Zmiany mają zapewnić prawidłowe i efektywne wywiązywanie się przez organy samorządu komorniczego z powierzonych im zadań, co w znacznej mierze uzależnione jest od istnienia sprawnych procedur dyscyplinarnych - wskazano w uzasadnieniu projektu nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egzekucji przygotowanego przed kilkoma tygodniami przez posłów PO.

Pierwsze czytanie projektu zaplanowano w środę na posiedzeniu komisji sprawiedliwości i praw człowieka.

Temat odpowiedzialności dyscyplinarnej komorników stał się w ostatnich miesiącach głośny w związku ze sprawą zajęcia ciągnika rolnika, który nie był dłużnikiem. Stracił on pojazd o wartości ok. 100 tys. zł w ramach postępowania egzekucyjnego przeciw dłużnikowi, którym - jak się okazało - był sąsiad. Po zabraniu ciągnika na wniosek wierzyciela trafił on do komisu, gdzie sprzedano go za ok. 40 tys. zł.

Komisja dyscyplinarna Krajowej Rady Komorniczej (KRK) na początku kwietnia usunęła z zawodu asesora komorniczego, który brał udział w tej sprawie. Działania kancelarii komorniczej w związku ze sprawą ciągnika, a także kilkoma innymi dokonanymi zajęciami, bada prokuratura w Płocku.

W kwietniu - po usunięciu asesora z zawodu - KRK zapowiedziała poparcie propozycji zmian, które będą dotyczyły postępowań dyscyplinarnych. "W szczególności chodzi o uproszczenie tych postępowań poprzez m.in. wprowadzenie instytucji rzecznika dyscyplinarnego. Korporacja komornicza jest jedyną korporacją, która nie posiada takiego rzecznika" - mówiła wtedy rzeczniczka prasowa KRK Monika Janus.

Niechęć do komorników mamy w genach? Uwarunkowania historyczne są bardzo silne
Niechęć do komorników mamy w genach? Uwarunkowania historyczne są bardzo silne

Zobacz również

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, do zadań rzecznika dyscyplinarnego będzie należało m.in. prowadzenie dochodzenia mającego na celu zebranie dowodów dla wyjaśnienia okoliczności sprawy, a także - w razie złożenia wniosku o ukaranie - pełnienie funkcji oskarżyciela w postępowaniu przed komisją dyscyplinarną oraz sądem okręgowym.

"Obecny model, w którym wnioskodawcy pełnią funkcję oskarżycielską sprawia, że postępowania dyscyplinarne w około 95 proc. spraw prowadzone są pod nieobecność strony oskarżycielskiej, co znacząco wpływa na sprawność i efektywność prowadzonych postępowań" - głosi uzasadnienie.

Tymczasem, jak zaznaczyli autorzy projektu, w ciągu ostatnich lat liczba komorników wzrosła o ponad 25 proc. - jest ich już ponad 1,2 tys., a przepisy o postępowaniach dyscyplinarnych stosuje się także do asesorów i aplikantów komorniczych.

Jak poinformowano, w 2013 r. do komorniczej komisji dyscyplinarnej wpłynęło 78 wniosków dyscyplinarnych, zaś rok wcześniej 46. Tymczasem w pierwszym półroczu zeszłego roku odnotowano 42 takie wnioski. "Tak znaczący wzrost spraw uniemożliwia, przy obecnych rozwiązaniach prawnych, sprawne funkcjonowanie sądownictwa dyscyplinarnego" - ocenili autorzy projektu.

Ponadto w proponowanej nowelizacji regulowana jest m.in. kwestia kosztów postępowań dyscyplinarnych oraz przerywania biegu przedawnienia dyscyplinarnego przez każdą czynność rzecznika dyscyplinarnego.

"Wskazać należy, że proponowane rozwiązania prawne w przeważającej mierze są zasadne i konieczne. Projektowane przepisy powinny być jednak dostosowane do rozwiązań prawnych przyjętych w innych ustawach regulujących funkcjonowania pozostałych zawodów prawniczych. Brak jest podstaw do odmiennego traktowania zawodu komornika sądowego i wprowadzania w odniesieniu do przedstawicieli tego zawodu innych, bardziej restrykcyjnych regulacji" - napisała KRK w czerwcowej opinii do projektu.

Rada dodała, że te ostrzejsze regulacje dotyczą zwłaszcza proponowanych wysokości kar pieniężnych, które "mają być aż pięciokrotnie wyższe od kar, jakie mogą być nakładane w postępowaniu dyscyplinarnym na adwokatów, radców prawnych lub notariuszy" oraz wydłużenia okresu przedawnienia karalności występku dyscyplinarnego do pięciu lat.