Nie adres zamieszkania, lecz ten ujawniony w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej powinien być wystarczający do skutecznego doręczenia pisma procesowego osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. Dziś nie jest to możliwe, co utrudnia wszczęcie postępowań sądowych. Na ten problem w swej interpelacji zwrócił uwagę poseł Łukasz Krupa. W odpowiedzi uzyskał zapewnienie resortu sprawiedliwości, że problem lada chwila zostanie rozwiązany.
W piśmie Krupa zaznacza, że „coraz częstszą i niepokojącą praktyką sądów staje się wzywanie powodów do wskazania adresu zamieszkania pozwanych, będących osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą”. I to nie tylko w sądach cywilnych, lecz także gospodarczych. Dotychczas zaś – jak podkreśla parlamentarzysta – wystarczające dla wszczęcia postępowania było wskazanie adresu siedziby przedsiębiorcy z CEIDG. Dzięki temu spełniona była przesłanka z art. 126 par. 2 k.p.c., że pismo procesowe powinno zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron.
Od pewnego jednak czasu sądy stoją na stanowisku, że adres z ewidencji jest niewystarczający, jeśli nie wskaże się dodatkowo, iż jest on jednocześnie miejscem zamieszkania pozwanego będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność. W efekcie pozwom nie nadaje się biegu.
Do takiej sytuacji przyczyniła się m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 17 lipca 2014 r. (sygn. akt III CZP 43/14). Przyjęto w niej, że niewskazanie przez powoda w pozwie miejsca i adresu zamieszkania pozwanego będącego osobą fizyczną jest brakiem formalnym pozwu uniemożliwiającym nadanie mu prawidłowego biegu. W motywach tego orzeczenia SN podkreślił, że w wypadku pierwszych pism w sprawie – a zatem także w przypadku pozwu – chodzi o zapewnienie skuteczności pierwszego doręczenia, a nie doręczeń w ogólności.
Powyższą argumentację przyjęły sądy, do których trafiają pozwy skierowane przeciw indywidualnym przedsiębiorcom. Potwierdzały ją dodatkowo, powołując się na art. 133 par. 2a k.p.c. stanowiący, że jedynie pisma procesowe skierowane do przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych wpisanych do rejestru sądowego doręcza się na adres podany w tym rejestrze. Tymczasem CEIDG nie jest rejestrem sądowym.
Par. 2a ma się jednak wkrótce zmienić. „Konieczność zmian w tym zakresie została dostrzeżona i w uchwalonym przez Sejm RP, a przygotowanym w Ministerstwie Sprawiedliwości projekcie ustawy z 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2678) zmodyfikowano uregulowanie (...)” – wskazał w odpowiedzi Wojciech Hajduk, podsekretarz stanu w MS. Jak wyjaśnił, w myśl nowego przepisu pisma procesowe dla przedsiębiorców i wspólników spółek handlowych, wpisanych do rejestru sądowego albo właśnie do ewidencji, doręczać się ma na adres w nich wskazany, chyba że wskażą inny.
„Zmiana ta pozwoli na doręczanie pism procesowych pod adres wskazany także w ewidencji. Wówczas (...) obowiązek wskazania w pierwszym piśmie procesowym, w danej sprawie, miejsca zamieszkania lub siedziby strony na podstawie art. 126 par. 2 k.p.c. w odniesieniu do przedsiębiorców wpisanych do ewidencji na podstawie odrębnych przepisów, będzie też oznaczać powinność wskazania adresu tam podanego” – podkreślił Hajduk.
Zmiana pozwoli na doręczanie pism procesowych pod adres wskazany także w ewidencji
Etap legislacyjny
Ustawa czeka na podpis prezydenta
