Zarządca drogi wewnętrznej odpowiada za wypadek

Moja mama niedawno przewróciła się na oblodzonej drodze tuż przy bloku, w efekcie złamała rękę i kilka żeber – pisze pan Jędrzej. – Rozmawiałem z zarządcą budynku, który należy do wspólnoty mieszkaniowej i przy którym doszło do wypadku. Kiedy powiedziałem, że będziemy ubiegać się o odszkodowanie, stwierdził, że owszem, ma obowiązek usuwać śnieg i lód, ale tylko z chodnika, bo za drogę odpowiada gmina. Tylko że jest to droga wewnętrzna, z bloku wychodzi się wprost na nią, więc wydaje mi się, że to jednak do niego należy utrzymanie jej w należytym stanie. Kto ma rację i jak uzyskać odszkodowanie – pyta czytelnik

Wszystko wskazuje na to, że administrator jest w błędzie. Obowiązek dbania i utrzymania w należytym stanie chodników wzdłuż nieruchomości i dróg wewnętrznych spoczywa na właścicielu bądź zarządcy nieruchomości. Jeśli tego nie dopełni, to właśnie on odpowiada za wypadek. Nie ma znaczenia, czy jest to droga dla pieszych, czy pojazdów. Powinien ją odśnieżać, oczyszczać z lodu, sprawdzać jej stan, konserwować, a w razie usterek – dokonać naprawy. Jeśli jego zaniedbania doprowadzają do tego, że bezpieczne przejście jest w praktyce niemożliwe, to za ewentualne szkody odpowiada właśnie on.

Szkodę należy zgłosić bezpośrednio zarządcy, najlepiej jak najszybciej po zdarzeniu. Kluczowe jest udowodnienie jego winy. Dlatego należy od razu udokumentować wydarzenie, bo obowiązek zebrania wszystkich dowodów związanych z wypadkiem, czyli zdjęcia i zeznania naocznych świadków potwierdzające zły stan drogi (oblodzenie, dużo błota pośniegowego) wynikający z zaniedbania zarządcy nieruchomości spoczywa na poszkodowanym. Można wezwać straż miejską, która jest zobowiązana do udzielenia pomocy. Jednocześnie sporządzi notatkę ze zdarzenia, która będzie dobrym dowodem w sprawie.

Występując o odszkodowanie i zwrot kosztów za zniszczone rzeczy, trzeba dołączyć dowody winy oraz dokładnie opisać uszczerbek na zdrowiu, również poparty dowodami. Wysokość odszkodowania poszkodowany ustala sam, ale to nie znaczy, że tyle dostanie. Koszty zniszczonych rzeczy lub leczenia (np. dojazd do lekarza, kupione kule) trzeba poświadczyć rachunkami, koniecznie wystawionymi na nazwisko osoby poszkodowanej. Jeśli rachunków nie ma, przyjmuje się standardową cenę za daną rzecz.

Gdyby mimo tych wszystkich działań zarządca trwał na stanowisku, że nie ponosi winy i odmówi wypłaty, trzeba będzie skierować sprawę do sądu. Ale uwaga! Bywają sytuacje, w których trudno będzie udowodnić winę odpowiedzialnego za stan drogi. Przy gwałtownych intensywnych opadach śniegu, nagłej gołoledzi trudno oczekiwać od zarządcy, by w krótkim czasie doprowadził wszystkie podległe drogi do odpowiedniego stanu. Przepisy mówią, że w związku z tym powinno być to oceniane w granicach rozsądku.

Odpowiedzialność należy do właściciela

● Drogi wewnętrzne i chodniki na terenie osiedli – spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa

● Chodniki przy prywatnych posesjach – właściciele nieruchomości

● Drogi gminne – gmina

● Drogi od siedziby powiatu do poszczególnych gmin – powiat

● Drogi łączące większe miasta w województwie – zarząd województwa

● Drogi krajowe – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

● Przystanki autobusowe i tramwajowe – przedsiębiorstwo komunikacji miejskiej

● Parkingi samochodowe – zarządca parkingu

● Tereny budowy – wykonawca robót

● Wejścia do sklepów, restauracji i innych lokali usługowych – właściciele/najemcy lokali

Podstawa prawna

Art.5 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2013 r. poz. 1399). Art. 20 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 260).

OPINIA EKSPERTA

Antoni Skorupski z Kancelarii Adwokackiej A. Skorupski J. Kinczel S.C. z Rzeszowa

Obowiązujące przepisy nakładają na właściciela nieruchomości lub wyznaczonego przez niego zarządcę obowiązek utrzymania w należytym porządku nie tylko chodnika, który przylega bezpośrednio do nieruchomości, ale również dróg wewnętrznych. Dodatkowo, jeśli przy nieruchomości nie ma chodnika, a dla pieszych wydzielona jest część drogi przy nieruchomości, to także i ona musi być uprzątnięta. Właściciel lub administrator powinien podejmować wszelkie działania, które są konieczne w danych warunkach do normalnego korzystania z chodnika lub drogi. Do takich obowiązków należy pozbycie się śniegu i lodu, które powodują zagrożenie dla bezpieczeństwa osób. Zarówno chodnik, jak i droga wewnętrzna powinny być odśnieżone i posypane piaskiem. Konieczne jest uczynienie nawierzchni bezpieczną dla osób przechodzących przez to miejsce i doprowadzenie do stanu uniemożliwiającego poślizgnięcie się czy upadek.

Brak wskazanych działań ze strony właściciela bądź zarządcy, a tym samym utrzymywanie i godzenie się na występowanie oczywistego zagrożenia dla życia, zdrowia i mienia jednocześnie będącego powszechnie znanym ryzykiem jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, powszechnie przyjętymi zwyczajami oraz wypracowanymi od szeregu lat normami postępowania w określonych sytuacjach, stanowiąc zagrożony odpowiedzialnością czyn niedozwolony.