Oznacza to odejście od zasady ubiegania się o takie pozwolenie, zawartej w obowiązującej ustawie z 1933 r. Podstawowym celem nowego projektu jest liberalizacja zasad przeprowadzania zbiórek publicznych. Państwo zamiast kontrolować ma tworzyć podstawy prawne do ich przejrzystego prowadzania. Chodzi o rozwiązania, które ułatwią organizowanie akcji charytatywnych i zapewnią wszystkim obywatelom łatwy dostęp do informacji o takich przedsięwzięciach i ich efektach.

Zgodnie z projektem ustawy, zbiórką publiczną będzie zbieranie ofiar w gotówce lub naturze, w miejscu publicznym, na cel zgodny z prawem i pozostający w sferze zadań publicznych oraz na cele religijne. Chodzi o datki i rzeczy zbierane do puszek, skarbon, koszy – na ulicy, placu i cmentarzu, w parku, a także za zgodą właściciela w restauracjach, zakładach pracy oraz w ramach chodzenia od domu do domu, itp. Zbiórki dokonywane w takich miejscach wykluczają możliwość kontrolowania przepływu środków pieniężnych lub darów.

Projekt zakłada, że zbiórka publiczna nie będzie wymagała pozwolenia. Zostanie ono zastąpione zgłoszeniem publikowanym na ogólnopolskim elektronicznym portalu internetowym, którego administratorem będzie minister administracji i cyfryzacji. Zgłoszenia zbiórki będzie można dokonać w postaci papierowej lub elektronicznej (wypełniając formularz on-line). Organizator zbiórki będzie mógł w tym samym czasie prowadzić więcej niż jedną zbiórkę publiczną.

Podmiot prowadzący zbiórkę publiczną będzie musiał przygotować dwa rodzaje sprawozdań, a następnie przekazać je ministrowi administracji i cyfryzacji do zamieszczenia na ogólnopolskim elektronicznym portalu internetowym. Pierwsze – z przeprowadzonej zbiórki z podaniem wysokości i rodzaju zebranych środków/darów, ma być doręczone w ciągu 30 od zakończenia zbiórki. Drugie – ze sposobu rozdysponowania zebranych środków i darów, ma być dostarczone w ciągu 3 miesięcy od zakończenia roku obrotowego w przypadku organizacji lub w ciągu roku od zakończenia zbiórki w przypadku komitetów społecznych. W przypadku zbiórek publicznych trwających dłużej niż rok – obowiązkowe będzie rozliczenie się z zebranych środków przynajmniej raz na pół roku, a ze sposobu ich rozdysponowania co najmniej raz na rok.

Przelewy internetowe i wpłaty na konto nie będą traktowane jak zbiórki publiczne

Zobacz również

Zarówno zgłoszenia, jak i sprawozdania będą dostępne na portalu przez co najmniej 3 lata od daty ich zamieszczenia. Oznacza to, że każdy obywatel będzie mógł szybko i łatwo uzyskać informację o celach zbiórki publicznej oraz rozdysponowaniu zebranych darów rzeczowych lub datków.

Według projektu ustawy, uprawnionymi do prowadzenia zbiórek publicznych będą organizacje zajmujące się działalnością charytatywną i społeczną oraz komitety społeczne powołane do przeprowadzenia zbiórki. Zbiórki publicznej nie będzie mogła prowadzić osoba fizyczna, jednak co najmniej 3 takie osoby będą mogły założyć komitet społeczny. Wszyscy członkowie takiego komitetu muszą złożyć oświadczenia o niekaralności pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Szacuje się, że na nowych regulacjach podmioty organizujące zbiórki publiczne mogą zyskać ponad 3 mln zł rocznie. Te korzyści będą możliwe dzięki wykorzystaniu komunikacji elektronicznej, zniesieniu obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki w prasie, zniesieniu opłaty skarbowej za złożenie wniosku o pozwolenie na jej przeprowadzenie.

Zbiórką publiczną nie będzie zbieranie ofiar polegające na publikowaniu w mediach i internecie np. apeli o przekazywanie wpłat na konto bankowe lub przesyłanie sms-ów na określony numer (chodzi o tzw. sms-y charytatywne). W takich przypadkach nie będzie obowiązku zgłoszeniowego i sprawozdawczego, bo forma zbierania ofiar umożliwia zidentyfikowanie darczyńcy i drogi przepływu pieniędzy lub darów.

Ustawa ta zastąpi regulację z 1933 r. i wejdzie w życie po 3 miesiącach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.