Subskrybuj nas na Youtube
I transza deregulacyjna
25 września 2012 r. Rada Ministrów przyjęła projekt pierwszej transzy deregulacyjnej – obejmuje ona 49 zawodów. Jednak najwięcej kontrowersji dotyczy otwierania zawodów prawniczych – przede wszystkim zawodu adwokata, radcy prawnego, notariusza i komornika.
Zawód: adwokat i radca prawny
Jedną z najszerzej dyskutowanych kwestii było skrócenie aplikacji adwokackiej do dwóch lat. Pomysł ten spotkał się jednak z szeroką krytyką adwokatów, radców prawnych i części środowiska aplikantów. Ostatecznie więc z tego pomysłu zrezygnowano, ale i tak te zawody prawnicze czekają inne zmiany.
Niektóre z propozycji:
1. Umożliwienie uzyskania wpisu na listę adwokatów i listę radców prawnych przedstawicielom niektórych grup zawodowych bez konieczności zdawania przez nich egzaminu (np. komornikom; osobom, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski i wykonywały czynności asystenta w Sądzie Najwyższym albo Trybunale Konstytucyjnym czy też osobom posiadającym tytuł doktora nauk prawnych).
2. Umożliwienie przystąpienia do egzaminu zawodowego bez konieczności odbycia aplikacji (będą mogli z tego ułatwienia skorzystać np. komornicy). Skrócony zostanie także okres obowiązkowego stażu dla osób, które przez okres co najmniej trzech lat (aktualnie pięciu), w okresie nie dłuższym niż sześć lat (w tej chwili osiem) przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu, zatrudnione były na wymienionych w ustawie stanowiskach.
3. Zmiany w egzaminach zawodowych: zastąpienie części testowej zadaniem z zakresu zasad wykonywania zawodu. Dotyczy to zarówno osób na aplikacji adwokackiej, jak i radcowskiej.
Zawód: notariusz
Notariuszy czekają spore zmiany. Z niektórych jednak Ministerstwo Sprawiedliwości już się wycofało, np. ze skrócenia aplikacji do dwóch lat.
1. Wprowadzony zostanie obowiązek objęcia każdego aplikanta patronatem notariusza.
2. Patron, który uchyla się od obowiązku objęcia patronatem danego notariusza, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej.
3. Skrócenie z pięciu do trzech lat okresów stosowania prawa wymaganych do dopuszczenia do egzaminu zawodowego bez konieczności odbywania aplikacji notarialnej.
4. Powoływanie notariusza „na okres próbny” - jednak po trzech latach taki notariusz uzyskałby już pełne uprawnienia do wykonywania zawodu.
Zawód: komornik
Ustawa deregulacyjna zmieni również sposób dochodzenia do zawodu komornika.
Oto niektóre z propozycji:
1. Rezygnacja z obowiązkowych badań psychofizycznych kandydatów na komorników.
2. Zmiany w egzaminie wstępnym: zostanie podniesiony próg punktowy z 90 pkt do 100 pkt (na 150 możliwych).
3. Likwidacja części ustnej egzaminu zawodowego, a zamiast przyznawania punktów za poszczególne zadania – egzaminatorzy będą wystawiać oceny.
4. Asesurę komorniczą bez odbycia aplikacji i zdania egzaminu komorniczego będą mogli odbyć np. asystenci sędziów i prokuratorów.
5. Poszerzenie katalogu zawodów, których wykonywanie umożliwi zdawanie egzaminu komorniczego bez odbycia aplikacji.
6. Zatrudnianie aplikantów: konieczne będzie zatrudnianie nowych osób raz na półtora roku, a nie jak dotychczas na trzy lata.
Deregulacja to odpowiedź na kryzys i rosnące bezrobocie, jest to także szansa na uelastycznienie rynku i wprowadzenie większej konkurencyjności. Jednak spośród wszystkich zawodów, które mają zostać otwarte – mało które budzą takie emocje, jak zawody prawnicze.
Jedni cieszą się z projektowanych zmian, inni uważają, że otwarcie zawodów prawniczych doprowadzi do pojawienia się nieprzygotowanych i nieprofesjonalnych prawników.
Coraz częściej także słyszy się o tym, że młodzi prawnicy, którzy dopiero co wkraczają na rynek mają ogromny problem ze znalezieniem zatrudnienia, a jak łatwo się domyślić – w następnych latach, gdy część barier znosząca ograniczenia w dostępie do zawodów przestanie istnieć, może być jeszcze trudniej.