Obowiązek wyprowadzania psa na smyczy istnieje i ciąży na jego właścicielu. Przeciwnicy tego wymogu już od dłuższego czasu podnoszą jako argument brak ogólnokrajowych przepisów regulujących tę kwestię. Nie mają jednak racji. Przepis ogólny istnieje, a doprecyzowują go akty prawa miejscowego, tj. uchwały rady miast i gmin.
Rzeczywiście ani ustawa o ochronie zwierząt, ani kodeks wykroczeń nie mówią o smyczy ani kagańcu. Mówią jedynie o zapewnieniu kontroli. Zgodnie z art. 77 kodeksu wykroczeń, kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 zł albo karze nagany. W związku z tym niektórzy właściciele sądzą, że jeśli pies jest posłuszny, to można go puścić wolno. Niestety nie można, bo zapisy zabraniające swobodnego puszczania psów znajdują się we wszystkich regulaminach czystości i utrzymania porządku obowiązujących na terenach miast i gmin. Zapisano w nich, że obowiązki nałożone na właścicieli mają na celu zachowanie bezpieczeństwa i środków ostrożności zapewniających ochronę zdrowia i życia ludzi oraz zwierząt, a także dołożenie wszelkich starań, by zwierzę nie było uciążliwe dla innych. Regulaminy w poszczególnych miastach i gminach nieznacznie różnią się między sobą, np. w kwestii zakładania psu kagańca. Przykładowo w Wołowie obowiązek taki mają wszyscy właściciele psów, których wysokość przekracza 30 cm, w innych miastach, np. w Warszawie lub w Radomsku, dotyczy on ras psów uznawanych za agresywne i psów puszczanych bez smyczy na terenach do tego przeznaczonych.
Psa nie powinno się zostawiać bez opieki
Psa nie powinno się zostawiać bez opieki

Zobacz również
Zasadniczo z regulaminów można jednak wyciągnąć wnioski ogólne, które sprowadzają się do tego, że:
● psy mogą przebywać na swobodzie wyłącznie na terenie ogrodzonej nieruchomości pod warunkiem umieszczenia informującej o tym tabliczki
● na terenach przeznaczonych do wspólnego użytku psy wyprowadza się na smyczy, a rasy uznane za agresywne także w kagańcach
● bez smyczy psa można puścić tylko w miejscach mało uczęszczanych (choć nie ma definicji miejsca mało uczęszczanego!), na wybiegach dla psów i pod warunkiem zapewnienia im kontroli (de facto chodzi o założenie psu kagańca)
● puszczać swobodnie nawet w kagańcu nie wolno psów ras agresywnych, które wymienia rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji. Chodzi o: amerykańskiego pitbul teriera, psa z Majorki (Perro de Presa Mallorquin), buldoga amerykańskiego, doga argentyńskiego, psa kanaryjskiego (Perro de Presa Canario), tosa inu, rottweilera, akbash doga, anatolian karabash, psa moskiewskiego stróżującego oraz owczarka kaukaskiego
● właściciele mają także obowiązek niezwłocznego usuwania odchodów oraz posiadania dowodu aktualnych szczepień.
Kto nie stosuje się do tych zaleceń, może ponieść karę. Wszystko zależy oczywiście od patrolujących teren strażników miejskich – ten, który lubi psy, może w ogóle nie zwrócić nam uwagi, inny natomiast ukarze właściciela, bo podstawa prawna ku temu jest. W praktyce prowadzanie psa bez smyczy lub kagańca może zakończyć się zwróceniem uwagi, pouczeniem, mandatem karnym w wysokości do 500 zł lub wnioskiem o ukaranie do sądu. Kara za niesprzątanie odchodów to również mandat do wysokości 500 zł.
W Wołowie właściciel psa ma nie tylko obowiązki, ale i prawa
Nie można zakazać wyprowadzania psów do parków lub na place zabaw, bo to ogranicza swobodę ich właścicieli – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Orzeczenie z 26 lutego br. dotyczyło uchwały Rady Miasta w Wołowie. Radni – wzorem radnych z wielu innych miast – wprowadzili do Regulaminu czystości i utrzymania porządku na terenie gminy Wołów punkt zabraniający „wprowadzania zwierząt na tereny placów gier i zabaw, piaskownic dla dzieci, kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli oraz na tereny objęte zakazem na podstawie odrębnych uchwał Rady Miejskiej”. Zakaz wywołał sprzeciw wojewody dolnośląskiego, wojewódzkiego sądu administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wszyscy zgodzili się co do tego, że w Wołowie tabliczki mają zostać usunięte. W związku z tym psy mogą wejść tam, gdzie ich właściciele. Warunek zapewnienia kontroli i usunięcia odchodów pozostał.
Podstawa prawna
Ustawa o ochronie zwierząt z 21 sierpnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 856 ze zm.). Ustawa z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 482 ze zm.). Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne (Dz.U. z 2003 r. nr 77, poz. 687). Regulaminy utrzymania czystości i porządku dla: Warszawy, Gdańska, Poznania, Krakowa, Łodzi, Wrocławia, Białegostoku, Urzędowa, Wołowa, Przedborza.