Sąsiedzi lotniska Ławica w Poznaniu mogą liczyć nawet na 2 mld zł odszkodowania. Wiąże się to z powstaniem obszaru ograniczonego użytkowania (OOU) wokół lotniska, co miało miejsce przed miesiącem na skutek uchwały sejmiku województwa wielkopolskiego. Otwiera to drogę mieszkańcom strefy narażonej na uciążliwe działanie portu do ubiegania się o odszkodowania.
W bezpośredniej bliskości lotniska nie można budować szkół, żłobków, przedszkoli, przychodni zdrowia itp. , dlatego można się domagać rekompensaty z tytułu utraty wartości nieruchomości.
Można też dochodzić zwrotu kosztów wykonania izolacji akustycznej budynku (wymiany okien, drzwi, remontu elewacji czy dachu).
– 15 marca zaplanowaliśmy spotkanie z mieszkańcami na temat procedur ubiegania się o rekompensaty – mówi Bartosz Grochal z biura OOU Portu Lotniczego Poznań-Ławica.

48 pozwów w Krakowie

Przedstawiciele portu zapewniają, że mają zabezpieczone środki na wypłatę odszkodowań. Jak duża jest to pula, tego port nie ujawnia. Według ekspertów koszty mogą być ogromne.
– Według naszych szacunków potencjał odszkodowawczy obszaru to 1,5 – 2 mld zł. – szacuje Jacek Danielewski z firmy DB Audytor zajmującej się akustyką w nieruchomościach.
Dodaje, że wszyscy mówią o budynkach mieszkalnych, ale w strefie mieszczą się dwie szkoły, biura, hotele i konsulat Federacji Rosyjskiej. Obowiązują w nich dopuszczalne limity hałasu. Jeśli są przekroczone, należy się odszkodowanie.
Na złożenie dokumentów o odszkodowania mieszkańcy mają dwa lata. Doświadczenia innych miast, w których wprowadzono OOU wokół lotnisk, pokazują, że nie należy się spodziewać zalewu wniosków. OOU wokół krakowskich Balic obowiązuje od 2009 r. Do lipca 2011 r. mieszkańcy mogli występować z roszczeniami. Na wspomnianym obszarze mieszka 1,2 tys. osób, ale w sądach jest tylko 48 pozwów (łącznie o wypłatę kilkunastu milionów złotych).
– Nie uchylamy się od wypłat, mamy zarezerwowane na ten cel pieniądze. Sprawy są w sądach, gdyż nie mogliśmy wypłacać odszkodowań z tytułu utraty wartości nieruchomości, bo brakowało ich wycen, lub za wykonanie zabezpieczeń antyhałasowych, gdy nie były załączone faktury – tłumaczy Urszula Podraza z Kraków Airport.



W stolicy ani złotego

Nic nie wywalczyli warszawiacy mieszkający w sąsiedztwie Lotniska Chopina. W sądach toczy się ok. 100 spraw, a do zarządzających lotniskiem Portów Lotniczych wpłynęło 160 wniosków o pokrycie kosztów związanych z wykonaniem izolacji akustycznej budynków.
– Sprawy są na bardzo różnym stopniu zaawansowania. W kilku przypadkach już niebawem dojdzie do porozumienia między właścicielem nieruchomości, wykonawcą remontu a nami, czyli podmiotem finansującym te prace – mówi Przemysław Przybylski, rzecznik PPL.
Co z ludźmi, którzy mieszkają niedaleko lotnisk, wokół których nie wyznaczono OOU?
– Odszkodowania za hałas można dochodzić na podstawie art. 144 k.c. Zgodnie z nim właściciel nieruchomości powinien powstrzymać się od działań, które zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę – mówi Jacek Danielewski.
Jak starać się o pieniądze za hałas?
Obszary ograniczonego użytkowania (o.o.u.) uchwala się decyzją sejmiku danego województwa na podstawie art. 135 prawa ochrony środowiska (Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 627 z późn. zm.).
Mówi on, że jeżeli z postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, z analizy porealizacyjnej albo z przeglądu ekologicznego wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technologicznych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, to dla oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska etc. tworzy się obszar ograniczonego użytkowania. Utworzono takie już w Poznaniu, Warszawie, Krakowie i przy wojskowym lotnisku Krzesiny, gdzie stacjonują F-16.
Artykuł 136 tej samej ustawy mówi, że w razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia o.o.u. właściwe w sprawie odszkodowania lub nakazania wykupu nieruchomości są sądy powszechne.
Punkt 2 zobowiązuje do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości tego, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem o.o.u.
Jeśli jednak wokół lotniska, fabryki, oczyszczalni, trasy szybkiego ruchu etc. o.o.u. nie został ustanowiony, wówczas można się domagać odszkodowań za uciążliwość (np. hałas) na podstawie art. 144 k.c., który mówi o tym, że właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.