Subskrybuj nas na Youtube
Oskarżyciele będą pomagać ofiarom naciągaczy, które straciły nieruchomości stanowiące zabezpieczenie oszukańczych transakcji czy pożyczek.
Prokuratorzy mają równolegle prowadzić śledztwa oraz kwestionować na drodze cywilnoprawnej umowy zawierane podstępnie lub wadliwie u notariuszy. Specjalne wytyczne w tej sprawie wysyłał do podległych jednostek Robert Hernand, zastępca prokuratora generalnego.
Łowcy mieszkań
Ofiarami łowców mieszkań są zazwyczaj starsze, samotne i schorowane osoby. Nierzadko za procederem stoją zorganizowane grupy przestępcze, współpracujące z biurami nieruchomości czy notariuszami.
– Problem wyłudzenia korzyści majątkowych przy wykorzystaniu trudnego położenia materialnego osób pokrzywdzonych dotyczy całego kraju. Przykładowo od stycznia 2014 r. na terenie właściwości Prokuratury Regionalnej w Poznaniu zarejestrowano 22 sprawy w związku ze stwierdzonymi lub sygnalizowanymi nieprawidłowościami przy sporządzaniu aktów notarialnych. Na terenie właściwości Prokuratury Regionalnej w Krakowie zarejestrowano 13 takich spraw, w przypadku Prokuratury Regionalnej w Warszawie – 20, Prokuratury Regionalnej w Lublinie – 15 – wylicza Ewa Bialik, rzecznik prasowy Prokuratury Krajowej.
Jak twierdzi, PK postanowiła zmierzyć się z tym problemem ze względu na ochronę praw obywateli i wyjątkowo poważne konsekwencje, jakie niosą ze sobą przestępcze wyłudzenia.
W takich sprawach ważna jest szybka reakcja – dochodzi bowiem do dalszego obrotu nieruchomością. Dlatego prokuratorzy mają równolegle prowadzić śledztwa i wykorzystywać narzędzia typowo cywilnoprawne pozwalające unieważnić transakcję i ograniczyć szkody.
/>
Zgodnie z wytycznymi prokuratora Hernanda oskarżyciele mają wykorzystywać materiał dowodowy zgromadzony w postępowaniu wyjaśniającym i składać pozwy mające na celu przywrócenie prawa własności nieruchomości np. mieszkania. Powództwa takie mają być wytaczane jeszcze przed zakończeniem śledztw. Powinny one zawierać wnioski o zabezpieczenie roszczenia poprzez np. wpis ostrzeżenia w księdze wieczystej. „W razie wniesienia powództwa przed zakończeniem postępowania przygotowawczego, po zabezpieczeniu roszczenia poprzez np. wpis ostrzeżenia w księdze wieczystej, możliwe jest zwrócenie się do sądu z wnioskiem o zawieszenie postępowania, do czasu zakończenia postępowania karnego” – tłumaczy Robert Hernand.
Stan zdrowia
Na etapie postępowań wyjaśniających oskarżyciele mają wnikliwie badać sytuację życiową i zdrowotną pokrzywdzonego. Mogą one mieć bowiem wpływ na ważność zawartych umów. Wszystkie te okoliczności mają być analizowane szczególnie pod kątem wad oświadczenia woli (art. 82 kodeksu cywilnego i następne). „Sytuacja życiowa, w tym wiek i związane z tym ewentualne obniżenie sprawności intelektualnej, zmiany demencyjne, korzystanie ze świadczeń z pomocy społecznej – tu z uwzględnieniem rodzaju świadczeń i przyczyn, z jakich dana osoba z nich korzysta – mogą mieć wpływ przy zawieranej umowie na wadliwą ocenę okoliczności skłaniających do jej zawarcia” – przypomina prokurator Hernand.
Prokuratorzy mają także zwrócić uwagę na przyjmowane leki, choroby i wady wzroku ofiar, które mogły mieć wpływ na zawarcie umów.
Szczególnie uważnie analizowana ma być też sytuacja finansowa osób, które w sposób podstępny przejęły nieruchomości. Badane będą ich zeznania podatkowe, historia rachunków bankowych i to, czy już mają na koncie podobne transakcje związane z przejmowaniem nieruchomości za pożyczki. Często bowiem za proceder odpowiadają zorganizowane grupy przestępcze, więc badana będzie powtarzalność podobnych transakcji, także w różnych miejscach kraju (w tym gdy osoba nabywająca nieruchomość była stroną transakcji oraz wtedy, gdy była pełnomocnikiem strony).