Poza kompetencje

Skarga Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej dotyczyła decyzji ministra sprawiedliwości z czerwca 2012 r. w sprawie wpisu na listę adwokatów M.B. Organy adwokatury odmówiły prawnikowi wpisu z powodu braku rękojmi należytego wykonywania zawodu adwokata. Z takim rozstrzygnięciem nie zgodził się minister sprawiedliwości. Uchylił uchwałę NRA i sam dokonał spornego wpisu.
Prezydium NRA w skardze na tę decyzję argumentowało, że doszło do przekroczenia ustawowych kompetencji ministra. Podkreśliło, że minister w ramach sprawowanego nadzoru ma prawo do badania legalności uchwał organów adwokatury – ale nie prawo dokonywania wpisu. Z art. 3 ust. 2 ustawy – Prawo o adwokaturze wynika bowiem, że minister sprawuje nadzór nad działalnością samorządu w zakresie i formach określonych ustawą.
Prowadzenie listy i dokonywanie wpisu należy zaś do wyłącznej kompetencji Okręgowej Rady Adwokackiej.
WSA powołał się na orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 sierpnia 2012 r. (sygn. akt II GSK 1779/11), który dotyczył dokonania przez ministra wpisu na listę radców prawnych. Wskazał także na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 stycznia 2009 r. (sygn. akt K 45/07).
Trybunał podkreślił w nim, iż przepis dotyczący nadzoru ministra nad działalnością samorządu adwokackiego nie przyznaje tak naprawdę żadnych kompetencji ministrowi sprawiedliwości. Nie ma więc charakteru konstytutywnego, lecz tylko deklaratoryjny.

Uprawnienia kasacyjne

Orzecznictwo w sprawie wpisu nie jest jednak jednolite. W sporze między władzami samorządu a ministrem sądy niekiedy przyznawały rację ministrowi.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 czerwca 2011 r. (sygn. akt. II GSK 240/11) uznał np., że minister, uchylając decyzję adwokatury, ma nie tylko uprawnienia kasacyjne (uchylić decyzję i zwrócić ją do ponownego rozpoznania), ale ma też prawo dokonać rozstrzygnięcia. Zdaniem NSA to, że wpis na listę adwokatów następuje na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej, nie oznacza i nie może oznaczać, że tylko okręgowa rada adwokacka może wydać pozytywne rozstrzygnięcie w tym zakresie.

ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie, sygn. akt VI SA/Wa 1659/12.