Aprobuje też większość zmian dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej – zwłaszcza wprowadzenie jawności – postulowanej przez związkowców.
- Sam fakt podjęcia wysiłku stworzenia całkowicie nowej ustawy regulującej funkcjonowanie prokuratury w miejsce wielokrotnie nowelizowanej i obowiązującej od 1985 r. stawy o prokuraturze należy natomiast ocenić pozytywnie. – stwierdza w opinii Związek.
Nie oponuje w sprawie wprowadzanej unii personalnej na stanowisku Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego.
„Nieuchronność tego rozwiązania jest przesądzona i jego kontestowanie w tej sytuacji staje się niecelowe, w szczególności wobec biernej postawy Prokuratury Generalnej” - można przeczytać w stanowisku.
Negatywnie związkowcy oceniają eliminację okresów przejściowych do uzyskania wcześniejszego stanu spoczynku i tym samym zróżnicowanie sytuacji prawnej prokuratorów i sędziów w tym zakresie, wprowadzenie automatyzmu przy wydalaniu ze służby w przypadku skazania za przestępstwo nieumyślne np. wypadek drogowy, brak normy zobowiązującej do przekazania składek ZUS w przypadku rozwiązania stosunku służbowego.
Związkowcom nie podoba się też pomysł wprowadzenie instytucji doradców społecznych przyszłego PG z podkreśleniem potrzeby jej ewentualnego uściślenia, nadmierne zwiększenie represyjności w sferze odpowiedzialności dyscyplinarnej, czy wprowadzenie możliwości delegowania prokuratora bez jego zgody na okres do roku.
Związek chce także wprowadzenia do ustawy mechanizmów umożliwiających skuteczne wyłączenie się prokuratora od prowadzenia sprawy, gdy przełożony odmówi zmiany polecenia co do treści czynności procesowej.
Nowa ustawa znosi bowiem dzisiejszy zakaz wydawania poleceń co do treści czynności procesowych przez przełożonego (art.7 projektu). Zdaniem zawiązku to istotne zmiany w zakresie niezależności prokuratora, mniej korzystne niż te obecnie obowiązujące.
„Zakaz wydawania poleceń dotyczący treści czynności procesowych stanowi silniejszą niż proponowana, aczkolwiek niewystarczającą gwarancję niezależności prokuratora prowadzącego postępowanie.” – czytamy w stanowisku.
Zdaniem związkowców naruszenia niezależności prokuratorów miały miejsce zarówno pod rządami obecnie obowiązujących przepisów, przewidujących zakaz wydawania poleceń, co do treści czynności procesowych, jak również w okresie obowiązywania zasad, do których powrót proponują projektodawcy. Naruszenia te związane były związane z odbieraniem prokuratorom prowadzonych śledztw, czy przenoszeniem ich do innych jednostek.
„Za istotny mankament projektu, uznać należy brak uregulowań wprowadzających postulowane od lat przez Związek zasady zakazu odbierania spraw, poza ściśle określonymi w ustawie przypadkami oraz zakazu dowolnego ich przenoszenia do innych niż właściwe terytorialnie, jednostek organizacyjnych prokuratury. Postulatu tego nie należy utożsamiać z całkowitym zakazem odbierania spraw, gdyż byłoby to nieracjonalne.
Zdaniem związkowców w razie nieuwzględnienia wniosku prokuratora o zmianę polecenia zwierzchnika dotyczącego treści czynności procesowej, przełożony powinien mieć obowiązek wydać samodzielnie decyzję i opatrzyć ją własnym podpisem lub wskazać innego prokuratora do jej wydania. Za naruszającą niezależność prokuratora Związek uznaje sytuację, w której wobec braku zmiany decyzji przełożonego, musiałby on realizować polecenie niezależnie od autonomicznej oceny prawnej i faktycznej. Związek podkreśla także, że każda zmiana lub uchylenie decyzji prokuratora przez przełożonego powinno zostać odzwierciedlone w głównych aktach sprawy (a nie aktach poręcznych)
Prokuratorzy mają też zastrzeżenia do kontrowersyjnego art. 12 ustawy, który wprowadza możliwość informowania przez prokuratora generalnego „innych osób” i mediów o szczegółach dotyczących śledztw. Według związku powinien być stworzony zamknięty katalog podmiotów, którym Prokurator Generalny bądź Krajowy mogą udostępniać informacje dotyczące działalności prokuratury, w tym także dotyczące konkretnych spraw. Informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego mogą być przekazywane mediom jedynie
w ograniczonym zakresie i wyłącznie za zgodą prowadzącego postępowanie.
Prokuratorzy chcieliby także dookreślenia właściwości rzeczowej prokuratur regionalnych i okręgowych, gdzie punktem wyjścia winna być zasada powiązania z właściwością rzeczową sądu okręgowego.
Związkowcy będą domagali się przy okazji prac nad nową ustawą do awansu poziomego, przywrócenia równolegle z innymi służbami uprawnienia do 100-procentowego wynagrodzenia w trakcie zwolnienia lekarskiego, oraz wprowadzenia gwarancji zapobiegających odbieraniu spraw i ich przekazywaniu do innych jednostek wbrew przepisom o właściwości terytorialnej.