Subskrybuj nas na Youtube
Na cmentarzu, na którym pochowani są moi najbliżsi, są bardzo wąskie ścieżki i trudno przejść, nie depcząc po innych grobach. Mogiły mają różną wielkość i ustawione są bez jakiegokolwiek porządku. W tej ciasnocie i chaosie ktoś przewrócił sąsiedni nagrobek, niszcząc nasz – pisze pan Marian. Jakie powinny być odstępy między grobami? W jaki sposób i od kogo mogę dochodzić odszkodowania za zniszczenie? Czy zarząd cmentarza, pobierając opłaty za groby, nie powinien dbać o ich stan? Czy miał prawo odmówić podania mi danych właściciela sąsiedniego nagrobka, który przyczynił się do zniszczeń naszego – pyta pan Marian.
/>
Już w rozporządzeniu ministra gospodarki terenowej i ochrony środowiska oraz zdrowia i opieki społecznej z 1972 r. ustanowiono, że odległość między grobami powinna wynosić pół metra z każdego boku, natomiast pomiędzy grobami dziecięcymi i przeznaczonymi na urny – w zależności od strony – 30 cm i 40 cm. Natomiast nagrobki – zależnie od rodzaju – powinny mieć następujące rozmiary: dziecinne (do lat 6) – długość 1,2 m, szerokość 0,6 m, pojedyncze – długość 2 m, szerokość 1 m, rodzinne przeznaczone dla trumien w kierunku poziomym – długość 2,3 m, szerokość 1,3 m.
Przynajmniej półmetrowa szerokość przejścia wynika z kolejnego rozporządzenia – z 2008 r. Nie zmieniły się w nim rozmiary grobów ziemnych dziecięcych oraz pojedynczych. Natomiast te dla grobów rodzinnych ziemnych (trumny obok siebie na jednym poziomie) wynoszą: długość 2 m i szerokość 1,8 m.
Dla grobów murowanych minimalne wymiary to: w przypadku pojedynczych – długość 2,2 m, szerokość 0,8 m; rodzinnych (grób, w którym składa się dwie lub więcej trumien na jednym poziomie) – długość 2,2 m, szerokość 0,8 m dla jednej komory. Groby murowane do pochowań w pionie, wykonywane są w zależności od potrzeb i warunków terenowych jako groby: jedno-, lub wielopoziomowe, o długości 2 m i szerokości 0,8 m. Przepisy dopuszczają także zbiorowe groby murowane, których minimalną długość przewidziano na 2,2 m, zaś szerokość jest wielokrotnością kolejnej komory (0,8 m).
Jak widać z obowiązujących przepisów, alejki powinny mieć jednakową szerokość, natomiast wielkość nagrobków jest różna, co może – niestety – prowadzić do chaosu.
Opłata za groby to tzw. przedłużenie dzierżawy miejsc pochówku na kolejne 20 lat. Dotyczy grobu ziemnego, czyli takiego, w którym trumna spoczywa w ziemi i jest przysypana ziemią, a także grobu murowanego na jedną trumnę. Konieczność opłacania miejsca pod groby wynika z ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Zgodnie z nią grób nie może być użyty do ponownego chowania przed upływem 20 lat. Po tym czasie, jeśli chcemy nadal go utrzymywać, musimy opłacić miejsce na kolejnych 20 lat. Jeżeli nie uiścimy tej opłaty, grób przeznaczony jest do likwidacji, a bliscy zmarłego tracą do tego miejsca wszelkie prawa. Ustalenia te nie dotyczą grobów murowanych rodzinnych.
Uwaga! Zasady i opłaty za miejsce na cmentarzu i ich wysokość określa zarządca cmentarza – rada gminy, miasta albo związek wyznaniowy (proboszcz i parafialna rada ekonomiczna). Cena zależy od miasta czy gminy, również rodzaju i wielkości grobu.
OPINIA EKSPERTA
Na grobach można ustawiać nagrobki, tzw. pomniki, o wymiarach nieprzekraczających granic powierzchni grobu albo usypywać ziemię w postaci pagórka nad grobem. Przejście między grobami może być zagospodarowane wyłącznie po wyrażeniu zgody przez zarząd cmentarza. Jeśli więc ktoś chce postawić sobie ławeczkę koło grobu, powinien wystąpić z wnioskiem na piśmie, dołączając do niego np. szkic terenu bądź zdjęcia pokazujące, w jaki sposób ma być ona usytuowana. Musi być jednak zachowane półmetrowe przejście, chyba że ławeczka będzie składana.
Grunt pod nagrobkiem jest własnością cmentarza. Płacąc za nienaruszalność grobu, zawieramy swego rodzaju umowę cywilnoprawną z zarządem cmentarza, dostając określone miejsce w użytkowanie. Zwykle na okres 20 lat. Za grób trzeba płacić, ale też trzeba się nim opiekować. Jeśli postawimy nagrobek i przykryjemy go płytą, stajemy się jego właścicielem i odpowiadamy za stan techniczny (także nasz następca prawny, np. dalsza rodzina). Również za szkody wyrządzone umyślnie czy wynikające z zaniedbania (np. źle zamontowany krzyż bądź tablica). Jeśli np. pracownicy Zarządu Cmentarzy Komunalnych zauważą, że stan nagrobka zagraża bezpieczeństwu, interweniujemy oraz zawiadamiamy jego właściciela, żeby usunął nieprawidłowości. Ale trudno wziąć odpowiedzialność za stan techniczny wszystkich nagrobków.
Jeśli natomiast właściciel grobu prosi o umożliwienie kontaktu z innym właścicielem, gdyż np. źle zamocowany nagrobek zniszczył sąsiedni, umożliwiamy skontaktowanie się obu stron. Osobom postronnym nie podajemy danych osobowych, ponieważ nie pozwalają na to przepisy ustawy o ochronie danych osobowych. Do ich udostępnienia jesteśmy zobligowani na wniosek sądu czy policji
Podstawa prawna
Art. 7, art. 16 ustawy 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 118, poz. 687 ze zm.). Par. 1–14 rozporządzenia ministra infrastruktury z 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków (Dz.U. z 2008 r. nr 48, poz. 284). Art. 415 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121).