Sąd tak przedstawił stan prawny pani adwokat, która poskarżyła się na decyzję referendarza w sprawie podwyższonej stawki, za swoją pomoc w sprawie zmiany decyzji administracyjnej dot. ustalenia opłaty za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Referendarz, działając na podstawie rozporządzenia z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, przyznał adwokat od Skarbu Państwa za nieopłacane pełnomocnictwo procesowe - kwotę 240 zł, podwyższoną o podatek od towarów i usług w wysokości 55 zł i 22 groszy.
Adwokat złożyła sprzeciw, wnosząc o zmianę postanowienia poprzez przyznanie jej kosztów nieopłaconej pomocy prawnej w kwocie 2 400 zł, podwyższoną o VAT. Zaznaczyła, że poniesione koszty nie zostały opłacone nawet w części w sytuacji, gdy przedmiotem skargi do WSA była należność pieniężna.
W uzasadnieniu adwokat wskazała że przedmiotem postępowania w sprawie była zmiana decyzji i ustalenie opłaty za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Tym samym przedmiot zaskarżania dotyczył należności pieniężnej, zaś sama wartość sprawy stanowiła kwota trzymiesięcznego pobytu w domu dziecka.
25 lipca br. WSA stwierdził, że sprzeciw nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd na wstępie wyjaśnił, że zgodnie z artykułem 250 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi pełnomocnik procesowy wyznaczony w ramach przyznanego prawa pomocy otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio, według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych albo rzeczników patentowych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków. Zaś według rozporządzenia wykonawczego - po pierwsze opłaty w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w sprawie, której przedmiotem zaskarżenia jest należność pieniężna oblicza się z uwzględnieniem kwoty sprawy; po drugie za sporządzenie skargi i udział w rozprawie w sprawie skargi na decyzję lub postanowienie Urzędu Patentowego ustala się kwotę 600 zł i po trzecie w innej sprawie kwota ta jest równowartością 240 zł.
Tu sąd podkreślił, że sprawa o zmianę decyzji i ustalenia opłaty za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej nie jest sprawą, której przedmiotem jest należność pieniężna, warunkująca wysokość należnego wpisu sądowego, a także wysokość przyznawanego wynagrodzenia z tytułu świadczonej z urzędu pomocy prawnej. Zdaniem WSA, należy mieć na uwadze, że materialnoprawną podstawę decyzji o pokryciu kosztów świadczonej pomocy (kosztów pierwotnie i faktycznie poniesionych ze środków publicznych) stanowiły przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Decyzje w takiej sprawie nie mogą być traktowane, jako decyzje o ustalenia typowej należności pieniężnej.
Według WSA, charakter prawny wydanego aktu powinien być odczytywany w zgodzie z literą prawa oraz materią postępowania, którego dotyczy akt administracyjny.
Sąd na koniec dodał, że gdyby decyzję w sprawie pobytu w placówce rozpatrywać pod kątem należności pieniężnej to i tak nie ustałaby ona nowych obowiązków finansowych, bo te zostały nałożone już decyzją pierwotną.
Postanowienie WSA w Poznaniu, sygn. II SA/Po 820/18