Subskrybuj nas na Youtube
Uprawnienia pracowników ochrony w czasie pełnienia obowiązków służbowych reguluje rozdział 6 (art. 36-42) ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (tekst jednolity Dz.U. 2014 poz. 1099).
Podczas pełnienia swoich obowiązków pracownik ochrony ma obowiązek posiadania przy sobie legitymacji. Mamy prawo zażądać jej okazania w taki sposób, by można było zanotować sobie imię i nazwisko, numer dokumentu oraz wystawcę. Mamy też prawo zapoznania się z pouczeniem o ustawowych uprawnieniach kwalifikowanego pracownika ochrony.
Czy pracownik ochrony ma prawo zażądać od nas dokumentu tożsamości? Ma. W obrębie chronionego terenu lub budynku ma prawo zażądać od nas dokumentu tożsamości w celu ustalenia czy mamy prawo przebywać w danym miejscu. Jeśli ochrona stwierdzi, że nie mamy uprawnień do przebywania w danym miejscu, wówczas może nam nakazać opuszczenie tego miejsca. O opuszczenie budynku lub dozorowanego terenu możemy być poproszeni także wtedy, gdy pracownik ochrony uzna nasze zachowanie za zakłocanie porządku.
Katalog uprawnień ochrony na tym się oczywiście nie kończy. Jeśli dana osoba w sposób oczywisty i bezpośredni zagraża życiu lub zdrowiu innych osób oraz chronionemu mieniu, wówczas pracownik ochrony ma prawo do ujęcia danej osoby w celu przekazania jej policji. Jak dookreśla ustawa przekazanie po ujęciu musi się odbyć niezwłocznie, co oznacza że naruszeniem ustawy jest przetrzymywanie ujętej osoby przez ochronę bez niezwłocznego powiadomienia policji.
Przymus bezpośredni
Co z przymusem bezpośrednim? Ustawa o ochronie osób i mienia dozwala, by pracownicy ochrony stosowali środki przymusu bezpośredniego, choć tylko te, które są ściśle określone. Ochroniarz ma prawo użyć siły fizycznej w celu obrony, obezwładnienia oraz przetransportowania danej osoby (bez prawa do ataku). Dozwolone na wyposażeniu ochrony są także kajdanki, które wolno ochronie założyć tylko na ręce. Ochrona może posługiwać się także pałkami, paralizatorami, substancjami typu gaz łzawiący oraz przeszkolonym do zadań psem.
Ochrona nie może jednak zastosować przymusu bezpośredniego w dowolnej sytuacji, kiedy uzna to za stosowne. Przymus bezpośredni może być zastosowany tylko w określonych okolicznościach.
Na chronionym terenie lub w obrębie chronionego obiektu przymus bezpośredni może być zastosowany tylko:
- w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie i zdrowie pracownika ochrony lub innej osoby
- jako przeciwdziałanie bezpośredniemu zamachowi na ochraniane mienie
- przeciwdziałanie niszczeniu mienia
- w celu ujęcia, udaremnienia ucieczki lub w trakcie pościgu
- pokonania czynnego oporu (w przypadku biernego oporu przymus bezpośredni przez ochronę nie może być zastosowany)
Poza obiektem lub terenem chronionym pracownik ochrony ma prawo użyć środków przymusu bezpośredniego tylko w celu zapewnienia bezpieczeństwa konwoju lub doprowadzenia ujętej osoby.
Broń palna
Pracownik ochrony, który posiada ważne pozwolenie na broń ma prawo jej użycia w ściśle określonych okolicznościach. W obrębie chronionego obiektu lub terenu są to sytuacje, gdy dana osoba dokonuje zamachu lub dokonuje czynności bezpośrednio zmierzające do zamachu na:
- zdrowie, życie lub wolność pracownika ochrony lub innej osoby
- ważne obiekty, urządzenia lub teren
- mienie, ale jednocześnie dana osoba musi wówczas stwarzać bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia lub wolności pracownika ochrony lub dla innej osoby
Pracownik ochrony ma prawo użyć broni palnej również, gdy ktokolwiek usiłuje mu odebrać jego broń oraz w sytuacji, gdy dana osoba - pomimo wezwania - nie porzuca broni, materiału wybuchowego lub innego niebezpiecznego przedmiotu, który może zagrażać innym osobom. Ponadto ochrona ma prawo do strzału ostrzegawczego oraz w celu wezwania pomocy lub zaalarmowania.
Poza chronionym terenem lub obiektem pracownik ochrony ma prawo do użycia broni tylko w celu zaalarmowania, wezwania pomocy, oddania strzału ostrzegawczego, zapewnienia bezpieczeństwa konwoju lub doprowadzenia ujętej osoby.
Każdy przypadek użycia przymusu bezpośredniego lub broni palnej przez ochronę musi być ujęty w ewidencji notatek. Pracownik ochrony musi wykonywać polecenia osób, które działają w imieniu instytucji państwowych lub samorządu lokalnego.