Na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich Trybunał Konstytucyjny zbada, czy przepisy określające minimalne stawki za czynności adwokackie i radcowskie są zgodne z ustawą zasadniczą.

Po analizie skarg wpływających do biura RPO profesor Irena Lipowicz oceniła, że niektóre zapisy rozporządzeń z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013, poz. 461) oraz w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013, poz. 490) są niezgodne z upoważnieniami zawartymi w art. 16 ust. 3 ustawy prawo o adwokaturze i art. 22 ust. 3 ustawy o radcach prawnych oraz art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji. Chodzi konkretnie o zapisy rozporządzeń uzależniające minimalne stawki za czynności adwokackie i czynności radców prawnych od wartości przedmiotu sprawy oraz wartości przedmiotu egzekwowanego roszczenia.

Zdaniem RPO przy określaniu minimalnych stawek za czynności minister sprawiedliwości ma wziąć pod uwagę – na podstawie upoważnień ustawowych – rodzaj i zawiłość sprawy oraz wymagany nakład pracy prawnika. W upoważnieniach brak natomiast umocowania do uzależnienia opłat minimalnych od wartości przedmiotu sprawy. Tym bardziej że nie ma prostej zależności między zawiłością sprawy i wymaganym nakładem pracy prawnika a wartością przedmiotu sporu. Dlatego też w ocenie RPO nastąpiło w tym przypadku przekroczenie granic upoważnienia ustawowego.