Przepisy polskiego prawa wymieniają dwie sytuacje, w których organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje nakaz rozbiórki. Dowiedz się, kiedy obiekt budowlany może zostać przeznaczony do usunięcia.

Samowola budowlana

Zgodnie z treścią art. 48 Prawa budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej wyda nakaz rozbiórki obiektu budowlanego lub jego cześć znajdującej się w trakcie budowy lub już wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.

Decyzję o nakazie rozbiórki wydaje powiatowy lub wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego

Co więcej, jak wskazuje orzecznictwo, również brak uprzedniego zgłoszenia o zamiarze wykonania robót budowlanych lub wniesienie przez dany organ sprzeciwu względem przyszłych robót budowlanych, skutkować będzie zaistnieniem samowoli budowlanej, co uprawniać może nadzór budowlany do wydania nakazu rozbiórki.

Jeśli chodzi kwestię części obiektu budowlanego, należy podkreślić, że opisywana część budynku powinna być niezależna od budynku głównego w taki sposób, by przeprowadzenie jej rozbiórki nie powodowało ingerencji w postawioną zgodnie z prawem główną część obiektu.

Obowiązek rozbiórki obciąża nie tylko inwestora, ale również nabywcę

Odstąpienie od wydanej decyzji

Co ciekawe, przepisy prawa budowlanego przewidują możliwość odstąpienia przez właściwy organ od decyzji dotyczącej rozbiórki obiektu budowlanego. Jest to możliwe w dwóch sytuacjach: gdy zostanie dowiedzione, iż samowola budowlana jest zgoda z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym bądź, gdy zostanie stwierdzone, że nielegalnie budowany lub wybudowany obiekt nie przeczy przepisom związanym z wymogami techniczno-budowlanymi w zakresie, który uniemożliwia doprowadzenie obiektu do stanu zgodnego z prawem.

Nakaz rozbiórki orzeka się w przypadku braku wystąpienia przesłanek uzasadniających legalizację samowoli budowlanej

Nakaz rozbiórki obiektu nieużytkowanego lub niewykończonego

To druga sytuacja, w której organ nadzoru budowlanego wydaje nakaz rozbiórki. Może on zostać nałożony na właściciela lub zarządcę obiektu w celu uporządkowania określonego terenu. Dotyczyć będzie on zatem obiektów, które spełniają jedną wymienionych poniżej przesłanek. Są one:

• nieużytkowane lub niewykończone,
• oraz ich stan uniemożliwia przeprowadzenie remontu, odbudowy lub robót wykończeniowych.

Obiekty wpisane do rejestru zabytków, bez względu na stan zachowania wyłączone są spod mocy nakazu rozbiórki

Decyzja

Decyzja o nakazie rozbiórki powinna zawierać:

• dokładne określenie obiektu budowlanego i terenu, który ma zostać uporządkowany,
• termin, do którego adresaci powinni przystąpić do wykonania rozbiórki,
• datę zakończenia rozbiórki.

Termin przystąpienia do rozbiórki nie powinien być krótszy niż 6 tygodni, licząc od dnia doręczenia adresatowi decyzji

Co grozi za niewykonanie nakazu?

Brak ustosunkowania się do nałożonego przez odpowiedni organ nakazu oraz prowadzenie dalszych robót budowlanych grozi nałożeniem grzywny lub skierowaniem do sądu wniosku o ukaranie. Niniejsze wykroczenie obarczone jest grzywną, karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2.