza popularnych i bezpiecznych metod płatności internetowych. Wdrożenie tego narzędzia usprawniło pracę urzędu, a jednocześnie stanowiło odpowiedź na potrzeby klientów, którzy przede wszystkim chcą dysponować możliwością pozyskiwania informacji o swoich zobowiązaniach wobec gminy drogą elektroniczną, bez konieczności wizyty w urzędzie czy pisemnego komunikowania się. Platforma PLIP dostępna jest 7 dni w tygodniu 24 godziny na dobę. Aby z niej skorzystać, należy posiadać dostęp do internetu oraz uzyskać profil zaufany e-PUAP.
Śmieci: Gmina usunie ekologiczną bombę na koszt właściciela
Śmieci: Gmina usunie ekologiczną bombę na koszt właściciela

Zobacz również
ANNA STRZELCZYK-FRYDRYCH, Biuro Obsługi Mediów i Komunikacji Społecznej, Referat Komunikacji Społecznej, Urząd Miasta Bydgoszczy
Bydgoszcz przygotowuje się do stworzenia platformy miejskiej, która oferowałaby podstawowe usługi związane z działalnością urzędu i spółek miejskich w jednym, spójnym środowisku dla mieszkańców. Jedną z funkcjonalności mają być właśnie e-płatności. Wdrożenie takiego rozwiązania uzależnione jest od otrzymania dofinansowania w ramach Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2014–2020. Obecnie urząd nie ponosi istotnych kosztów związanych z przyjmowaniem płatności gotówkowych.Są one przyjmowane bezpłatnie w oddziałach banku prowadzącego obsługę bankową budżetu miasta. Opłata ryczałtowa wynosi 1 gr miesięcznie (za całość obsługi bankowej budżetu miasta).
MAŁGORZATA OMACHEL-KWIDZIŃSKA, Referat Relacji z Mediami Urząd Miasta Gdyni
Miasto umożliwia mieszkańcom dokonywanie płatności elektronicznych poprzez platformę Cyfrowy Urząd, uruchomioną w 2015 r. Platforma pozwala na złożenie wniosku do urzędu drogą elektroniczną oraz dokonanie opłaty za pomocą portalu Przelewy24. Wiąże się to z prowizją za usługę. Ponadto wszyscy mieszkańcy posiadają indywidualne numery kont, na które za pomocą bankowości elektronicznej mogą dokonać płatności bez ponoszenia dodatkowych kosztów. W budynku UM można dokonać płatności w kasach urzędu za pomocą kart płatniczych, również bez ponoszenia dodatkowych kosztów. W 2017 r. miasto planuje wymianę parkomatów na urządzenia nowej generacji umożliwiające dokonanie płatności za postój zbliżeniowo za pomocą karty płatniczej. W parkomatach tych będzie można również uiszczać opłaty za mandaty.
ANNA DYKSIŃSKA, główny specjalista, Biuro Promocji i Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Sopotu
Sopot nie ma aplikacji umożliwiającej dokonywanie urzędowych płatności online. W kwestiach podatków czy opłat lokalnych mieszkańcy mogą wnosić opłaty na wskazane konto bez konieczności udania się do urzędu. Jednak w ciągu najbliższych 2–3 tygodni w urzędzie zostanie zainstalowany wpłatomat, za pomocą którego mieszkańcy będą mieli możliwość dokonania zapłaty podatków czy innych opłat lokalnych.
MAREK JARZĘBOWSKI, rzecznik prasowy prezydenta Gliwic
W Urzędzie Miejskim w Gliwicach nie ma możliwości technicznych dla obsługi płatności internetowych. Przewidujemy taką funkcjonalność w projekcie GEPAR (Gliwicka Elektroniczna Platforma Analityczno-Rozrachunkowa), którego wdrożenie planujemy rozpocząć w przyszłym roku.
JOANNA BOBOWSKA, Biuro Prasowe Kancelarii Prezydenta Miasta Lublina
Urząd jest zainteresowany i przygotowuje się do zakupienia i uruchomienia platformy służącej do dokonywania przez kontrahentów płatności elektronicznych, zintegrowanej z wdrożonym w gminie Lublin systemem zintegrowanym KSAT2000i. Platforma płatnicza, jaką chcielibyśmy zakupić, musi wykorzystywać SSO (Single Sign-On – system pojedynczego logowania) platformy e-PUAP i prezentować klientowi jego zobowiązania wobec urzędu, pozwalać na wybranie pozycji do opłacenia, a także przekierowywać do systemu przelewów internetowych. Oczekujemy możliwości uruchomienia platformy na urządzeniach mobilnych. Możliwe jest również dokonywanie płatności za inną osobę, dzięki wprowadzeniu do systemu KSAT2000i pełnomocnictwa.
ERNEST AUGUSTOWSKI , zastępca naczelnika Wydziału Geodezji i Kartografii Urzędu Miasta Częstochowy
W związku z realizacją zadań wynikających z przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne zaplanowaliśmy uruchomienie portalu geodezyjno-kartograficznego na lipiec–sierpień 2016 r. Będąc częścią wdrożonego i funkcjonującego systemu, służącego do obsługi procesów związanych z prowadzeniem zasobu geodezyjnego i kartograficznego, umożliwi on wykonawcom prac geodezyjnych i kartograficznych zgłaszanie tych prac, pobieranie z zasobu koniecznych dla nich materiałów, ale również łatwą realizację płatności za te materiały. Portal, poprzez zaimplementowany zbiór usług, z wykorzystaniem tych udostępnianych przez KIR „Paybynet”, zapewni możliwość realizacji elektronicznych płatności. W dalszym etapie przewidziano ewentualność wykorzystania do tego celu systemu Blik, m.in. dla płatności uiszczanych przez wykonawców prac geodezyjnych na miejscu, w siedzibie urzędu. To pozwala traktować takie płatności jako alternatywę dla tych, które są realizowane z wykorzystaniem kart płatniczych.
MACIEJ GRZYB, dyrektor Biura Prasowego, Urząd Miasta Krakowa
Płatności elektroniczne za pośrednictwem stron internetowych są nam znane ze stron operatorów telekomunikacyjnych lub z portalów handlowych. Rozwiązania te obecnie nie są wykorzystywane w naszym urzędzie, jednak trwają prace nad ich uruchomieniem. W pierwszej kolejności wskazuję na projekt SEUP (System Elektronicznych Usług Podatnika). Projekt ten, wdrażany w Urzędzie Miasta Krakowa, w module OPE (Obsługa Płatności Elektronicznych) zakłada właśnie, że świadczenie podatkowe lub inne będzie można realizować przy użyciu elektronicznych narzędzi płatniczych zamieszczonych bezpośrednio na stronie internetowej. Rozwiązanie takie przewiduje także projekt o nazwie Platforma Podatnika. Ma ona stanowić dla mieszkańców Krakowa, a także podatników zamieszkujących poza naszym miastem, elektroniczne narzędzie komunikacji z organem podatkowym. Możliwość płacenia kartą płatniczą przy stanowiskach kasowych już przyczyniła się do istotnego ułatwienia świadczenia podatku. Również zainstalowanie czytników kart płatniczych przy stanowiskach rejestracji pojazdów odciążyło stanowiska kasowe, nieznacznie wydłużając tylko proces rejestracji pojazdu.