Kierujący nie może wysiadać z samochodu bez pozwolenia policjanta i zbyt wcześnie odpinać pasów. Ma prawo za to żądać od funkcjonariusza okazania legitymacji służbowej i spisać widniejące na niej dane.

Czy drogówka może zbadać stan trzeźwości pasażera

W czasie kontroli drogowej badaniu alkomatem został poddany także mój kolega, który siedział na miejscu pasażera. Czy zgodnie z przepisami policja w czasie kontroli pojazdu może sprawdzać stan trzeźwości innych osób niż kierowcy?
Policjant dokonujący kontroli drogowej ma prawo żądać poddania się badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu (np. narkotyków, leków) nie tylko od kierowcy. Badaniu może zostać poddana także inna osoba, w stosunku do której zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła prowadzić pojazd. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy policja zjawi się na miejscu kolizji drogowej, a jej świadkowie nie będą mieć pewności co do osoby, która kierowała. Wątpliwości mogą pojawić się również, gdy samochód jest zatrzymywany po pościgu. Badanie jest dokonywane przy użyciu legalizowanego urządzenia elektronicznego sprawdzającego ilość alkoholu w wydychanym powietrzu badanego. Funkcjonariusze nie mają uprawnień do pobierania próbek krwi do dalszych badań laboratoryjnych i w razie, gdy kierowca odmówi badania na alkomacie, muszą zawieźć go na pobranie krwi do szpitala.
Podstawa prawna
Art. 129 ust. 2 pkt 3 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).

Czy należy mieć przy sobie dowód osobisty

Policjanci zawsze proszą kierowcę o wiele dokumentów. Czy zawsze muszę mieć przy sobie dowód osobisty?
Kierowca powinien mieć przy sobie i okazywać na żądanie funkcjonariuszy przede wszystkim dokumenty stwierdzające uprawnienie do kierowania pojazdem i jego dopuszczenie do ruchu (dowód rejestracyjny lub pozwolenie czasowe). Policjant może też zawsze sprawdzić zaświadczenie potwierdzające zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub stwierdzający opłacenie składki tego ubezpieczenia. Kontroli drogowej mogą być poddawane także samochody uprzywilejowane. W takich przypadkach policjant może sprawdzić, czy osoba kierująca nim ma zaświadczenie wydane przez pracodawcę, potwierdzające jej zatrudnienie oraz posiadanie okresowych badań lekarskich i psychologicznych. Funkcjonariusze mogą też wymagać od kierowców innych dokumentów, jeśli taki obowiązek wynika z odrębnych ustaw.
Podstawa prawna
Art. 38 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).

Czy mam prawo zobaczyć legitymację policjanta

W czasie kontroli drogowej policja zawsze prosi mnie o pokazanie wszystkich dokumentów. Czy ja mogę również wylegitymować funkcjonariusza?
Policjant zatrzymujący pojazd musi podać kierowcy stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania. Na żądanie kontrolowanego musi też okazać legitymację służbową w taki sposób, aby zainteresowany miał możliwość odczytać i zanotować numer i organ, który wydał legitymację, oraz nazwisko policjanta.
Prawo do legitymowania kierowców oraz wszystkich innych uczestników ruchu i wydawania im wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu to podstawowe uprawnienie policjantów dokonujących kontroli drogowej. Mają także prawo wydawać polecenia i sygnały. Policja może ponadto sprawdzić stan techniczny zatrzymanego pojazdu, skontrolować jego wyposażenie, ładunek, wymiary, masę lub nacisk osi. Kierowcy większych samochodów, które mają zainstalowane tachografy, mogą być poproszeni o okazanie zapisów takiego urządzenia rejestrującego samoczynnie prędkość, czas jazdy i postoju, obowiązkowe przerwy i odpoczynek.
Podstawa prawna
Art. 129 ust. 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).
Par. 4 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 18 lipca 2008 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz.U. nr 132, poz. 841 z późn. zm.).

Czy służby mogą sprawdzić legalność nawigacji

W czasie kontroli policjanci zapytali o dokumenty potwierdzające zakup oryginalnej mapy do nawigacji. Nie miałem ich przy sobie, ale funkcjonariusze nie wyciągnęli z tego konsekwencji. Czy policja może badać legalność GPS?
Kierowcy nie muszą okazywać certyfikatu legalności oprogramowania GPS. Należy pamiętać, że w przypadku istnienia uzasadnionego podejrzenia, że urządzenie pracuje na nielegalnym oprogramowaniu, policjant może zatrzymać nawigację za pokwitowaniem. Obowiązują tu takie zasady, jak w przypadku sprawdzania legalności oprogramowania komputerów. Policja musi mieć wiarygodne informacje o tym, że w danym samochodzie znajduje się GPS z pirackim oprogramowaniem lub znaleźć wskazujące na to dowody. Nie może opierać się na domysłach ani przeprowadzać takich czynności rutynowo. Jeśli istnieją powody, by zabezpieczyć nawigację, to musi się to odbywać według ściśle określonej procedury. Po zakończeniu wykonywania czynności służbowych policjant powinien ustnie poinformować osobę, wobec której czynności te podjęto, o prawie złożenia zażalenia do właściwego miejscowo prokuratora na sposób przeprowadzenia tych czynności. Sprzęt musi zostać odebrany kierowcy za pokwitowaniem, zabezpieczony, a następnie poddany ocenie biegłych.
Podstawa prawna
Art. 217 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 1997 r. nr 89, poz. 555 z późn. zm.).

Czy kierowca zostaje w aucie w czasie kontroli

Po zatrzymaniu przez policję odpiąłem pasy, żeby sięgnąć do schowka po dokumenty i wysiadłem z samochodu, żeby podać je policjantowi. Ten zdenerwował się i powiedział, że łamię przepisy, bo nie mogę opuszczać pojazdu bez wezwania. Czy to prawda?
Kierowca musi zastosować się do poleceń i sygnałów oraz wskazówek wydawanych przez policjanta. W przypadku podania sygnału do zatrzymania kierujący pojazdem musi go zatrzymać, ułożyć ręce na kierownicy i nie wysiadać z auta, chyba że zażąda tego kontrolujący. Na polecenie policjanta powinien wyłączyć silnik oraz włączyć światła awaryjne. Kierujący lub pasażer mogą wysiadać z pojazdu wyłącznie za zezwoleniem kontrolującego.
Polecenie do zatrzymania powinno być podane z dostatecznej odległości, tak aby kierowca mógł je zauważyć i bezpiecznie zatrzymać się w miejscu wskazanym przez policjanta. Powinno się to odbywać tak, by nie utrudniało to ruchu i nie zagrażało jego bezpieczeństwu. W celu dojazdu do miejsca, gdzie może być w bezpiecznych warunkach przeprowadzona kontrola, policjant może wydać kierowcy polecenie jazdy za pojazdem policyjnym. Inne zasady postępowania obowiązują w razie konieczności zatrzymania pojazdu w wyniku prowadzonych działań pościgowych lub co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, iż może on zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego ze względu na swój stan techniczny lub zachowanie się kierującego.
Podstawa prawna
Par. 16 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 18 lipca 2008 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz.U. nr 132, poz. 841 z późn. zm.).

Czy za korzystanie z CB-radia podczas jazdy grozi kara

Podróżując po kraju, często używam CB-radia. Ostatnio dostałem mandat za nieostrożne korzystanie z tego urządzenia. Czy istnieją przepisy zabraniające posiadania tego typu urządzeń podczas jazdy?
Prawo o ruchu drogowym zabrania korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku. Kierowcy, którzy doposażyli auto w CB-radio, nie muszą się obawiać konsekwencji korzystania z niego podczas jazdy. Definicji telefonu nie można rozszerzać na takie urządzenia nadawczo-odbiorcze, mimo że spełniają podobną funkcję. Trzeba pamiętać, że każdy kierowca jest zobowiązany do zachowania ostrożności. Zgodnie z prawem o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność, albo – gdy ustawa tego wymaga – szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny, czy też narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. Jeżeli więc kierowca nie patrzy na drogę, a wykonuje ryzykowne manewry np. w związku z regulowaniem urządzenia, może zostać ukarany przez policję.
Podstawa prawna
Art. 45 ust. 2 pkt 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).

Czy policjant może odstąpić od nałożenia mandatu

Zostałem zatrzymany w związku z przekroczeniem prędkości. Poprosiłem policjanta o poprzestanie na pouczeniu ze względu na to, że nigdy wcześniej nie dostałem mandatu, a przekroczenie było niewielkie. Funkcjonariusze stanowczo powiedzieli, że mają zakaz dawania pouczeń w takiej sytuacji. Czy to prawda?
W stosunku do sprawcy wykroczenia można poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego. Policjant lub strażnik miejski nie ma obowiązku ukarania sprawcy wykroczenia mandatem karnym. Pouczenie polega na wyjaśnieniu sprawcy wykroczenia, że czyn, jakiego się dopuścił, jest niezgodny z obowiązującymi normami, i ostrzeżeniu, że ponowne jego popełnienie będzie skutkować odpowiedzialnością. Okolicznościami uzasadniającymi zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego są w szczególności: przywrócenie stanu poprzedniego (np. uprzątnięcie wyrzuconych przez kierowcę śmieci) czy zapewnienie ze strony sprawcy, że nie popełni w przyszłości podobnego czynu. Decyzję o zastosowaniu pouczenia podejmuje policjant. Fakt zastosowania środka oddziaływania wychowawczego bezpośrednio po ujawnieniu wykroczenia dokumentuje on w notatniku służbowym.
Nie można jednak stosować pouczeń ani innych środków oddziaływania wychowawczego w przypadku wykroczeń, za które orzeka się środek karny (np. zakaz prowadzenia pojazdów w związku z jazdą po użyciu alkoholu) oraz wykroczeń o charakterze chuligańskim.
Podstawa prawna
Art. 41 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2010 r. nr 46, poz. 275 z późn. zm.).